به گزارش مهر، اجرای وارونه سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی و واگذاری‌های کارشناسی نشده منجر به زمین گیر شدن برخی طرح‌های تولیدی و استراتژیک صنعت پتروشیمی کشور شده است.
در حال حاضر ریشه‌یابی دلایل تاخیرهای 10 ساله ساخت و بهره برداری تعدادی از مجتمع‌های پتروشیمی در کشور نشان می‌دهد که صدور مجوز ساخت و سرمایه‌گذاری در تعدادی از طر‌ح‌ها بدون بررسی صلاحیت بخش خصوصی زمینه طولانی شدن عملیات اجرایی و سپس نیمه کاره رها شدن این واحدها را به دنبال داشته است.
البته تاخیرهای چندین ساله در ساخت و راه‌اندازی این واحدهای پتروشیمی به ویژه در برخی از استان‌های محرم کشور علاوه بر عدم النفع‌های اقتصادی، بیکاری، کاهش ضریب اشتغال و کار آفرینی را هم به همراه داشته است.
یکی از نمونه‌های بارز اجرای این سیاست وارونه در ساخت پتروشیمی هگمتانه به عنوان یکی از طرح‌های مهر ماندگار صنعت پتروشیمی آشکار شده به طوری‌که با گذشت یک دهه از آغاز عملیات اجرایی هنوز امکان بهره‌برداری از این واحد پتروشیمیایی فراهم نشده است.
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با راه‌اندازی این 2 خط جدید تولید PVC در پتروشیمی هگمتانه علاوه بر خودکفایی، ایران به معدود کشورهای تولید و صادرکننده این محصولات پتروشیمی در جهان تبدیل می‌شود، با این وجود در حال حاضر ساخت این واحد پتروشیمی نه تنها از پیشرفت مطلوبی برخوردار نیست که به دلیل عدم تامین به موقع منابع مالی عملیات اجرایی آن به حالت نیمه تعطیل درآمده است.
یک مقام مسئول در شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه در حال حاضر ساخت این واحد پتروشیمی از پیشرفتی حدود 80 درصدی برخوردار است، گفت: برای تکمیل و بهره‌برداری از این واحد به حدود 15 تا 20 میلیارد تومان منابع مالی جدید نیاز است.
وی با تاکید بر اینکه به دلیل حضور یکی از بدهکاران دانه درشت بانکی در ترکیب سهامداران و سرمایه گذاران ساخت این مجتمع پتروشیمی بانک‌ها حاضر به گشایش منابع مالی و اعتباری پتروشیمی هگمتانه نیستند، اظهار داشت: هدف از اجرای این طرح، تولید سالانه 39 هزار و 600 تن محصول پتروشیمی شامل 30 هزار و 600 تن پودر "پی.وی.سی" گرید پزشکی و 9 هزار تن گرانول "پی.وی.سی" است.
این مقام مسئول با یادآوری اینکه پیش‌بینی می‌شود با راه اندازی پتروشیمی هگمتانه واردات پودر و گرانول PVC گرید پزشکی به داخل کشور متوقف شود، بیان کرد: علاوه بر این با بهره‌برداری از این مجتمع، ایران به جمع صادرکنندگان یکی از کمیاب‌ترین محصولات پتروشیمی جهان می‌پیوندد.
هر چند در حال حاضر عملیاتی اجرایی این مجتمع منحصر به فرد پتروشیمی به دلیل سه قفله شدن در بانک‌ها با بیشترین تاخیر دنبال می‌شود اما با توجه به در اختیار داشتن خوراک انحصاری گاز وی.سی.ام، ایران می‌تواند با بهره‌برداری از این واحد پتروشیمی تمامی بازار اروپا و شرق آسیا را در اختیار بگیرد.
