این کتاب که تالیف دکتر علی صباغیان عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است نتیجه یک طرح پژوهشی در زمینه تاثیر شکست سیاست چند فرهنگ گرایی بر مسلمانان اروپاست که با همکاری پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپای دانشگاه تهران با نظارت دکتر سید جلال دهقانی فیروز آبادی استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی و داوری دکتر یونس شکرخواه عضو هیات علمی و رئیس مؤسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپای دانشگاه تهران انجام شده است.
این کتاب در واقع درصدد پاسخ به پرسش است که شکست سیاست چند فرهنگی در کشورهای اروپایی چه تاثیری بر آینده زندگی اجتماعی مسلمانان ساکن در این کشورها به ویژه کشورهای آلمان، انگلیس و فرانسه دارد.
کتاب «شکست چندفرهنگگرایی و مسلمانان اروپا» از سه بخش تشکیل شده است. در بخش اول طی دو فصل جداگانه ابتدا به تعریف و تاریخچۀ سیاست چندفرهنگگرایی در اروپا اشاره و سپس به مبانی نظری سیاست چندفرهنگگرایی پرداخته شده است.
بخش دوم به علل شکست سیاست چندفرهنگگرایی اختصاص یافته که خود به دو فصل تقسیم میشود. در فصل اول این بخش که در واقع سوم کتاب است به بیداری اسلامی و هویتخواهی مسلمانان بهمثابه یکی از علل مهم شکست سیاست چندفرهنگگرایی در دهههای اخیر اشاره شده و در ادامه در فصل چهارم، حوادث یازدهم سپتامبر و پیامدهای آن را بهعنوان دیگر علل مهم شکست این سیاست بررسی شده است.
بخش سوم و پایانی کتاب به موضوع جایگزینهای مطرح شده از سوی دولت های اروپایی برای سیاست چندفرهنگگرایی پرداخته است. در فصل پنجم جایگزینهای موجود بررسی شده و در فصل ششم به بررسی جایگزینهای سیاست چندفرهنگگرایی در سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان بهمثابه کشورهای مطالعه شده در این کتاب پرداخته شده و پیامدهای آن بر زندگی مسلمانان ساکن در این قاره بررسی شده است.
در بخشی از مقدمه کتاب «شکست چندفرهنگ گرایی و مسلمانان اروپا» آمده است:
"موضوع چندفرهنگی یکی از بحثانگیزترین مباحث روز است. در بسیاری از کشورهای اروپایی اقلیتهای قومی و مذهبی از جمله مسلمانان به طور روز افزونی در پی به رسمیت شناختن و حمایت از ممیزههای فرهنگی خود هستند. در دهههای اخیر افزایش جمعیت مسلمانان در کشورهای اروپایی توجه بسیاری از محافل را به تمایزها و تفاوتهای فرهنگی ـ هویتی آنها با سایر شهروندان این کشورها معطوف کرده است. حادثه 11 سپتامبر و رویدادهای یک دهه اخیر، تمایزات فرهنگی مسلمانان اروپا را به چالش هویتی تبدیل کرده است. در واکنش به این وضعیت ابتدا با طرح موضوع اسلام هراسی، اقدامات عملی زیادی که بسیاری از آنها خشونت آمیز نیز بود در طرد هویتی مسلمانان صورت گرفت. ناکارآمدی این اقدامات کشورهای اروپایی را بر آن داشت تا سیاستهای طراحی شده قبلی از جمله سیاست چند فرهنگگرایی که مدعی به رسمیت شناختن تفاوتهای فرهنگی، رفتار عادلانه و احترامآمیز با اعضای همه فرهنگها برای کمک به اقلیتها به منظور حفظ ارزشهای فرهنگیشان در این کشورها را به طور رسمی به شدت مورد پرسش قرار دهند و در پی جایگزینهای دیگری برای آن باشند. این بحثها به ویژه در خصوص موضوع هویت و تابعیت شهروندان به خوبی آشکار شده است. نشانههای این امر را میتوان در اظهارات و به تبع آن اقدامات سال اخیر رهبران اروپا به ویژه رهبران کشورهای بزرگ این قاره مشاهده کرد.
اگر چه شکست سیاست چند فرهنگگرایی اروپا کلیه اقلیتهای قومی و فرهنگی مهاجر این قاره را تحت تاثیر قرار میدهد، اما از آنجا که مسلمانان بزرگترین اقلیت فرهنگی دینی مهاجر در اروپا تلقی میشوند، هدف سیاستهای جدید کشورهای اروپایی به طور عمده مسلمانان این قاره هستند. این امر به نوعی در اظهارات مقامات اروپایی نیز مشهود است. به علاوه، اگر چه اعلام رسمی و آشکار شکست سیاست چند فرهنگگرایی به تازگی از سوی رهبران کشورهای بزرگ اروپایی صورت گرفته است، اما طی دو دهه گذشته بسترهای اجتماعی و سیاسی این امر به تدریج و تحت تاثیر تحولات مختلف فراهم گشته است."
کتاب «شکست چندفرهنگ گرایی و مسلمانان اروپا» در 190صفحه و با قیمت57000 ریال اردیبهشت 1392 روانه بازار نشر شده است.