رضا ریاحی معاون بازار برق ایران در گفتوگو با همشهری با بیان اینکه برنامه اصلی این است که تا اواخر سال آینده 50درصد از معاملات برق ایران در بورس انرژی انجام شود، گفت:با ورود مصرفکنندههای بزرگ مانند کارخانههای تولیدکننده فولاد که برق زیادی مصرف میکنند به بورس انرژی معاملات این بورس رونق بیشتری میگیرد؛ ضمن اینکه همین خریداران میتوانند برق مصرفیشان را به قیمت کمتر و کیفیت بالاتری از بورس انرژی و در شرایط رقابتی خریداری کنند. او در پاسخ به این پرسش که چه امتیازهایی برای خریدارانی که برق خود را از بورس انرژی خریداری میکنند درنظر خواهید گرفت؟ گفت: طبیعتا بیشترین مشوق برای خریداران قیمت و انگیزههای مالی است، بنابر این بهترین مشوق برای انجام معاملات برق در بورس انرژی این است که خریداران میتوانند برق مورد نیازشان را از بورس انرژی با قیمت مناسبتر و کیفیت بالاتر خریداری کنند. او افزود:بهطور مثال ممکن است یک شرکت برق منطقهای برق را به قیمت هرکیلو وات 40تومان خریداری کند وهمین برق را با قیمت 43تومان به مصرفکننده نهایی و مشترکینش تحویل دهد و به فروش برساند اما ممکن است همین خریدار مثلا یک کارخانه که نیاز مصرفی بالایی دارد بتواند همین برق را از طریق بورس انرژی با قیمت پایینتری مثلا39تومان در بورس انرژی خریداری کند. به گفته وی کارخانجات بزرگ که حجم برق مصرفی زیادی دارند هم میتوانند برق مورد نیازشان را از طریق بورس انرژی در یک فضای رقابتی خریداری کنند.
آژانسهای تجاری
معاون بازار برق ایران در مورد تشکیل آژانسهای تجاری فروش برق گفت:در دنیا عرف نیست که مصرفکنندهها برق مورد نیازشان را مستقیم خریداری کنند، معمولا شرکتهایی وجود دارند که برق را بهصورت عمده خریداری میکنند و بعد آن را به مشترکین خود میفروشند. ریاحی تأکید کرد:در کشورهای اروپایی آژانسهای تجاری فروش برق وجود دارند که شما میتوانید با قیمت رقابتیتر و کیفیت بالاتر برق را از آنها خریداری کنید، چراکه یک رقابت فشرده بین این آژانسهای تجاری برای فروش برق با قیمت مناسبتر و کیفیت بالاتر وجود دارد. وی با بیان اینکه به لحاظ مطالعاتی تشکیل آژانسهای تجاری فروش برق در ایران تا سال آینده چندان دور از دسترس نیست، توضیح داد:در حال حاضر طرح مطالعاتی تشکیل آژانسهای تجاری برق در حال انجام و پیشبینی ما این است که امکان تشکیل این آژانسها تا اواخر سال 92و اوایل سال 93وجود دارد.
وی درادامه توضیح داد:شرکتهای توزیع در حال حاضر دو وظیفه اصلی دارند؛ یکی اینکه برق را از شبکه انتقال تحویل میگیرند وبه مصرفکننده تحویل میدهند که به این وظیفه اصطلاحا سیمداری میگویند و دیگری هم وظیفه تجاری است که شامل فروش و توزیع برق میشود. وی ادامه داد:وقتی شما در محدوده تهران بزرگ باشید مجبورید برق مصرفیتان را از یکی از همین شرکتهای سیمدار بخرید؛ بهطور مثال شما حتما باید برق مصرفیتان را از سیمی که تحت مدیریت شرکت تهران بزرگ است تحویل بگیرید. این موضوع خودبهخود یک انحصار ایجاد میکند. او با بیان کارکرد دوم شرکتهای توزیع برق ادامه داد:شرکتهای توزیع اما یک کار دیگر هم انجام میدهند و آن هم انجام عملیات تجاری و وظیفه توزیع و فروش است؛ یعنی برق را از بازار برق بهصورت عمده خریداری میکنند و بهصورت خرد به مشترکین تحویل میدهند. در حال حاضر این دو فعالیت در شرکتهای توزیع در یکدیگر ادغام شده است یعنی یک شرکت هر دو کار را انجام میدهد. ریاحی افزود: هیچ دلیلی وجود ندارد که هر دو فعالیت را یک شرکت انجام دهد. بهتر است که یک شرکت کار سیمداری را انجام دهدو یک یا چند شرکت دیگر عملیات تجاری و فروش را انجام دهند؛ این کار موجب میشود تا انحصار در عملیات تجاری فروش برق از بین برود و قیمت رقابتیتر شود. وی افزود:اگر این اتفاق بیفتد بین آژانسهای تجاری فروش برق رقابت ایجاد میشودتا برق را با قیمت پایینتر و کیفیت بالاتری در بورس انرژی بفروشند؛ ضمن اینکه انحصار نیز ازشرکتهای توزیع که سیم را برای انتقال برق در اختیار دارند از بین میرود بنابر این برای ایجاد رقابت باید وظیفه سیمداری از وظیفه تجاری جدا شود و با این کار مصرفکننده نهایی نیز قدرت انتخاب بیشتری پیدا میکند.