اتحادیه ناشران که پس از انتشار خبر برگزاری یکپارچه کتاب، از همه ناشران ثبت‌نام نکرده خواسته بود ثبت‌نام کنند، حالا از معاونت امور فرهنگی ارشاد نیز خواسته است از سه تا پنج روز به ناشران فرصت ثبت‌نام دهد. این اتحادیه در نامه‌ای به محسن پرویز تقاضا کرده است زمان مذکور رسما در رسانه‌ها اعلام شود.
تکذیب همگانی
اما این تمام ماجرای ثبت‌نام ناشران باقیمانده نیست و انتشار خبر «شرط عذرخواهی برای ثبت‌نام» این ماجرا را نیز به چالش‌های گوناگون نمایشگاه امسال اضافه کرده است.
خبر مذکور که از طریق برخی ناشران به برخی روزنامه‌ها داده شده بود، حکایت از این داشت که وزارت فرهنگ شرط ثبت‌نام از این ناشران را، عذرخواهی کتبی آنها قرار داده است.
خبری که هم از طرف وزارت ارشاد و هم اتحادیه ناشران به‌شدت تکذیب شد. محسن پرویز، رئیس نمایشگاه بیستم و معاون فرهنگی وزیر در این‌باره به فارس گفته است: «ما تا به حال به کسی اعلام نکرده‌ایم که باید عذرخواهی کند. اگر کسی کار خطایی انجام داده است، عذرخواهی می‌کند.اگر هم کار خطایی انجام نداده، ضرورتی به عذرخواهی وجود ندارد.»
اما جلال ذکایی، معاون هماهنگی و ارتباطات نمایشگاه امسال، قاطعانه‌تر مسأله را رد کرده است: «این موضوع کذب محض است. متاسفانه این شایعه، شیطنت بعضی افراد است که می‌خواهند فضا را ملتهب کنند. این موضوع تاکنون در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سابقه نداشته است و اساسا در شأن این وزارتخانه نیست که خودش را وارد چنین مسائل حاشیه‌ای کند.»
در سوی دیگر میدان، سخنگوی اتحادیه ناشران می‌گوید: «در این‌باره هیچ چیزی به اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران ابلاغ نشده است. این شایعه‌ای است که بعضی از ناشران آن‌را مطرح کرده‌اند.»
با وجود این، درحالی‌که شرایط برای ثبت‌نام ناشرانی که در مهلت قانونی، ثبت‌نام نکرده‌اند، فراهم به نظر می‌رسد، هنوز گره‌های کور این ماجرا باقی است. ناشران ثبت‌نام کرده، در اعتراض به دوپارگی نمایشگاه از حضور در آن خودداری کرده‌اند، اما آیا مسأله یکپارچگی قطعی است؟
محسن پرویز می‌گوید: «کار ساختمانی در مصلا برای وزارت ارشاد هنوز تکمیل نشده است و ما هنوز هم اعلام رسمی در مورد این‌که همه ناشران داخلی و خارجی در مصلا حضور خواهند یافت، نکرده‌ایم. »
واضح است، این همه اما و اگر، همچنان ناشران را بلاتکلیف می‌گذارد. درحالی‌که در بیانیه یا دعوت‌نامه اتحادیه ناشران از اعضای خود، 3 بار کلمه «نمایشگاه یکپارچه» به چشم می‌خورد. در عین حال، ذکایی می‌گوید: «ناشرانی که تاکنون برای شرکت در نمایشگاه بیستم کتاب، ثبت‌نام نکرده‌اند، نسبت به ثبت‌نام خود سریعا و از همین امروز اقدام کنند.»
اما همچنان مسأله یکپارچگی نمایشگاه، بلاتکلیف می‌ماند: «بنای ما این است که نمایشگاه کتاب یکپارچه برگزار شود سعی می‌کنیم تمام قسمت‌های قابل استفاده مصلای تهران را مورد بهره‌برداری قرار دهیم.»
علاوه بر این، آن‌طور که محسن پرویز می‌گوید، درخواست ثبت‌نام نیز به معنای حضور ناشران نیست و این امر بستگی به تصمیم کمیته‌ای دارد که در این باره تصمیم‌گیری می‌کند: «باتوجه به این‌که این روال چندان درست نیست که وقتی ثبت‌نام تمام شد، عده‌ای تازه بخواهند ثبت‌نام کنند و این کاری منطقی نیست، اما به هر حال هر ناشری که درخواستی برای نمایشگاه مطرح کند، درخواست وی در شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه مطرح و تصمیم‌گیری خواهد شد.»
بازهم بررسی گزینه‌ها
به این ترتیب، در شرایطی که کتاب‌های خارجی نمایشگاه به ارزش 55 میلیارد تومان به گمرک‌های ایران رسیده‌اند و بیش از 350 ناشر مهم و فعال خصوصی، منتظر اعلام قطعی شیوه برگزاری نمایشگاه هستند، مسئولان برگزاری نمایشگاه، هنوز مشغول بررسی گزینه‌ها هستند.
محمدرضا وصفی، معاون بین‌الملل نمایشگاه به «مهر» می‌گوید: «هم‌اکنون مشغول مطالعه روی همه گزینه‌ها هستیم و هیچ گزینه‌ای وجود ندارد که روی آن مطالعه لازم صورت نگرفته باشد.»
با این حال تاکنون نام هیچ گزینه دیگری جز مصلا به رسانه‌ها اعلام نشده است و تنها گزینه‌ای که ماه‌ها پیش نامش شنیده شد و بلافاصله منتفی شد، ورزشگاه آزادی بود.
وصفی ادامه می‌دهد: «ما نیاز به امکاناتی داریم که اگر فراهم آید ممکن است بخش خارجی نمایشگاه به مصلا منتقل شود و اگر این امکانات فراهم نیاید ممکن است نمایشگاه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی برگزار شود.
ظاهرا همه مسئولان نمایشگاه قصد کرده‌اند تا آخرین لحظه از «امکان» بگویند تا هیچ‌کس نتواند تصمیم قاطعانه‌ای بگیرد. روشی که احتمالا برای شناسایی دوست و دشمن، کارآمدتر است تا برگزاری یک نمایشگاه بین‌المللی.
