چراغ کشاورزی رو به خاموشی
نیمی از اقتصاد استان فارس همواره بر کشاورزی استوار بوده و هست، عرصه‌ای که طی سال‌های اخیر با فراز و نشیب‌های فراوانی روبه‌رو شده و بیشترین لطمه‌ها را از نبود مدیریت مناسب بر منابع آبی دیده است. به گزارش ایسنا استان فارس بالغ بر 7/5درصد از مساحت کل کشور را به‌خود اختصاص داده است و با استفاده از این میزان زمین بیش از 12درصد غذای مورد نیاز ایران را تأمین کرده و می‌کند. فارسی‌ها اما برای تأمین این میزان از نیاز غذایی، علاوه بر آنچه به‌عنوان زمین در اختیار دارند، بیش از 95درصد کل منابع آبی که در اختیار دارند را صرف و هزینه می‌کنند؛ مقداری بیش از هشت میلیارد مترمکعب آب!
اما خشکسالی و نیاز روزافزون به آب برای تولید محصولات کشاورزی و کندی حرکت مدیریت مناسب منابع آبی و بهینه‌سازی مصرف آب توسط بهره‌برداران بخش کشاورزی، فشار مضاعفی را بر دل بخشنده زمین‌های فارس وارد کرده و می‌کند، دلی که دیگر به خون! نشسته است.کارشناسان اعتقاد دارند که با وجود خشکسالی‌های سنوات اخیر و به‌منظور بالیدن بر خود، آمار و ارقام فوق‌الذکر بدون تغییر و کاهشی محسوس باقی مانده است.
بنا بر اعلام شرکت آب منطقه‌ای فارس، طی دو سال گذشته 30درصد از چاه‌های فعال کشاورزی استان فارس خشک شده و در همین مدت بیست هزار متر کف‌شکنی به‌دلیل افت سطح آب چاه‌ها انجام شده است. این اقدام هزینه‌ای معادل یک هزار و 940کیلومتر حفاری در قالب کف‌شکنی و جابه‌جایی را به کشاورزان تحمیل کرده و فارس را به بهشتی برای شرکت‌های حفاری در سطح کشور بدل کرده است.
هراس اینکه چراغ بخش کشاورزی به‌واسطه از بین رفتن منابع قابل استحصال آب به سوسو زدن افتاده و خدای ناکرده خاموش شود، همچنان نزد کارشناسان وجود دارد. اگرچه براساس نتایج مطالعات انجام گرفته در دشت‌ها و آبخوان‌های استان فرصت هنوز درخشیدن و بالیدن از میان رفته است ولیکن شرکت آب منطقه‌ای فارس به‌منظور نلرزیدن و خاموش نشدن این کورسوی امید، به انجام فعالیت‌هایی در قالب طرح تعادل‌بخشی در دشت‌های استان اقدام کرده است. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس گفت: برای مدیریت بهره‌برداری از منابع آب در بخش کشاورزی اقدام به راه‌اندازی گشت و بازرسی شبانه‌روزی در محدوده‌های مطالعاتی از طریق عقد قرارداد با تعداد 75گروه گشت با هدف برخورد با تخلفات احتمالی و جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویه شده است.
دهقانی خاطرنشان کرد: انجام خدمات به کشاورزان مشروط به انجام سیستم‌های آبیاری نوین به‌منظور بهینه مصرف کردن آب، انجام خدمات به کشاورزان مشروط به تجهیز چاه‌های خود به کنتور هوشمند آب و برق به‌منظور جلوگیری از برداشت بی‌رویه و غیرمجاز و اجرای قانون تعیین تکلیف چاه‌های فعال کشاورزی بدون پروانه ازجمله اقدامات انجام شده در این مسیر بوده است. وی خاطرنشان کرد: این اقدام با هدف پر و مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌هایی که مشمول صدور پروانه نمی‌شوند و همچنین محدود کردن برداشت آب توسط چاه‌هایی که مشمول پروانه می‌شوند بوده است.
کاهش بارندگی زمستانی در ملایر
رئیس شرکت آب و فاضلاب روستایی ملایر گفت: با توجه به کاهش بارندگی و نزولات آسمانی در زمستان به‌شدت نگران خشکسالی در سال آینده هستیم. محمدرضا ترکاشوند تصریح کرد: در حال حاضر با مقداری افت در منابع آبی مواجه شده‌ایم و این موضوع برای تابستان آینده و خشکسالی احتمالی ما را به‌شدت نگران کرده است. وی با بیان اینکه احتمالا مشکل کمبود آب در روستاهای شهرستان تا ابتدای سال آینده افزایش می‌یابد، ابراز امیدواری کرد: مسئولان با پیش‌بینی اعتبارات لازم برای حل این مشکل اقدام کنند.
هدر روی آب زراعی در شیوه‌های سنتی آبیاری
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب منطقه‌ای سمنان با بیان اینکه در حال حاضر بیش از 92درصد آب استان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، تصریح کرد: حدود 55تا 65درصد در بخش کشاورزی هدررفت آب وجود دارد. داوود دیواندری گفت: در حال حاضر بیش از 92درصد آب استان در بخش کشاورزی به مصرف می‌رسد و این مقدار راندمانی حدود 35تا 45درصد دارد که خود نیاز به بازنگری اساسی دارد.
وی ادامه داد: آب به‌عنوان منشأ حیات و زیربنای رشد و توسعه به‌رغم ارزش و اهمیتش در بسیاری موارد بیهوده و ندانسته تلف می‌شود؛ این در حالی است که رشد روزافزون جمعیت، استفاده صحیح از منابع آب موجود را طلب می‌کند؛ چرا که کمبود آب بزرگ‌ترین مانع توسعه است.وی اضافه کرد: در روش سنتی برای آبیاری یک هکتار، یک لیتر آب استفاده می‌شود و این در حالی است که در روش نوین آبیاری با یک لیتر آب حدود سه هکتار آبیاری می‌شود.
