این سخنان گرچه در چارچوب «لوکس خواندن» حملونقل عمومی در فهرست تخصیص ارز دولتی (درماه گذشته) تحلیل میشود، اما تبعات این تصمیم، شهروندان را با مشکلات مضاعف روبهرو خواهد کرد. امکانات عمومی در سالهای اخیر مورد استفاده دایره گستردهتری از اهالی شهر قرار گرفته و به زعم آنان، مترو، اتوبوس و تاکسی، اندک راه تنفس ریههای شهر را باز گذاشتهاند.
یکی از مسئولان استانداری تهران روز دوشنبه بهراحتی از قطع هرگونه یارانه حملونقل تهران گفت؛ درحالیکه دو سوم جمعیت تهران از امکانات عمومی برای سفرهای روزانه شهری استفاده میکنند. اشاره مسئولان اجرایی دولت در تهران به قطع اعتبارات بود و استدلال کردند که اهالی و شهرداری تهران آنقدر متمول هستند که هزینههای خود را تأمین کنند درحالیکه دامنه این شهر 12میلیون نفری، هر روز وسعت بیشتری مییابد.
حسین محمد پورزرندی، معاون مالی و اداری شهردار تهران در اینباره به همشهری گفت: اداره امور شهر به هر ترتیب به اعتبارات کشوری نیاز دارد و تکیه بر همین مسئله است که شهرداری را بهدنبال اخذ فاینانسها برای مشارکت سرمایهگذاران در پروژهها کشانده است. پورزرندی با اشاره به مشکلات بهوجودآمده بر سر دریافت فاینانس خط چهار متروی تهران تصریح کرد: اگر شهرداری برای اداره شهر به منابع خود متکی بود هیچگاه متوسل به فاینانس و مشقات آن نمیشد. به گفته معاون شهردار تهران، در موضوع هزینههای شهری، برای نمونه ساخت مترو هر روز 70میلیارد تومان هزینه برای شهرداری بهدنبال دارد و شهرداری به تنهایی نمیتواند از پس تأمین هزینههای حملونقل عمومی برآید.
همچنین مهرداد لاهوتی، ازاعضای فراکسیون شهری مجلس شورای اسلامی، استانداری را فاقد صلاحیت ورود به موضوع قطع هرگونه یارانه از پایتخت دانست و گفت: مجلس در سالهای اخیر تلاش مضاعفی را بهکار بسته تا یارانه بلیت مترو و اتوبوسرانی را برقرار کند. البته دولت تاکنون یارانه مذکور را پرداخت نکرده است اما قانونگذار اصرار دارد که سالانه چهار هزار میلیارد تومان باید در حملونقل شهرها هزینه کند. مجلس پیگیر این موضوع است که چرا دولت این رقم را هزینه نکرده است، اما دولت سخن از قطع یارانه میگوید. به گفته این عضو کمیسیون عمران، براساس قانون سه جایگاه حقوقی میتوانند پیشنهادی برای تصویب در مجلس مطرح کنند؛ اول هیأت دولت، دوم نمایندگان مجلس و سوم شورایعالی استانها و هرگونه پیشنهاد خارج از این مثلث، بیمعناست. بدینترتیب هرگونه مداخله در قانون تخصیص یارانه حملونقل به پایتختنشینان منتفی است.
بودجه، فقط بخشی از مشکلات است
اما موضوع تأمین اعتبارات حملونقل عمومی در شهر تهران مدیرعامل مترو را نیز به واکنش واداشت. هابیل درویش در گفتوگو با همشهری تصریح کرد: مترو با وجود همه مشکلات مالی که پیش رو دارد، با حمایت شهرداری تهران تلاش میکند برای رفاه شهروندان، شبکه حمل ونقلی را گسترش دهد. وی با تأکید بر روند تخصیص بودجههای عمرانی و یارانهای گفت: امروز زیر زمینهای شهر تهران 200جبهه کاری برپاست، 20هزار پرسنل مشغول کارهستند، چهار دستگاه مکانیزه حفار(TBM) مشغول فعالیت هستند و در حدود 120کیلومتر مترو در حال ساخت است.
حال باید از مسئولان دولتی پرسید که آیا این حجم فعالیت نیاز به تزریق بودجه ندارد؟ این در حالی است که بهدلیل شرایط اقتصادی امروزه شهروندان بیش از هر زمان دیگری به مترو نیاز دارند و از آن استقبال میکنند. درویش درباره شرایط وارد کردن تجهیزات مترو و تخصیص ارز ابراز داشت: متأسفانه مشکلات تنها به عدمدریافت بودجه ختم نمیشود و هر روز با مشکلات بیشتری روبهرو میشویم. درحالیکه نوسانات بازار ارز سبب افزایش سه برابری قیمتها شده، در اقدامی تعجببرانگیز مسئولان اتاق بازرگانی درخصوص تخصیص ارز مبادلاتی، تجهیزات مترو را همردیف لوازم آرایشی بهحساب آورده و مترو را در اولویت نهم قرار دادهاند. آیا مترو و حملونقل عمومی شهر پرترافیک تهران امروز جزو نیازهای ضروری و اولیه شهروندانش بهحساب نمیآید؟
وی همچنین به بهرهبرداری از بخش میانی خط سه اشاره کرد و گفت: خط جدید، یکی از مهمترین خطوط مترو است که در عین حال یکی از خطوط پرتقاطع با دیگر خطهای این ناوگان حمل ونقلی سریع و ارزان شهر است. بنابراین بهرهبرداری آن در اولویت برنامههای ما قرار گرفته است. درویش درباره علت عدمبهرهبرداری از این ایستگاهها در هفته آینده گفت: عدمبهره برداری از این سه ایستگاه هم تا حد زیادی وابسته به شرایط ارزی بوده که سبب شد در خرید و وارد کردن تجهیزات پلههای برقی با مشکل مواجه شویم. همانطور که بارها تأکید کردهام اگر دولت اعتباراتی که موظف به پرداخت آن است را به موقع و کامل در اختیار ما بگذارد، درنهایت این مردم هستند که از مزایای آن بهرهمند میشوند اما متأسفانه تنها شهرداری است که مترو را حمایت میکند.