حجتالاسلام والمسلمین سیدجواد موسویی هوایی، معاون آموزشی ـ پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) درباره جایگاه سبک زندگی ایمانی در برنامههای صدا و سیما اظهار کرد: مسئله شیوههای صحیح زندگی اسلامی موضوع مهمی است که نیاز به آن به شدت در جامعه احساس میشود؛ خواستهای که تنها با رواج فرهنگ عبودیت در جامعه تحقق مییابد، البته در دین اسلام به طور ویژهای به سبک زندگی اشاره شده است، به نحوی که بخش عمدهای از قرآن کریم به انجام دستورات زندگی مختص میشود.
وی افزود: تمام دستورات زندگی را جز به جز در رسالهها میتوان مشاهده کرد. در کنار رساله علمیه از سخنان بزرگان هم میشود برای فراگیری سبک زندگی بهره برد، همانگونه که رهبر معظم انقلاب بارها در سخنان خود درباره چگونگی زندگی ایمانی نکاتی را مطرح کردهاند.
این پژوهشگر ادامه داد: برای اینکه بتوان روح دین و قرآن کریم را در جامعه فراگیر کرد، ابتدا باید رسانههای مکتوب یا تصویری داشته باشیم که در آنها فرهنگ و زندگی اسلامی جایگاه ویژه داشته باشد، در صورتی که در صدا و سیما میبینیم که تفکراتی اشاعه داده میشود که به هیچ وجه با سبک زندگی اسلامی مطابقت ندارد. برای مثال تفکرات فمینیستی افراطی که به صورت غرضورزانه علیه مردان تبلیغ میشود.
موسوی هوایی اضافه کرد: توجه برنامههای تصویری تلویزیون در تبلیغ سبک زندگی غربی تنها مختص به برنامههای خارجی سیما نمیشود، بلکه در سریالهای ایرانی هم میبینیم که معمولا سبک زندگیای تبلیغ میشود که با دستوارت دینی ما مطابقت لازم را ندارد، البته در این میان شبکههایی چون قرآن و آموزش را باید استثنا دانست، چون سعی دارند تا حد امکان مطابق با دستورات شرع پیش روند.
وی در پاسخ به این سؤال که در مناسبتهای خاص دینی توجه تلویزیون به سبک زندگی ایمانی تا چه حد پررنگتر میشود، گفت: طبیعتا در این ایام سینما نگاهی ویژه به محرم دارد و سعی میکند به هر طریق مروج فرهنگ و سبک زندگی عاشورایی باشد، هرچند این تلاش بیشتر در سطح خلاصه شده و کمتر شاهد بررسی فلسفه قیام عاشورا هستیم.
معاون پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی تاکید کرد: البته در انتخاب فیلمها و سریالهای خارجی باید دقت نظر خاصی داشت و از وجود کارشناسان خبره بهره برد تا فیلمهایی نظیر «چه رویاهایی که میآیند» در سیما به نمایش در نیایند که در آن نگاه به آخرت مبتنی بر باورهای شرقی (مائوئیسم) است که میگوید که هرگونه به قیامت اعتقاد داشته باشی آن دنیا برایت همانگونه خواهد بود. البته در سیما سعی میشود که بعد از نمایش آثار ایچنینی به این نکات شبههانگیز در آثار اشاره شود، اما مگر چند درصد مخاطبان بعد از نمایش یک فیلم، تفسیرهای بعد از آن را نگاه میکنند.
وی یادآور شد: منظورم از گفتههای فوق به معنای سهلانگاری برنامهریزان سیما نیست، چراکه اکثریت آنها آدمهایی حزبالهی و ولایی هستند، ولیکن برخی مواقع برای پر کردن آنتن برنامههایی پخش میشود که در خصوص آن دقت لازم انجام نمیشود، هرچند ممکن است گاهی چارهای هم برای برنامهریزان تلویزیون به جز کاری که هم اکنون انجام میدهد باقی نماند.
این پژوهشگر در بخش دیگری از سخنان خود به رواج سریالهای کرهای اشاره کرد و گفت: پخش سریالهای مختلف کرهای که به واسطه کیفیت فنی به شدت ضعیف هستند، سبب شده که سطح سلیقه تماشاگران به شدت پایین بیاید. در کلام دیگر ما با این قبیل آثار که هیچ چیزی نه در فیلمنامه نه در فیلمبرداری و دیگر بخشها ندارند سلیقه تماشاگر را کرهای کردهایم، هرچند در این تولیدات ممکن است پیامهای اخلاقی نیز داده شود، اما آسیبهایی که این کارهای بیکیفیت به همراه دارند از نفعشان بیشتر است.
وی تاکید کرد: به عقیده من با بها دادن به سینماگران جوان ایرانی میتوان به راحتی مبلغ روشی در زندگی بود که در آن توصیههای اسلامی به خوبی رعایت شده است. نمونه بارز این ادعا هم سریالی چون «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» است که تلاش دارد به طریق نمایشی سبک زندگی ایمانی و اسلامی را رواج دهد، هرچند در این راه ممکن است با برخی کاستیها هم رو به رو شود. البته نمونههای دیگری چون «زیر تیغ»، «در چشم باد» و... هم وجود دارد که کارهای فاخر در عرصه تولیدات نمایشی محسوب میشود.
موسوی هوایی متذکر شد: ممکن در سر راه توجه به ارزشها ما به آن اندازه افراط کنیم که سبب شکلگیری نگاهی اشتباه شویم. برای مثال در سریال «راستش را بگو» میبینیم که دائما از وطن سخن گفته میشود، در صورتی که وطن بدون ایمان و امام حسین (ع) هیچ کاری نمیتواند بکند، همانگونه که تجربه گذشته این مهم را نشان داده است.
وی درباره تأثیرات برنامههای ماهواره در اشاعه سبک زندگی غربی گفت: طبیعی است که رسانههایی که غرب حامی آنهاست منادی فرهنگی باشند که در آن تفکر لیبرال یا سکولار تبلیغ میشود، به همین دلیل میبینیم سریالی چون «پزشک دهکده» که از سیمای جمهوری اسلامی با اصلاحهای بسیار پخش شد نوع زندگی مبتنی بر تفکر سکولار را تبلیغ میکند. در همین راستا میبینیم که در کل کار احتیاج به دین جز ضروریات نیست و این دانش پزشک دهکده است که مشکلات مردم را حل میکند.
معاون پزوهشی سازمان تبلیغات اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: خوشبختانه با راهاندازی شبکههای مختلفی همچون؛ آی فیلم، نمایش، پویا و... تا حدی زیادی از گرایش به ماهواره کم شده است و مردم میتوانند به واسطه کانالهای داخلی اوقات فراقت خود را پر کنند.