این در حالی است که به گفته کارشناسان، آمارهای موجود نشانگر آن است که میزان آشنایی با بسیاری از بیماریهای رفتاری در بین زنان حتی قشر تحصیلکرده پایین است.
پروفسور پرویز هنجنی، فوقتخصص انکولوژی، چند روز قبل در دومین کنگره بینالمللی سرطانهای زنان، نبود آموزش در مدارس و آموزشگاهها را ناشی از تعصبات آموزشی اعلام کرد که به نوعی به ناآگاهی افراد و گسترش این بیماریها دامن زده است.
وی با اشاره به اینکه هزینه آموزش پایینتر از درمان است تاکید کرد: هزینه یک دوره درمان ساده برای سرطان سینه و رحم در حدود پنج میلیون ریال است، در صورتی که با این هزینه میشود جمعیت کثیری از دانشآموزان و دانشجویان را آموزش داد.
والدین بهجای دوستان
دکتر میترا مدرس گیلانی، فوقتخصص سرطانهای زنان و رئیس گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به ضرورت آموزشهای مربوط به بیماریهای زنان در مدارس، به همشهری میگوید: «دادن آگاهی و آموزش به دختران مدرسهای بهتر است تحت محورهای بلوغ، نظیر خونریزیهای نامنظم و آشنایی با اختلالات زنانه باشد و صحبت در رابطه با سرطانهای زنانه به دوران دانشگاه و زمان ازدواج اختصاص داده شود، چرا که سرطانهای زنانه بعد از 30-25 سالگی اهمیت مییابد.»
وی در ادامه میگوید: «اهمیت این آموزشها در دوران مدرسه از آن جهت است که باب صحبت در مورد مشکلات زنانه در بین دانشآموزان باز شده و دختران جوان و نوجوان بهجای صحبت با دوستان خود، جسارت صحبت با والدین در مورد بیماریهای زنانه را پیدا میکنند.»
ناهید خداکرمی، عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی کشور نیز با اشاره به ضرورت وجود آموزشهای دوران بلوغ دختران میگوید: «هماکنون برخی از ماماها در مدارس راهنمایی و دبیرستان غیرانتفاعی به عنوان مربیان بهداشت به ارایه آموزش میپردازند.»
وی با بیان اینکه هیچ حرفهای در گروه پزشکی به اندازه ماماها با مسایل دوران بلوغ، یائسگی و دوران باروری آشنا نیستند، میگوید: «حضور ماما در مدارس بهویژه مدارس غیرانتفاعی به عنوان مربی بهداشت تاثیر بهسزایی را در کاهش مشکلات ناشی از هیجانات دوران بلوغ به همراه داشته است.»
ترس از پزشک
«متاسفانه برخی خانوادهها مراجعه به پزشک زنان را برای خود و دختر ننگ و نوعی سد راه برای ازدواج و ادامه زندگی میدانند و ترجیح میدهند با این بیماری در خفا، زندگی کنند.» این جمله دیگر پروفسور هنجنی در حاشیه کنگره انکولوژی ژنیکولوژی بود.
دکتر سعیده آصفی، متخصص زنان و رئیس بیمارستان تخصصی مریم، نیز معتقد است: «یکی از دلایلی که تا پیش از این زنان را از مراجعه به پزشک متخصص بازمیداشته، وجود متخصصان مرد در این زمینه بوده است که در سالهای اخیر با بالا رفتن شمار متخصصان زن، نهتنها مراجعات درمانی بیشتر شده بلکه موانعی هم که به دلیل مساله حجب و حیا وجود داشته، برطرف شده است.»
آصفی، افزایش اطلاعرسانی در رسانههای گروهی نظیر روزنامهها، مجلات و رادیو و تلویزیون را یکی دیگر از مصادیق شکستن تابوهایی نظیر عیب از ابراز مشکلات زنانه میداند و بهترین روش مبارزه با تداخلات اجتماعی موجود که در بسیاری از موارد راه درمان را به بیراهه میبرد، افزایش آگاهی مردم از طریق طرح مساله در رسانههای گروهی برمیشمارد.
او همچنین، تصریح میکند: «هرچند وزارت بهداشت در موضوعات وابسته به سرطانهای زنان نظیر تهیه دارو و دستگاهها هزینه و برنامهریزی میکند، اما این هزینهها با همکاری دستگاههای دیگر باید صرف برگزاری کلاسهای آموزشی در آموزشگاهها و ادارات در مسایل مربوط به سلامت افراد شود.»
وی با اشاره به تاثیر مثبت درس تنظیم خانواده در دانشگاهها در کنترل جمعیت، میافزاید: «نیاز است بحثهای مربوط به بیماریهای زنان و مردان و حتی بهداشت سلامت جنسی و مقاربتی آموزش داده شود، زیرا بسیاری از زنان و مردان در مورد این موضوعات آگاهی ندارند.»
مادران حساس باشند
دکتر فاطمه قائم مقامی، متخصص زنان نیز با اشاره به اینکه آگاهی زنان و دختران نسبت به بیماری سرطان سینه، رحم و تخمدان بسیار ناچیز است، میگوید: «این مساله تنها محدود به زنان ایران نمیشود بلکه در کشورهای در حال توسعه زنان به دلیل نبود تبلیغات و برنامههای آموزشی آگاهی کمی در مورد این بیماری دارند.»
وی با بیان اینکه سالانه بیش از یک میلیون نفر به این بیماریها مبتلا میشوند، میگوید: «اگرچه جهشهای ژنی و عوامل مستعدکننده، در بروز این بیماری شناسایی شده است اما علت اصلی بروز این بیماری هنوز مشخص نیست. در این بیماران بهخصوص سرطان سینه، سابقه فامیلی مخصوصاً در خانواده درجه اول، سن بالا و چاقی از عواملی است که احتمال ابتلای فرد در مقایسه با دیگران را بیشتر میکند. اما این مطلب به آن معنا نیست که وجود این عوامل در یک فرد باعث ابتلای قطعی وی به سرطان و یا عدم آن موجب مصونیت فرد نسبت به این بیماری باشد و بسیاری از زنان هستند که بدون داشتن هیچکدام از این عوامل ممکن است به سرطان سینه و در صورت بیتوجهی به بهداشت جنسی و مقاربتی به سرطان رحم و تخمدان مبتلا شوند.»
وی با بیان اینکه مردان نیز نباید از آموزشهای بهداشتی محروم باشند و نادیده گرفته شوند، میگوید: «در این مقوله باید مادران، بهدور از هرگونه تعصبات فرهنگی و حجب و حیای موجود بین طرفین نسبت به این موضوع در مورد دختران خود حساس باشند، چون در غیراین صورت بروز و وجود این بیماری عواقب درمانی، فکری، فرهنگی و روحی جبرانناپذیری را برای خانواده و دختر فراهم میکند.»