مشارکت فعال عدم تعهد در غالب نشست‌ها و تحولات بین‌المللی در حوزه‌های مختلف، خود مؤید جایگاه مهمی است که عدم تعهد در معادلات بین‌المللی یافته است.
به گزارش همشهری آنلاین، «علی اکبر صالحی» وزیر امور خارجه کشورمان همزمان با آغاز اجلاس دو روزه وزرای امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در تهران، یادداشتی با عنوان «جنبش عدم تعهد؛ بزرگترین ندای جمعی استقلال‌طلبی» را قلمی کرده که در ادامه آمده است:
«این روزها جمهوری اسلامی ایران افتخار میزبانی از سران، وزرای خارجه و سایر مقامات و کارشناسان کشورهای عضو و ناظر جنبش عدم تعهد و سایر مقامات بین‌المللی را بر عهده دارد. ابتدا لازم می‌دانم از طرف مردم و دولت جمهوری اسلامی ایران مراتب خوشامدگویی خود را به عزیزان یاد شده اعلام نمایم. مطمئنم با عنایت به روحیه میهمان‌نوازی مردم ایران و همچنین هم‌خوانی ذاتی اصول بنیادین تأسیس جمهوری اسلامی ایران با آرمان‌های اولیه بنیانگذاران جنبش عدم تعهد، اجلاس شانزدهم با همکاری سایر اعضای محترم در زمره موفق‌ترین نشست‌های تاریخ عدم تعهد خواهد بود.
جنبش عدم تعهد (NAM) بـه عنوان بزرگترین ندای جمعی استقلال‌طلبی سیاسی، نظامی و اقتصادی کشورهای مستقل جهان در سال 1961 و دوران جنگ سرد پایه‌گذاری شد. مهمترین اهداف تعیین شده این جنبش عبارت بودند از: احترام به حق تعیین سرنوشت ملت‌ها، حاکمیت و استقلال ملی، عدم الحاق به پیمان‌های نظامی چند جانبه، استقلال عمل کشورهای عضو در مقابل نفوذ بلوک‌بندی‌های سیاسی قدرت‌های بزرگ، مبارزه با امپریالیسم، نفی نژادپرستی و اشغال خارجی، دموکراتیزه کردن روابط بین‌الملل و همکاری اقتصادی بر اساس اصل برابری در حاکمیت. در واقع روح اصلی اهداف بنیانگذاران فهیم جنبش عدم تعهد، نفی سلطه قدرت‌های سلطه‌گر و مبارزه با بی عدالتی در نظام بین‌الملل بوده است. با وجود گذشت بیش از نیم قرن از زمان تشکیل این جنبش نه تنها هنوز دغدغه‌های یاد شده جنبش علیرغم تغییرات اساسی نظام بین‌الملل به قوت خود باقی است بلکه بر این نگرانی‌ها افزوده شده که مسئولیت تلاش جهت تحقق این اصول بر عهده ما است.
معضلاتی مانند افزایش تهدید ناشی از تسلیحات هسته‌ای، تداوم شکاف میان کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، گسترش تبعیض‌های ناروا در سطح بین‌المللی، مسائل محیط زیست، مسائل حقوق بشری و لزوم اجتناب از برخورد‌های گزینشی، نقض حاکمیت ملی کشورهای مستقل توسط برخی قدرت‌ها و بسیاری دیگر از این معضلات چالش‌های جدی در جهت تحقق اهداف و اصول ملل متحد می‌باشد. جنبش عدم تعهد در طول سال‌های گذشته در مقابله با این چالش‌ها و همچنین در راستای تحقق مقاصد و اصول ملل متحد به‌گونه‌ای بارز به ایفای نقش پرداخته است.
اولویت اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران در طول دوران ریاست بر جنبش بویژه زمان برگزاری اجلاش شانزدهم، توجه به اصول بنیادین جنبش و پیشبرد اهداف عالی و منافع مشترک همه اعضاء خواهد بود.
اسناد اجلاس تهران بر اساس آخرین پیش‌نویس سند اجلاس وزرای خارجه جنبش عدم تعهد در شرم‌الشیخ (10-7 می 2012) که در واقع مبانی محتوایی جهت شانزدهمین نشست سران در تهران را 1391(2012) مهیا می‌کند، تهیه و بررسی می‌شوند. به عنوان یادآوری در فصل نخستین پیش‌نویس مزبور موضوعات مهم جهانی مانند: تقویت چندجانبه‌گرایی، ترویج فرهنگ صلح و گفت‌وگوی فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و مذاهب، جلوگیری از اهانت به ادیان،اصلاح ساختار سازمان ملل و خلع سلاح بین‌المللی یا در فصل دوم، چالش‌های منطقه‌ای مانند مسئله خاورمیانه (فلسطین و لبنان)، سوریه، افغانستان، عراق، سودان، سومالی و همینطور فصل سوم موضوعاتی مانند توسعه، حقوق بشر و بحران‌های مالی و اقتصادی جهان و امنیت غذایی با هم‌فکری اعضا گنجانده شده‌اند.
اجماع بالغ بر 120 کشور عضو عدم تعهد که بخش عظیمی از جهان را رهبری می‌کنند بر ارزش‌های جهانی و نگاه چاره‌جویانه آن به مهمترین چالش‌های فراروی جامعه بشری، اهمیت جنبش عدم تعهد را برجسته‌تر کرده است. مشارکت فعال عدم تعهد در غالب نشست‌ها و تحولات بین‌المللی در حوزه‌های مختلف، خود مؤید جایگاه مهمی است که عدم تعهد در معادلات بین‌المللی یافته است.
از طرف دیگر تنوع سلایق و نظام‌های سیاسی گرد هم آمده تحت نام یک جنبش و تعقیب اصول مشترک سیاسی و اقتصادی توسط آنان خود نشان‌دهنده اهمیت وحدت جامعه جهانی پیرامون ارزش‌های واحد است. در این میان وفاق عام کشورهای عضو در نفی سلطه‌گری و سلطه‌پذیری از جمله مهمترین عواملی بوده که موجب شده عدم تعهد علیرغم برخی افتراق آراء دور هم گرد آمده و برای تحقق این آرمان‌ها تلاش کنند.
در پایان مایلم به عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران مراتب استقبال گرم کامل دولت و ملت بزرگ ایران را از سران و سایر اعضای هیئت کشورهای عضو، ناظر، مهمان و همچنین سازمان‌های بین‌المللی اعلام کنم.
منبع : پایگاه اطلاع رسانی دولت
