واقعیت این است که تهران در طراحی بزرگراه‌های هسته مرکزی‌اش دچار اشتباهی بزرگ شده است. داستانی که در بسیاری از شهرهای اروپایی و استرالیا رخ داده در تهران نیز شکل گرفته است. طرح جامع اول تهران معروف به «طرح فرمانفرمائیان»، براساس یک الگوی فرانسوی طراحی شد؛ بنابراین چندان عجیب نیست که بزرگراه‌های طراحی‌شده در این طرح که قرار بود دسترسی‌های خودروها به محدوده مرکزی شهر را فراهم آورد، بزرگراه‌هایی در سطح باشد. در واقع پیروی از الگویی رایج در تمامی شهرهای اروپایی که روزگاری گسترش بسیاری یافته بود.
برای نخستین بار شهرهای قاره اروپا و استرالیا میزبان بزرگراه‌های همسطح برای دسترسی به محدوده مرکزی شهرها بود؛ بزرگراه‌هایی که دیگر چالش‌هایی مانند ایجاد موانع بصری و مشکلات زیست‌محیطی نداشت. پس از ساخت بزرگراه‌های هوایی مختلف در شهرهای بزرگ ایالات متحده، بسیاری از شهرسازان و مهندسان شهری در اندیشه راه‌های دسترسی بهتری بودند. از این‌رو ساخت بزرگراه‌ها در سطح می‌توانست گزینه‌ای مناسب باشد چرا که انگیزه‌های لازم برای سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در محلات مسکونی حاشیه هسته مرکزی شهر را به همراه داشت. اما دسترسی به محدوده مرکزی شهرها در شهرسازی مدرن همواره با چالش‌های مختلفی همراه است. بافت‌های متراکم مسکونی در مناطق مرکزی از سویی راه را برای توسعه بزرگراه‌های جدید می‌بست و از سوی دیگر ساخت بزرگراه‌ها در سطح زمین با چند خط عبوری برای ایجاد دسترسی سواره به محدوده مرکزی شهر، عملا تأثیر خودرو بر زیست‌بوم شهری را به‌همراه داشت.
بر این پایه بسیاری از شهرهای بزرگ اروپایی و استرالیا خیلی زود محل حضور دائمی و افسارگسیخته خودروها در محدوده مرکزی شهرها شدند چرا که توسعه شهری را به یمن سرمایه‌های بخش‌خصوصی هموارتر می‌کرد و از سوی دیگر مشکلات ناشی از موانع بصری را نیز به همراه نداشت.
بر همین مدار تهران نیز با داشتن ویژگی‌های توپوگرافی منحصربه فرد همچنان از این تئوری پیروی می‌کرد و تمامی بزرگراه‌هایی که به محدوده مرکزی شهر متصل می‌شد را در سطح پی ریزی کرد. اما اکنون با گذشت تقریبا 40سال از طرح‌های رو زمینی، این شهر تحولی جدی داشته است. در طول 40سال گذشته با تکیه بر طراحی رو زمینی بسیاری از بزرگراه‌ها در سطح بنا شدند و به همین دلیل چهره غالب تهران، چهره‌ای خودرو محور است نه پیاده‌رو محور. اما این امید که ساخت بزرگراه‌ها در تهران با توجه به الگوی عملی و به‌ویژه خالی کردن شهر از حضور خودروهاست، همچنان وجود دارد. ساخت بزرگراه‌های آزادگان، ادامه یادگار، امام علی و صدر در تراز منفی یک و تراز مثبت یک نشان‌دهنده آن است که تلاش مدیران شهری بر این است تا شهر را هر‌چه بیشتر از خودرو خالی کنند و عرصه عمومی زندگی شهروندان را افزایش دهند.
