این معضل هزینههای بسیاری بابت شیوع انواع بیماریها به جهان کنونی تحمیل میکند و به همین دلیل روز 19نوامبر (29آبان) روز جهانی توالت نام گرفته است. کمبود سرویسهای بهداشتی در تهران و حتی شهرهای دیگر نیز مشکل ساز بوده است. یک شهر چگونه باید نیاز شهروندان خود را در این زمینه برآورده کند؟
اصلا خندهدار نیست؛ همایش سرویسهای بهداشتی، واکنشی واضح به یکی از مشکلات دائمی شهروندان کشور است. شاید هنگامی که شما این صفحات را ورق میزنید در نگاه اول، لبخند بزنید اما هیچیک از شهروندان کشور را نمیتوان یافت که با مشکلات ناشی از نبود سرویسهای بهداشتی در فضاهای عمومی شهرها دستوپنجه نرم نکرده باشد. هنگامی که سال پیش نخستین همایش کشوری سرویسهای بهداشتی برگزار شد، کمتر نگاه جدیای میتوانست همراه این اقدام باشد اما برگزاری این همایش از یک سو و استقبال گسترده کارشناسان و استادان برجسته دانشگاههای کشور از طرف دیگر، نگاه تازهای به شیوه خدماترسانی در عرصه عمومی شهرها ایجاد کرد. این روزها به بهانه 29آبانماه (19نوامبر)، روز جهانی سرویسهای بهداشتی، قرار است همایشی بهمنظور بررسی مشکلات و احداث سرویسهای بهداشتی در شهر تهران برگزار شود. در این همایش بسیاری از کارشناسان و مدیران شهری به اظهارنظر و بررسی راهکاری مناسب برای توسعه این اماکن در شهر خواهند پرداخت.
* * *
تهران مانند بسیاری از شهرهای کشور همچنان سرویسهای بهداشتی مناسبی ندارد و سخن گفتن از این مشکل هم برای بسیاری از شهروندان سخت است چرا که به تعبیر مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران «مسئله سرویس بهداشتی یک موضوع شهروندی است که با حیا و عفاف و همینطور سلامت مردم سر و کار دارد». به گفته وی سرویس بهداشتی عمومی یک معادله چندمجهولی است که البته در کشورهای پیشرفته حل شده و حتی در برخی از کشورهای اروپایی و چین از آن استفاده اقتصادی میشود اما در کشور ما هنوز حتی برای صحبتکردن درباره این نیاز بهداشتی، خجالت میکشیم.
* * *
بیش از یک دهه است که روز 19نوامبر، روز جهانی سرویسهای بهداشتی نامگذاری شده و همایشهای بینالمللی بسیاری در کشورهای مختلف جهان برای آن برگزار میشود. نشستهای جهانی گوناگون همچون اجلاس جهانی توالت که تاکنون 11اجلاس آن برگزار شده، گردهماییهای توالت آسیاپاسفیک، تأسیس سازمان جهانی توالت که مرکز آن در سنگاپور است، ایجاد موزهای با عنوان توالت در هند، تدوین دستورالعملهای متعدد در زمینه اصلاح وضعیت توالتها توسط سازمان اسکان بشر ازجمله اقداماتی هستند که در این زمینه در عرصه جهانی روی دادهاند. به جرأت میتوان گفت که یکی از معیارها برای تعیین توسعهیافتگی شهرهای جهان و توانمندی مدیریتهای شهری، تأمین نیازهای ضروری شهروندان است که از آن جمله، تأمین سرویسهای بهداشتی کافی، تمیز و با کیفیت است. بسیاری از شهرهای دنیا با توسعه فضاهای باز و عرصههای عمومی، شهروندان را به حضور در مراکز عمومی شهرها تشویق میکنند. برای آنکه شهرها روحی زنده و با نشاط داشته باشند، همواره باید از حضور شهروندان مملو باشند. تأمین نیازمندیهای شهروندان در عرصه شهرها نیز همواره مورد توجه مدیران شهری بوده و ارائه خدمات مناسب و باکیفیت نیز از دغدغههای آنان است. تردیدی نیست که یکی از نیازهای ضروری شهروندان، دسترسی به سرویسهای بهداشتی مناسب و با کیفیت و تمیز است. به تعبیر بسیاری از شهرسازان، داشتن سرویسهای بهداشتی مناسب، بیانگر فرهنگ یک جامعه است.