به گزارش ایسنا، دکتر جلیل قلمقاش، معاون زمینشناسى سازمان زمین شناسی همزمان با 13 تیر و روز ملى دماوند، گفت: کوههاى آتشفشانى از جمله پدیدههاى زمینشناسى در کمربندهاى کوهزایى کرهزمین به شمار مىآیند و دماوند نیز با شکل زیبا و بىبدیل، باشکوه و استوار نماد ملى ایرانیان محسوب مىشود.
وی افزود: بر اساس مطالعات موجود، قدیمىترین فورانهاى آتشفشان دماوند مربوط به 1800 تا 800 هزار سال گذشته بوده و جوانترین فعالیت آتشفشان دماوند طبق مطالعات سنسنجى ایزوتوپى در هفت هزار سال قبل رخ داده است وامروز وقتى صحبت از آتشفشانها مىشود، مردم طبیعت لطیف، سرسبز و زیباى دامنههاى دماوند را به یاد مىآورند.
معاون زمینشناسى سازمان زمینشناسى و اکتشافات معدنى کشور با بیان این که در دهههاى اخیر هیچ کدام از آتشفشانهاى ایران مواد مذاب و مواد آتشفشانى پرتابى نداشتهاند، خاطرنشان کرد: در ایران پنج آتشفشان نیمه خاموش یا خفته شامل دماوند، سهند، سبلان، تفتان و بزمان وجود دارد که با توجه به خروج گاز و وجود چشمههاى آب گرم در اطراف آنها خاموش و غیرفعال نیستند؛ بلکه در زمان حاضر خفتهاند.
قلمقاش با اشاره به این که با توجه به قرارگیرى این آتشفشانها در کمربند کوهزایى آلپ-هیمالیا احتمال فعالیت مجدد آنها وجود دارد، تصریح کرد: فعالیت و بیدارى دوباره آتشفشانهاى نیمه خاموش همراه با خسارتهاى شدید و گاه جبران ناپذیر است.
به گفته وى، این هشدار زمینشناسان به معنى اینکه همین لحظه احتمال وقوع فعالیت آتشفشانى وجود دارد، نیست بلکه به جاى هراس باید به فکر ایجاد مراکز پایش همیشگى در اطراف آتشفشانهاى یادشده باشیم، زیرا با در اختیار داشتن اطلاعات مناسب زمینشناسان قادر خواهند بود رفتار آینده یک آتشفشان را پیشبینى کنند.
گفتنی است، جامعه کوهنوردی کشور از سال ۱۳۸۴ روز سیزدهم تیر را که در تقویم باستانی ایران مقارن "جشن تیرگان" بوده، به عنوان روز ملی دماوند معرفی کرده است.
در فراهان، جشن تیرگان در اول ماه تیر برگزار میشود و این آیین به ثبت ملی نیز رسیده است. در مازندران نیز جشن تیرگان با نام "تیرماه سیزده شو" در شب سیزدهم تیر ماه برگزار میشود.
این جشن درگرامیداشت ستاره بارانآور در فرهنگ ایرانی است و بنا به سنت در روز سیزدهم ماه تیر انجام میشود.
همچنین در تاریخهاى سنتی تیرگان روز کمانکشیدن آرش کمانگیر و پرتاب تیر از فراز البرز است و جشن تیرگان به روایت ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه، روز بزرگداشت مقام نویسندگان در ایران باستان بوده است.