مهر نوشت: چندی پیش مقام معظم رهبری در سخنانی با تبیین نگاه قرآنی و توجه ویژه اسلام به جایگاه زن، این نگاه را منطقی ترین، متین ترین و عملی ترین نگاه دانستند و خاطرنشان کردند: نزد خدای متعال میان زن و مرد در طی مراحل معنوی و برخورداری از حقوق اجتماعی و فردی هیچ تفاوتی نیست، البته براساس طبیعت انسانی از امتیازات متفاوتی برخوردارند. ایشان با برشمردن برخی امتیازات انحصاری زنان از جمله خانه داری، فرزند آوری، اهتمام به حفظ محیط خانواده، انس خانوادگی و پرورش و تربیت فرزندان تأکید کردند: خانه داری و فرزند آوری مجاهدتی بزرگ و هنر زنانه است که توأم با صبر، عاطفه و احساسات می باشد و اگر توجه لازم به آن صورت پذیرد، پیشرفت یک جامعه تضمین خواهد شد. در گفت وگویی با حجت الاسلام والمسلمین حسین مهدی زاده نراقی، کارشناس مسائل دینی و فرهنگی و مدرس حوزه علمیه امام باقر(ع) ابعادی از این مسأله بررسی شد که اکنون از نظر شما می گذرد.
*نتیجه نگاه غربی به زن چیست؟
دو تفکر و دیدگاه نسبت به جایگاه و شخصیت زن وجود دارد: یک دیدگاه غربیها و تفکر غرب گرایی هست. یک تفکر هم، تفکر اسلامی است. دیدگاه غربیها آنچنان که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) هم این مبحث را فرمودند زن را به عنوان کسی که جلوه گری می کند و موجب لذت جویی و کامیابی مردها باشد در نظر می گیرند، در نتیجه غربیها شکسته شدن حریم زن را در دستور کار خود قرار دادند و برای زن جایگاه و کرامتی قائل نیستند. نتیجه این تفکر به تحقیق مشخص است که تظلم و موجب ویران شدن کانون خانواده است.
مطالعات نشان می دهد که در جوامع غربی و اروپایی مشخص است چیزی بنام خانواده وجود ندارد، یعنی ارتباط عاطفی که فرزند با پدر و مادر دارد، پدر و مادر با فرزندان دارند، خواهرها و برادرها با هم دارند؛ اصلا در غرب هیچ جایگاهی ندارد. این نتیجه تفکری است که نسبت به جایگاه زن در غرب وجود دارد.
*چگونه می توان از اثرات سوء این نگاه کاست و یا به کلی آنرا از بین برد؟
خیلی روشن است، اسلام راهکارهای بسیار زیادی در این زمینه دارد. ازجمله مطالبی که اسلام بر روی آن نظر دارد خانه داری زن به معنای جامع کلمه است. در خانه بحث همسرداری، فرزندآوری، توجه به حفظ محیط خانواده و تربیت و پرورش فرزندان مطرح است، لذا وقتی که بحث جبهه و جهاد و رزمندگی و مبارزه با دشمن مطرح می شود پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: «جِهادُ المَرأَةِ حُسنُ التَّبَعُّلِ» تفکری ذهن خانمها را آزرده می کرد که چرا ما نباید وارد جهاد شویم و در میدان جنگ حضور پیدا کنیم تا از ثوابها و پاداشهای عظیم بهره مند شویم. پیامبر اکرم(ص) در یک جمله کلیدی تمام مبحث را فرمودند: فرمودند جهاد زنان، خوب شوهر داری کردن است.
شخصیت و جایگاهی که می تواند رزمنده تربیت کرد، آن کسی که می تواند مرد را در مباحث معنوی، روحی و تفکر صحیح جلو ببرد. اگر زن در شوهرداری، فرزندداری و تربیت فرزندان کوشش کند بالاترین جهاد را انجام داده است. یعنی هم از لحاظ پاداش، کمتر از مجاهدت رزمندگی رزمنده ها نیست و از لحاظ تأثیری که دارد.
وقتی شخصیتهای مؤمن و مستحکمی در مباحث اخلاقی، معنوی و فکری در جامعه باشند این خود تفوقی بر کفر خواهد شد. یعنی اگر افراد سالم و صالحی در جامعه باشند خاستگاه پرورش این افراد در خانواده و توسط زنان صورت گرفته است و لذا بهترین چیزی که اسلام دستور می دهد برای برون رفت از تفکر قبیح غربیها این است که زن جایگاه درست و واقعی خود را در خانه به دست بیاورد.
