جالب اینکه این گزارش که از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی دولت منتشر شده بود باز هم بدون هیچ‌گونه مستنداتی اعلام شد. با حمید حاج اسماعیلی، کارشناس حوزه کار در این‌باره گفت‌وگو کرده‌ایم.
- تا چه اندازه اوضاع بازار اشتغال کشور بهبود یافته است؟
این اظهارات اصلا با واقعیت‌هایی که این روزها دست به گریبان نیروی کار کشور شده مطابقت ندارد. ای کاش کمی دقیق‌تر به اوضاع اشتغال نگاه می‌کردند. واقعیت این است که در حال حاضر قشر کارگر به‌عنوان یکی از اقشار ضعیف جامعه نه‌تنها توان گذران امور زندگی را با حقوق دریافتی ندارد بلکه با معضلی به نام بیکاری هم دست و پنجه نرم می کند. اینگونه اظهارات نه‌تنها جنبه تبلیغاتی دارد بلکه تاکنون در هیچ‌یک از مراجع رسمی به تأیید نرسیده است.
- ممکن است شما به مستنداتی در این زمینه اشاره کنید؟
اولا همین که دولت تاکنون هیچ سندی برای اثبات ادعاهای خود درباره اشتغال‌زایی یا بهبود اوضاع کسب و کار رو نکرده، خود محکم‌ترین دلیل برای رد این ادعاهاست. ثانیا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش‌های دولتی تردید جدی وارد کرده و آن را قبول نکرده است. هیچ‌یک از نمایندگان مجلس را هم نمی‌توان یافت که این ادعا را قبول داشته باشند.
از سوی دیگر ناگفته پیداست که با وجود افزایش شدید نرخ تورم در سال‌های گذشته و نیز کاهش رشد اقتصادی، نوعی رکود بر بنگاه‌های اقتصادی حاکم شده باشد. همچنین همه‌روزه گزارش‌هایی درباره تعدیل نیرو یا تعطیلی در بنگاه‌های بزرگ و کوچک منتشر می‌شود.
- چگونه می‌توان در چنین شرایطی ادعا کرد که وضعیت اشتغال بهبود یافته است؟
اتفاقا برعکس، به‌نظر بنده اجرای نامناسب هدفمندسازی یارانه‌ها در سال گذشته ریشه بسیاری از مشکلات فعلی است. این قانون نه‌تنها به شکل مناسبی اجرا نشد بلکه زمان اجرای آن هم با توجه به شرایط اقتصادی کشور اصلا مناسب نبود. این قانون باید زمانی اجرا می‌شد که علاوه بر اقتصاد، اوضاع بین‌المللی کشور هم از یک ثبات پایدار برخوردار بود. همین مسائل سبب شده تا الان مسئولان به فکر توقف اجرای این قانون بیفتند.
- آیا با توقف این قانون می‌توان امیدوار بود که اوضاع اشتغال در کشور بهتر شود؟
به‌هرحال در حال حاضر بسیاری از مردم و تولیدکنندگان به یارانه دولتی نیازمند هستند. البته این قانون یکی از ضروریات اقتصاد کشور است اما در شرایط فعلی وضع به‌گونه‌ای رقم خورده که به سایر بندهای تحول اقتصادی توجه کمتری شده و در نتیجه اوضاع مالیاتی و ارزش پول ملی همچنان در وضع سابق به سر می برند.
بنگاه‌های اقتصادی هم از نظر تأمین سرمایه اولیه و سرمایه در گردش در شرایط بسیار نامطلوبی به سر می برند. بنابراین اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها به تنهایی قادر به حل مشکلات اقتصادی کشور نبوده و حداقل برای بهبود اوضاع زندگی قشر کارگر باید به روال قبل از اجرای این قانون یعنی پرداخت یارانه به کالاها برگردیم.
- اگر اوضاع به همین صورت ادامه داشته باشد، وضعیت اشتغال را چگونه می بینید؟
علاوه بر مواردی که اشاره شد نگرانی جدی‌ای در مورد نیروی کار جوان و تحصیلکرده کشور وجود دارد. در حال حاضر بسیاری از کارجویان کشور را همین قشر تحصیلکرده تشکیل می دهند که به‌عنوان یکی از سرمایه‌های بزرگ محسوب می‌شوند اما درصورت تداوم روند فعلی، یأس و ناامیدی بر بسیاری از آنها حاکم خواهد شد. بنابراین ضروری است که دولت در این‌باره بیشتر به اصول علمی و آکادمیک بازگشته و راهکارهای منطقی تری برای حفظ مشاغل موجود و ایجاد اشتغال جدید به‌کار گیرد.
