مصاحبه مطبوعاتی هیلاری کلینتون با همتای چینی‌اش دیروز به صحنه جدال آن دو بر سر سوریه و دریای چین جنوبی بدل شد. به نوشته نیویورک‌تایمز، مقامات چینی به‌خصوص درباره مناقشه پکن با دیگر کشورهای منطقه بر سر جزایر کوچک واقع در دریای چین جنوبی سرسختی از خود نشان دادند.
این در حالی است که کلینتون ماه‌هاست می‌کوشد چین را متقاعد کند که در زمینه مناقشه ارضی در این دریا انعطاف‌پذیرتر باشد. یانگ جیه‌چی، وزیر خارجه چین دیروز در جریان مصاحبه مطبوعاتی با هیلاری کلینتون در تالار بزرگ خلق در میدان تیان آنمن گفت: چین بر جزایر دریای چین جنوبی و آب‌های مجاور حق حاکمیت دارد و شواهد فراوان تاریخی و حقوقی برای این امر وجود دارد. هنگامی که از وی درباره گسترش حضور نظامی آمریکا در استرالیا و فیلیپین پرسش شد، وزیر خارجه چین پاسخ داد که آمریکا باید با توجه به روند کلی زمانه ما و خواسته عمومی کشورهای منطقه در راهبرد خود در آسیا تجدید نظر کند.
برخی دیپلمات‌های غربی در پکن گفتند که با توجه به آنکه پاییز امسال تغییر کادر رهبری ارشد چین صورت می‌گیرد و هوجین تائو - رئیس‌جمهور- قدرت را در پایان سال واگذار می‌کند، به‌نظر می‌رسد در این برهه، پکن علاقه‌ای به انعطاف‌پذیری در عرصه مسائل سیاست خارجی ندارد. هیلاری کلینتون همچنین قرار بود که با شی جین‌پینگ، معاون رئیس‌جمهور و رئیس‌جمهور احتمالی آتی چین دیدار کند که این ملاقات لغو شد. ملاقات جین‌پینگ با نخست‌وزیر سنگاپور نیز لغو شد.
هونگ لی سخنگوی وزارت خارجه چین با کم‌اهمیت جلوه دادن لغو این ملاقات گفت: ما با ایالات متحده و سنگاپور به توافق رسیده‌ایم. کلینتون در عوض با لی کیکیانگ معاون نخست‌وزیر دیدار کرد که انتظار می‌رود اوایل سال آینده نخست‌وزیر چین شود. در مصاحبه مطبوعاتی وزرای خارجه آمریکا و چین، دو طرف تلاشی برای پوشاندن اختلاف‌های خود به‌خصوص درباره سوریه و مناقشه‌های ارضی در دریای چین جنوبی نکردند.
در تیرماه، چین پادگانی در جزیره کوچک پاراسل در این دریا بر پا کرد که مورد ادعای ویتنام نیز هست. کلینتون که اکنون در میانه سفر دوره‌ای 10روزه به آسیاست، بارها از چین خواسته است بر سر سازوکار مدیریت اختلاف‌های ارضی در این منطقه با اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) مذاکره کند. کلینتون پیش از ورود به پکن از جاکارتا دیدار کرد و در آنجا از کشورهای منطقه خواست جبهه‌ای متحد در برابر چین تشکیل دهند، اما چینیها سرسختانه در برابر این درخواست مقاومت کرده‌اند و جیه‌چی مصرانه گفت که پکن با تک تک کشورها به‌طور مستقیم مذاکره می‌کند.
در چند‌ماه گذشته، چین از دسترسی فیلیپین به جزیره اسکاربارو شوال که چینیها آن را هوانگیان می‌خوانند، جلوگیری کرده است. کلینتون از اعمال حق وتوی چین به همراه روسیه در قبال مسئله سوریه انتقاد کرد و گفت: وضعیت سوریه تهدیدی برای صلح و ثبات در کل منطقه است و هر قدر که این وضع ادامه پیدا کند، خطر سرریز شدن این بحران از مرزها و بی‌ثبات شدن کشورهای همسایه بیشتر می‌شود. وزیر خارجه چین هم در پاسخ گفت: چین با مداخله بین‌المللی در امور داخلی هر کشوری مخالف است؛ هرچند که وی از طرح صلح کوفی عنان فرستاده سابق سازمان ملل در امور سوریه حمایت کرد.
وی افزود: آنچه ما درنظر داریم، منافع مردم سوریه و منطقه و منافع صلح، ثبات و توسعه در منطقه و در سراسر جهان است. کلینتون در ابتدای سفر خود به شش کشور آسیایی، به جزایر کوک و سپس اندونزی رفت. تیمور شرقی، برونئی و خاور دور روسیه دیگر مقاصد کلینتون در این سفر است.
