جدیدترین گزارش سازمان بین‌المللی سازندگان وسایل نقلیه موتوری،نشان می‌دهد ایران در سال2011 با تولید 1/6 میلیون خودرو در رتبه13 سازندگان خودروی جهان قرار گرفته است. این آمار در نگاه نخست قابل‌تحسین است به این دلیل که شاید در کمتر از یک دهه، میزان تولید خودرو در ایران دوبرابر شده است اما در کنار این تحسین، سؤالات متعدد و جدی‌ای نسبت به کیفیت خودروهای تولیدداخل، سهم صنعت خودرو از تولید ناخالص ملی و صادرات غیرنفتی کشور و نقش انحصار در قدرت رقابت‌پذیری شرکت‌های خودروسازی داخلی با شرکت‌های بزرگ خارجی قابل طرح است. براساس آمار رسمی، سهم صنعت از تولید ناخالص ملی، در حدود سه‌درصد است.
همچنین میزان صادرات خودرو در سال1390 مجموعا 24هزار و 386دستگاه به ارزش 130میلیون دلار بوده که بیانگر سهم 0/38 درصدی از کل صادرات کشور است، این در حالی است که براساس آمار گمرک مجموع صادرات خودرو در سال1390 نسبت به سال1389 کاهش 67درصدی داشته و سهم آن از مجموع صادرات نیز 74درصد کاهش داشته است. آمار فوق حاکی از این است که صنعت خودرو با وجود رشد کمی، نتوانسته در بازار رقابتی کیفیت خودرو خودنمایی کرده و عملا در مواجهه با رقبای قدرتمند خارجی، سهمی منطقی از بازار پرسود و پربازده خودروی جهانی به‌خود اختصاص دهد. شاید اگر انحصار بازار داخلی و رانت حمایت‌های دولت- که البته با لحاظ جوانب مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی اجتناب‌ناپذیر است- نبود صنعت خودرو نمی‌توانست در بازار داخلی نیز بر رقبای خارجی فائق آید و تداوم فعالیت و حضور خود را تضمین کند اما این، همه واقعیت‌های صنعت خودروی داخلی نیست.
واقعیت دیگر اجبار و الزام مشتریان داخلی به خرید و مصرف خودروهای بی‌کیفیت و البته گران داخلی است که سالیان متمادی است ادامه دارد. سؤالی که بسیاری از مصرف‌کنندگان مطرح می‌سازند این است که تا چه زمانی آنها باید هزینه‌های رفاهی، مالی و مدیریتی خودروسازان داخلی را تامین کنند و از سوی دیگر خودروسازان به لحاظ جلب رضایت مشتری، کیفیت و تنوع محصولات و رقابت با شرکت‌های خارجی در جا بزنند و حتی عقبگرد کنند. واقعیت تلخ این است که شرکت‌های خودروسازی داخلی با سوءاستفاده از حمایت و رانت دولت و اطمینان نسبت به تداوم آن تا ابد، در سال‌های اخیر اقدام مؤثری در جهت ارتقای توان رقابتی خود و حضور در بازارهای جهانی انجام نداده و تنها به مونتاژ برخی محصولات شرکت‌های خارجی و تغییرات جزئی در محصولات از رده خارج روی‌آورده‌اند. هنوز بزرگ‌ترین شرکت خودروسازی کشور از زیر بار مالی و روانی خروج پیکان از رده تولید خارج نشده است و نتوانسته جایگزینی برای آن پیدا کند.
دیگر خودروساز داخلی به‌راحتی نمی‌تواند دل از تولید پراید بکند. اصولا صنعت خودروی داخلی دیرزا و ناقص‌زاست به‌گونه‌ای که باید چند سال طول بکشد که خودرویی جدید با کیفیت بالا و با برند داخلی تولید شود. حلقه مفقوده این شرایط، ضعف صنعت خودرو در تحقیق و توسعه است. امروزه بسیاری از شرکت‌های صنعتی بزرگ و ازجمله شرکت‌های خودروسازی دنیا، موتور حرکتی خود را بر تحقیق و توسعه استوار کرده‌اند و با پرداخت هزینه بالا برای آن، ضمن حفظ حضور در بازار پرشتاب و پررقابت، سود و ماندگاری خود را تضمین کرده‌اند، این درحالی است که هنوز فرهنگ تحقیق و توسعه بین واحدهای تولیدی داخلی و به‌ویژه تولیدکنندگان خودروی داخلی نهادینه نشده است.
