عرضه محصولات کشاورزی غیرمتعارف در بازار، واکنش برخی نمایندگان مجلس را به دنبال داشته است. نمایندگان نسبت به سکوت دستگاههای اجرایی در زمینه ضعف نظارت بر تولید محصولات کشاورزی استاندارد گلایه کردهاند. همچنین با هشدار کارشناسان نسبت به سرطانزابودن برخی از این محصولات، وزارتخانههای جهادکشاورزی و بهداشت و درمان و سازمانهای ملی استاندارد و حفاظت محیطزیست تلاش دارند تا خود را از کوتاهی و ابهامات مبرا کنند.
محصولات کشاورزی استاندارد اجباری ندارد
سازمان ملی استاندارد نیز نظارت بر برخی محصولات وارداتی مشمول استاندارد اجباری مانند برنج، گندم و غلات را در حیطه وظایف خود دانسته و وزارت جهادکشاورزی را متولی اصلی نظارت بر تولید و عرضه محصولات کشاورزی خارج از استاندارد اجباری قلمداد میکند. رئیس سازمان ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به خبرنگار ما گفت: در مورد محصولات مشمول استاندارد اجباری، سازمان ملی استاندارد آماده بررسی شکایات و جبران زیان احتمالی مصرفکنندگان و مجازات متخلفین است. نظامالدین برزگری نظارت برسلامت محصولات کشاورزی تولید داخل از نظر باقیمانده سموم یا میزان استفاده از کود شیمیایی را وظیفه وزارت جهادکشاورزی دانست و افزود: در محصولاتی مانند میوه و مرکبات، سیب زمینی و پیاز و... که مشمول استاندارد اجباری نیست باید وزارت جهادکشاورزی پاسخگوی شکایات مردم و کارشناسان باشد.
سموم کشاورزی عامل شیوع سرطان گوارش
مسئول کمیته راهبردی انجمن سرطان استفاده بیرویه از سموم و کودهای شیمیایی را یکی از علل شیوع سرطان گوارش بهویژه در شمال کشور قلمداد کرد و گفت: گرچه در این زمینه آمار دقیقی نمیتوان ارائه داد اما اثرات سرطانزایی سموم، کودهای شیمیایی و آفتکشها که بهصورت بیرویه در کشور استفاده میشود، ثابت شده است. پیام آزاده با بیان اینکه عمده محصولات کشاورزی در شمال کشور تولید میشود به ایلنا گفت: سالهاست که کشورها از این سموم استفاده نمیکنند و مواد ارگانیک را جایگزین آن کردهاند و حتی در کشورهای جهان سوم نیز خیلی معقولانه و با اعمال محدودیت از سموم استفاده میشود. عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: اکنون سموم، آفت کشها و کودهای شیمیایی بهصورت بیرویه و غیرعلمی به کشور وارد میشود و مورد استفاده قرار میگیرند. این سموم به راحتی وارد آب شده و علاوه بر اینکه درختان و میوهها را آلوده میکنند باعث آلودگی آب نیز میشوند.
بررسی کمیته تخصصی
یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز با بیان اینکه استفاده بیش از حد از سموم و کود شیمیایی آثار زیانباری را بر تولید محصولات کشاورزی و سلامت مصرفکنندگان دارد به خبرنگار ما گفت: باید وزارت جهادکشاورزی بر استفاده از این سموم در حد استانداردهای جهانی نظارت کند. محمدباقر شریعتی با اشاره به اینکه کمیته تخصصی ذیربط در کمیسیون کشاورزی مجلس در حال بررسی این موضوع است افزود: نتایج بررسی این کمیته به کمیسیون کشاورزی اعلام و تا پیش از پایان سال گزارش نهایی در مجلس قرائت خواهد شد. وی افزود: وزارتخانههای جهادکشاورزی و بهداشت و درمان و سازمانهای استاندارد و حفاظت محیطزیست در این زمینه مسئولیت دارند و باید با همکاری یکدیگر حد مجاز استفاده از کود شیمیایی و سموم در محصولات کشاورزی تولید داخل را مشخص و بر اجرای آن نظارت کنند.
ضرورت استفاده بهینه از کود و سم
دبیر کل خانه کشاورز آثار زیانبار استفاده بیش از حد از کود شیمیایی در تجزیه مواد آلی خاک را بیش از تأثیر آن بر محصولات کشاورزی دانست و به خبرنگار ما گفت: براساس قانون این وزارتخانه ملزم به اجرای سیاست هدفمندسازی مصرف سموم و کود شیمیایی بوده و باید از مصرف بیرویه سم و کود جلوگیری و با توجه به نیاز غذایی خاک از کود استفاده کند.
عیسی کلانتری آلودگی زیستمحیطی ناشی از استفاده بیرویه کود و سم را گوشزد کرد و افزود: تأثیر استفاده بیش از حد از کود شیمیایی و آفتکشها در میوه و مرکبات نسبت به محصولاتی مانند سیبزمینی و پیاز یا چغندرقند کمتر است و وزارت بهداشت موظف به کنترل میزان مواد نیترات در این محصولات است، سازمان حفاظت محیطزیست هم باید تأثیر تخریب مواد عالی و سختتر شدن خاک بهدلیل افزایش میکرو ارگانیسمها را بررسی کند.
وی واردات مواداولیه نامرغوب تولید سم از چین و هند را موجب زیان توأم کشاورزان و مصرفکنندگان دانست و افزود: این امر موجب استفاده چند باره کشاورزان از سم برای دفع آفات شده و ماندگاری سم در محصول را بالا میبرد.