البته پتروشیمی نیمه ساز هگمتانه تاکنون در چندین نوبت توقف کامل ساخت را هم به خود دیده است به طوری‌که از چند سال گذشته تاکنون به دلایل مختلفی همچون اختلاف سهامداران بارها ساخت و عملیات اجرایی این واحد پتروشیمی متوقف شده است.
با این وجود تاکنون 10 سال از آغاز عملیات اجرایی و کلنگ زنی پتروشیمی هگمتانه می‌گذارد که نحوه انتخاب ترکیب هیات مدیره و عدم نظارت کافی دولت تاکنون بارها ساخت این مجتمع پتروشیمی را به حالت تعلیق کامل درآورده است.
از سوی دیگر برآوردهای اقتصادی نشان می‌دهد ارزش فروش و صادرات محصولات پتروشیمی هگمتانه سالانه بیش از 50 میلیون دلار درآمد نصیب اقتصاد ملی کند.
ماجرای بزرگترین اختلاس تاریخ پتروشیمی
ساخت پتروشیمی ایلام 9 ساله شده است اما هنوز بزرگترین واحد تولید اتیلن غرب ایران در مدار بهره‌برداری قرار نگرفته است.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی برخی از سهامداران خصوصی پتروشیمی ایلام را مقصر می‌داند و نماینده جدید مردم ایلام در مجلس از عدم نظارت دولت و برخورد با اختلاس‌گران این پتروشیمی انتقاد می کند.
احمد شوهانی نماینده مردم ایلام در خانه ملت اخیرا در گفت‌وگویی میزان واقعی اختلاس در پتروشیمی ایلام 4400 میلیارد ریال عنوان کرده و معتقد است: در حالی 4400 میلیارد ریال پول بیت‌المال در این پروژه حیف و میل شده، اعتبار 220 میلیون یورویی برای تکمیل این پتروشیمی گشایش می‌یابد.
احمدرضا حیدرنیا مدیر طرح‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم پیشتر با اشاره توقف عملیات اجرایی پتروشیمی ایلام درباره توقف ساخت این مجتمع پتروشیمیایی، گفته بود: تمامی کالا و تجهیزات این مجتمع نیمه ساز پتروشیمی از گمرک ترخیص و به انبار این واحد در ایلام منتقل شده است.
وی تاکید بر اینکه درصورتی‌که منابع مالی این طرح پتروشیمی توسط سهامداران بخش خصوصی تامین شود، هیچگونه مشکلی در شتاب ساخت و توسعه وجود ندارد، اظهار کرده بود: شرکت ملی صنایع پتروشیمی تاکنون نه تنها به تمامی تعهدات خود مطابق با سهامش عمل کرده بلکه بیش از تعهد منابع مالی در اختیار این واحد پتروشیمیایی قرار داده است.
این در حالی است که در شرایط فعلی میزان طلب شرکت ملی صنایع پتروشیمی از برخی از سهامداران خصوصی این مجتمع پتروشیمی حدود 350 میلیارد تومان برآورد می شود و حتی ضمانت فاینانس‌های این پتروشیمی توسط صنایع پتروشیمی تضمین شده است.
بر این اساس شرکت ملی صنایع پتروشیمی برخی از سهامداران این پتروشیمی به مراجع قضائی شکایت کرده است هر چند گوش برخی از سهامداران خصوصی پتروشیمی ایلام برای انجام تعهدات قراردادی و قانوین به شکایت، اولتیماتوم و ضرب العجل بدهکار نیست.
در حال حاضر نزدیک به 9 سال از آغاز عملیات ساخت مجتمع پتروشیمی ایلام می‌گذرد اما هنوز امکان بهره‌برداری از این واحد فراهم نشده است. عملیات اجرایی ساخت پتروشیمی ایلام از سال 1383 با هدف تولید سالانه 153 هزار تن اتیلن، 120 هزار تن پرو پیلن، 300 هزار تن پلی اتیلن سنگین و 122 هزار تن بنزین پیرولیز آغاز شده است.