*رهبر انقلاب زوال تمدنها را مانند سر بر آوردن آن، امری تدریجی دانستند که در مورد تمدن غرب در حال وقوع است. نشانه های این زوال در بحث زنان و خانواده چیست؟
نشانه های زوالی که در تفکرات و دیدگاه ها غربیها وجود دارد این است که امروزه هر چه که بشر جلوتر می رود، نیاز به بروز احساسات و عواطف و وابستگی امور غریزی بیشتر مشخص می شود. بشر نیاز به انس و محبت و تکریم و نجابت و عفاف دارد. غربیها این موضوع را امروزه فهمیدند و می گویند بیشتر جنایات و مفاسد و رذالتهایی که در غرب اتفاق می افتد حاکی از کمبود محبت است. حاکی از این است که در جامعه کسی با غریزه انسان که نیاز به محبت و عواطف سالم و خیرخواهی صادقانه دارد برخورد درستی نداشته است. غرایز انسانی او تأمین نشده است، بنابراین دست به جنایت، فساد و کشتار می زنند. غرب هم امروز متوجه شده است که دور شدن از این احساسات و عواطف، دور شدن از نجابت که اصل و اساس آن در خانواده شکل می گیرد موجب بروز خسارتهایی می شود. وقتی محبت پدر و مادر نسبت به فرزند اشباع نشود تبدیل به عقده روحی و روانی می شود. تبدیل شدن به عقده روحی و روانی باعث می شود که بعدا یک سری مسائلی معضلاتی در جامعه به وجود بیاید، لذا از بعضی از قرائن مشخص است غرب به بن بستی در این زمینه رسیده و موجب شده است که خودشان به بعضی از مباحثی که فکر می کنند اخلاقی هست روی بیاورند.
*نگاه قرآن به جایگاه زن چیست؟
قرآن کریم در رابطه با زن نکات بسیار مهمی را مطرح می کند، ازجمله به عنوان الگوی زن نمونه، مبحث حضرت مریم(س) را در سوره ای که بنام ایشان است مطرح می کند. خداوند از نجابت و عفاف و عبادت و فرزندآوری و تربیت فرزند صالح ایشان صحبت می کند و این امر را ترویج می کند. بعد می فرماید: خداوند نسبت به زنی که این خصوصیات را داشته باشد یعنی پاکدامن باشد. اهل عبادت و بندگی خدا باشد. فرزندآوری و تربیت فرزند توجه کند و تمام هم و غمش را به این اختصاص دهد، عنایت خاصی دارد. خداوند ملائکه می فرستاد یا « وَإِذْ قَالَتِ الْمَلاَئِکَةُ یَا مَرْیَمُ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاکِ وَطَهَّرَکِ وَاصْطَفَاکِ عَلَى نِسَاء الْعَالَمِینَ: و [یاد کن] هنگامى را که فرشتگان گفتند اى مریم خداوند تو را برگزیده و پاک ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است.» از امام صادق(ع) پرسیدند که مقام حضرت فاطمه(س) بالاتر است یا حضرت مریم(س). فرمودند: یقینا مقام دختر پیامبر حضت فاطمه زهرا(س) بالاتر است. روای می گوید: پرسیدم پس چگونه است که خداوند به ملائکه گفت بروید بگوئید: یَا مَرْیَمُ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاکِ وَطَهَّرَکِ وَاصْطَفَاکِ عَلَى نِسَاء الْعَالَمِینَ. امام صادق(ع) فرمودند: درست است، جدم پیغمبر(ص) فرمودند گاهی خداوند ملائکه را می فرستاد تا خدمت حضرت فاطم همین جمله را می گفتند یا فاطمة إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاکِ وَطَهَّرَکِ وَاصْطَفَاکِ عَلَى نِسَاء الْعَالَمِینَ. به ذهن می رسد که مقام حضرت زهرا(س) با حضرت مریم(ع) یکسان بوده است. امام صادق(ع) توضیح دادند که این چنین نیست. جدم پیغمبر(ص) فرمود که حضرت مریم در زمان خودش بالاتر و افضل از تمام زنان بوده است، اما مادر ما به نص صریح پیامبر(ص) از جانب خدا فرمود برگزیده افضل و بالاتر از تمام زنان هستی از اول خلقت تا قیامت است.
توجهی که خداوند به مقام زن کرده است مقام عجیبی است. مثلا در سوره احزاب وقتی صفاتی را برای اهل ایمان بیان می کند و می فرماید مثلا در حال ذکر هستند و در حال عبادت و خضوع و خشوع هستند. می فرماید زنان پا به پای مردان در تمام مقامات معنوی و عرفانی و عبودیت همراه مرد هستند و هیچ کم و کاستی از مرد ندارد.
