جوان که باشی این صحنه برایت بیمعنی است. دلت شاید بسوزد، بلند شوی و زیر بازوی پیر زن را بگیری ولی درک این واقعیت سالها زمان نیاز دارد. هنوز بسیاری از قسمتهای شهر برای تردد عدهای از شهروندان بهخصوص سالمندان و حضور آنها مناسب نیست.
جمعیتهای متعددی از معلولان سالیان سال است که این مسئله را گوشزده کرده و میکنند. البته تلاشهای آنها برای مدیران شهری تاحدی کارساز بوده و منجر به تغییر در برخی معابر شده است. معلولان تنها قشر آسیبپذیر در این شهر نیستند.
تا چشم بر هم بزنیم هرم سنی جمعیت به کهنسالی خواهد رسید و بر جمعیت ناتوان شهر اضافه خواهد شد.
سازمان بهداشت جهانی سال 2012را به نام سالمندی و سلامت (AGING AND HEALTH)نامگذاری کرده است. شعار روز جهانی بهداشت در این سال زندگی سالم، طول عمر بیشتر درنظر گرفته شده است تا توجه برنامهریزان و مسئولان کشورها به موضوع سالمندان بیشتر از همیشه جلب شود.
آمارهای سازمان بهداشت به خوبی نشان میدهد که دنیا در حال پیر شدن است؛ بهطوری که نسبت افراد ۶٠ ساله و بالاتر، از ١١ درصد درسال ٢٠٠۶ به ٢٢ درصد در سال ٢٠۵٠ خواهد رسید. در آن زمان تعداد سالمندان بیشتر از کودکان زیر ١۴ سال خواهد شد. در این بین کشورهای در حال توسعه با سرعت بیشتری نسبت به کشورهای توسعهیافته پیر میشوند.
امسال برای ایرانیها نیز سال ویژهای است. براساس آمارهای سازمان ثبت احوال کشور هرم سنی جمعیت ایران وارد دوره میانسالی شده است. این دوره مقدمهای برای ورود به دوره کهنسالی است که میبایست از پیش برای آن برنامهریزی کرد. مرحله سالخوردگی از سال 1410به بعد بر ساختمان سنی جمعیت کشور غالب خواهد شد.
در این مرحله بهتدریج و با سرعتی فزاینده تعداد و درصد سالمندان جمعیت کشور نسبت به سایر طبقات سنی بیشتر خواهد شد؛ بهطوری که نزدیک به 26درصد از جمعیت کشور در گروههای سنی 55تا 74ساله قرار خواهند گرفت و بیش از پنج درصد جمعیت در سنین بالای 75سال خواهند بود. بنابراین ایجاد زیرساختهای اقتصادی، اجتماعی و بهخصوص سلامت محور برای ورود به مرحله سالمندی ضروری است.
سیاست سازمان جهانی بهداشت برای جمعیت سالخورده، سالمندی فعال است. منظور از سالمندی فعال فرایندی است که در آن سطح سلامت، مشارکت و امنیت افراد سالمند برای رسیدن به کیفیت زندگی بالاتر، ارتقا یابد. به همین منظور، جهت استفاده بهینه جمعیت در حال پیر شدن از امکانات شهری، سازمان بهداشت جهانی راهنمای جهانی شهرهای دوستدار سالمند را منتشر کرده است. سی و پنچ شهر در 22کشور از تمامی قارهها در این مطالعه شرکت داشتهاند. در هفتهای که گذشت شورای شهر طرحی را به تصویب رساند که به موجب آن تهران به جمع این شهرها بپیوندد.
بندها و تبصرههای این طرح چنان آرمانگرایانهاست که بهنظر میرسد اجرایی شدن آن علاوه بر زمان طولانی و صرف هزینه بالا به مدیریت واحد و آیندهنگر نیاز دارد. تصور اینکه زمانی برسد که برای تأمین ایمنی و سهولت تردد سالمندان - و به زعم تصویبکنندگان این طرح جهاندیدگان- سطح معابر شهری صاف و هموار و غیرلغزنده شود،
روشنایی کافی در ساعات مختلف شبانهروز فراهم باشد، موانع ثابت و متحرک در مسیر تردد رفع شده، نرده در دو طرف پلهها نصب شود و امکان استفاده از آسانسور و پلهبرقی دوطرفه در دو جهت برای سالمندان در هر زمان از مراجعه فراهم باشد و همه تمهیداتی که حضور و بهرهگیری سالمند از شهر و امکانات آن را با ایمنی بیشتر امکانپذیر کند بسیار دلپذیر است.حدود بیست سال مانده است تا بیشتر جمعیت کشور پیر شوند، باید بود و دید آیا تصویب این قانون، اجرایی شدن آن را نیز الزامی میکند.