خیابانهای اصلی مسیر رفتوآمد شرکتکنندگان در اجلاس از کشورهای عضو گرفته تا میهمانان و سازمانهای ویژه شرکتکننده در نشست تهران از یک هفته پیش رنگ و بوی اطلاعرسانی درخصوص رویدادی گرفتهاند که بیگمان بزرگترین تجربه در تاریخ فعالیتهای دیپلماتیک کشور محسوب میشود.
این تکاپو بیش از هر چیز خاطره برگزاری اجلاس سران کشورهای اسلامی در سال 76را به یاد پایتخت سیاسی کشور آورده، با این تفاوت که اگر آن اجلاس با شرکت بیشتر سران کشورهای اسلامی و مقامات عالی رتبه 55کشور مسلمان برگزار شد، این اجلاس با حضور 120عضو جنبش عدمتعهد برگزار میشود که بزرگترین مجموعه رایدهنده در مجمع عمومی سازمان ملل با ۱۹۳ عضو محسوب میشود. شانزدهمین اجلاس جنبش عدمتعهد قرار است با ابعادی بهمراتب گستردهتر از همه ملاقاتها و دیدارهای دیپلماتیک در کشور برگزار شود و آنگونه که مسئولان میگویند تمامی پیشبینیهای لازم برای برگزاری هرچه باشکوهتر این اجلاس انجام شده است.
نشست کارشناسان شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدمتعهد صبح فردا با سخنرانی علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه افتتاح خواهد شد. به گفته محمدرضا فرقانی سخنگوی ستاد برگزاری اجلاس این کارشناسان که معاونان وزارت خارجه کشورها هستند از امروز وارد تهران میشوند و طی دو روز آینده جلسات کارشناسی خواهند داشت.
در یک اتفاق مثبت درحالیکه حضور برخی کشورهای حاشیه دار در اجلاس تهران در هالهای از ابهام به سر میبرد، بسیاری از این کشورها دعوت ایران را پذیرفتند. پنجشنبه علی اکبر صالحی از قطعی شدن حضور محمد مرسی رئیسجمهور مصر و بان کی مون دبیرکل سازمان ملل در اجلاس تهران خبر داد و گفت که قائممقام وزیر خارجه عربستان که فرزند پادشاه عربستان است بهعنوان نماینده ویژه پادشاه این کشور در اجلاس عدمتعهد در تهران شرکت میکند. پیش از این حضور رؤسای جمهور کرهشمالی و لبنان نیز به اجلاس تهران قطعی شده بود. با وجود مخالفت سرسختانه آمریکا و اسرائیل، مارتین نسیرکی سخنگوی بان کی مون روز چهارشنبه اعلام کرد که دبیر کل سازمان ملل تصمیم دارد در نشست جنبش عدمتعهد در تهران حضور یابد.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم اسرائیل اوایلماه جاری میلادی تلاش کرد تا بان کی مون را از حضور در نشست سران جنبش غیرمتعهدها در تهران منصرف کند. امارات نیز با وجود تنشهای چندبارهای که بر سر جزایر سهگانه ایجاد کرده بود سعید الشامسی معاون وزیر خارجه در امور سازمانهای بینالمللی را بهعنوان رئیس هیأت کارشناسی امارات برای نشست کارشناسان عدمتعهد معرفی کرده است. بنا بر تحلیلهای منتشر شده، اگرچه هنوز رئیس هیأت اعزامی در اجلاس سران مشخص نشده ولی احتمال میرود امارات نیز در سطح بالایی در اجلاس شرکت کند. شاید براساس همین اعلام حضورها بود که نیویورک تایمز روز چهارشنبه در گزارشی نوشت:
تصمیم بان کی مون برای حضور در نشست سران جنبش غیرمتعهدها در تهران، گواهی بر شکست سیاست ضدایرانی آمریکا و اسرائیل در پیدا کردن دنباله روهایی در صحنه جهانی است. نیویورک تایمز گزارش داد: هجمه آمریکا و اسرائیل (علیه ایران) در بیشتر جهان طنین انداز نشده است.» نخستوزیر پیشین مالزی نیز که نقش اثرگذاری در سالهای فعالیت جنبش عدمتعهد داشته در گفتوگو با خبرنگاران رسانههای ایرانی در مالزی ضمن تأکید بر اهمیت برگزاری اجلاس جنبش عدمتعهد در تهران، گفت که برگزاری موفق و استقبال سران کشورهای عضو این جنبش نشاندهنده شکست آمریکا در سیاست انزوای ایران است.
جلسات مقدماتی اجلاس تهران خود چهار روز طول میکشد که پنجم و ششم شهریور معاونان وزارت خارجه کشورها ، هفتم و هشتم وزرای خارجه جلسات کارشناسی خواهند داشت. به گفته سخنگوی اجلاس از روز دوشنبه روند ورود وزرای خارجه کشورهای عضو جنبش عدمتعهد برای شرکت در جلسه هماهنگی وزرای خارجه برای اجلاس سران آغاز میشود و از چهارشنبه رؤسای کشورهای عضو برای حضور در اجلاس سران که در روزهای نهم و دهم شهریورماه برگزار میشود، وارد تهران میشوند. 1600خبرنگار داخلی و خارجی نیز قرار است بزرگترین رویداد بینالمللی تهران را پوشش دهند. ایران سه سال دیگر ریاست جنبش را باید به ونزوئلا واگذار کند.