از سوی روابط عمومی مرکز هنرهای نمایشی اسامی 172 نمایش برای شرکت در بخش صحنهای این دوره از جشنواره اعلام شدهاست. اما نکته مهم اعلام حضور بیش از 75 کار مشروط دراین دوره است.
بیشترین آثار مشروطی متعلق به نمایشهای شرکتکننده از تهران است. در این دوره 151 اثر از هنرمندان تهرانی به دبیرخانه ارسال شده که 73 اثر آن مشروط اعلام شده است. اما از بین 21 کار متقاضی از هنرمندان شهرستانی تنها دو اثر مشروط اعلام شدهاست.
سیویکمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر به دبیری سعید کشن فلاح از 26دی تا 12بهمن برگزار خواهدشد. با اینکه دبیری کشنفلاح در اسفندماه مشخص شد اما فراخوان مهمترین جشنواره تئاتری در تیرماه منتشر شد تا سنت انتشار دیرهنگام فراخوانهای تئاتری فراموش نشود. در انتشار فراخوان سیویکمین جشنواره تئاتر فجر نخستین نکتهای که جلب توجه میکرد، کمشدن بخشهای جشنواره از 14بخش به 9بخش بود. در این دوره تئاتر ایران، تئاتر بینالملل، تجربههای نو، تئاتر مناطق، نگاه تازه، تئاتر خیابانی، بخش ویژه، مسابقه نمایشنامهنویسی، مسابقه و نمایشگاه عکس و پوستر و دو بخش نگاه تازه و بخش مسابقه نمایشنامهنویسی از بخشهای مختلف جشنواره تئاتر فجر هستند.
سال گذشته در سی امین دوره جشنواره تئاتر فجر، در بخش چشمانداز هفت اثر به شکل قطعی پذیرفته و دو اثر مشروط، در بخش تجربههای نو در یک اتفاق بیسابقه تنها دو اثر پذیرفته و هفت اثر مشروط و در بخش شهرستان از هفت کار تنها یک اثر مشروط و در بخش آثار منتخب تهران از 30کار 10کار مشروط اعلام شدند. اگر سال گذشته تعداد مشروطیهای سیامین جشنواره تئاتر فجر اعتراض هنرمندان را بهدنبال داشت، بهنظر میرسد که حضور 75کار مشروط در سی و یکمین جشنواره تئاتر فجر رکوردی تازه برای این جشنواره است.
نکته جالب در آثار مشروط این دوره، به نمایشنامههای مشترک از یک نویسنده برمیگردد. آمار این دوره متعلق به نمایش «آخرین حکایت فرهاد» با نویسندگی مهدی میرباقری است که توسط پنج کارگردان برای کار انتخاب شدهاست که همگی هم مشروط اعلام شدهاند. همچنین نمایش «خانه پاکیزه» براساس نمایشنامهای از سارا رول (مترجم مازیار معاونی)، نمایش «مجردها» براساس نمایشنامهای از دوید فوئنکنتیو (مترجم ساناز فلاح فرد) و نمایش« مرد بالشی» براساس نمایشنامه مارتین مک دونا (با دو ترجمه متفاوت از زهرا جواهری و علی منصوری) نمایشهایی هستند که توسط دو کارگردان برای اجرا انتخاب شدهاند که این کارها هم جزء آثار مشروط این دوره بهحساب میآیند.
چند سالی است که تمرکز روی اجرای آثار ایرانی است، جای تعجبی ندارد که سهم آثار خارجی این دوره از 172متن تنها به 19نمایشنامه خارجی منوط باشد. در این دوره اثر نویسنده برنده جایزه نوبل دوریس لسینگ با نام «برهوت تنهایی» یکی از آثاری است که برای شرکت در جشنواره توسط سیدمهدی احمدی پناه کارگردانی میشود. نمایشنامههای «اودیپوس» اثر لوکیوس آنئوس، «تاجران» اثر ژوئل پومرا، «تق تق» اثر جولز فایفر، «جنایات قلب» اثر بت هنلی، خانه پاکیزه اثر سارا رول، «دومین چیزی که به ذهن میرسد» اثر فیلیس هیل، «رامکردن زنسرکش» اثر شکسپیر، «ریچارد دوم» اثر شکسپیر، مجردها اثر دوید فوئنکنتیو، «مدهآ» اثر اوریپید، مرد بالشی اثر مارتین مک دونا، «مکبث» اثر شکسپیر، «نمایش اسپانیایی» اثریاسمینا رضا، «نوشته رمزی» اثر دیوید مامت و «وقتی دنیا سبز بود» اثر سام شپارد ازجمله آثار خارجی هستند که در دوره اول انتخاب شدهاند که البته از این 19اثر ارائه شده خارجی 11اثر مشروط اعلام شدهاند.گفتنی است که هیأت انتخاب متنها، متشکل از محمود صابری، رحمان سیفی آزاد، حسین راضی، حسین فرخی، عبدالحی شماسی و مهدی مکاری 172متن از میان850متن رسیده به دبیرخانه جشنواره را برگزیدهاند.
نگاهی گذرا به این آمارها نشان میدهد که سی و یکمین جشنواره تئاتر فجر نهتنها در حذف بخشهای جشنواره، ازجمله بخشهای چشمانداز، مهمان، بخش مرور تئاتر ایران و بخش سینما و تغییر زمان بهدلیل تداخل با جشنواره فیلم فجر متفاوت برگزار میشود، بلکه در بخش نمایشهای مشروط آماری متفاوت از خود به جا گذاشتهاست.
خصوصا در این دوره جای خالی هنرمندانی که از دل جشنواره تئاتر فجر به دنیای حرفهای پای گذاشتهاند دیده میشود، هنرمندانی همچون محمد یعقوبی، نادر برهانی مرند، سیدهادی عامل هاشمی، افشین هاشمی، آرش دادگر، رضا گوران و دیگران.