بهار که از راه میرسد، عطر جانفزای گل، در هر کوی و برزن، مشتاقان را بیتاب و بیقرار خود میکند تا با شمیم و دیدن روی گل، بر جمال بییزال حضرت حق آفرین گوید.
عطر گل سرخمحمدی خطه کاشان، بین همه شهرهای ایران، رنگ و بویی دیگر دارد و مردم براین اعتقادند که قطرهای از جبین مبارک رسول مکرم اسلام بر این خطه چکید و از خاک آن گلسرخمحمدی رویید که یادآور جمال اوست و به حرمت عطر وجود اوست که هرساله خانه کعبه را با گلاب قمصر کاشان، شستوشو میدهند و این افتخاری بس عظیم برای مردمان این دیار است.
در دهههای اخیر که توجه به صنعت گردشگری بهعنوان یک اصل مهم در توسعه پایدار در جهان شناخته شده، در ایران نیز تلاش شده با برنامهریزی صحیح در این مقوله گامهای مهمی برداشته و با این شیوه از تکیه بر صنعت نفت و درآمدهای نفتی فاصله گرفته شود.
در کاشان در سالهای79-78 ستادی با عنوان ستاد توسعه گردشگری در فرمانداری کاشان با حضور دستگاههای اداری و دانشگاههای سطح شهر تشکیل شد که یکی از تصمیمات آن برگزاری هرساله جشنواره گل و گلاب در قمصر کاشان بوده است. این جشنواره که نخستین دوره برگزاری آن به سال80 میرسد طی دو سال متناوب و به دلایلی مختلف برگزار نشد اما امسال دهمین جشنواره گل و گلاب در تاریخ دوم و سوم خردادماه در قمصر کاشان برگزار میشود.از آغاز شکلگیری این جشنواره اهدافی چون توسعه و بهبود سطح کشت گلمحمدی، علمیکردن محصول گل و فراوردههای آن و رونق صنعت گردشگری از جمله آن بود.
جشنواره گل و گلاب قمصر با وجود امری تعیین و تصویبشده در ستاد توسعه گردشگری جز چند سال نخست آن، متأسفانه طی هشتساله اخیر با فراز و فرودهای بسیاری برگزار شد و همواره برگزاری آن در دقیقه آخر تعیین میشد و در فرصت کم، زمانی برای مباحث علمی و نیازهای گردشگری و تقویت این جشنواره در تمام زمینه مقدور نبود و به آن بهطور جدی پرداخته نمیشد.
جشنواره گل و گلاب امسال که دهمین دوره خود را تجربه میکند متأسفانه هنوز از داشتن دبیرخانه دائمی بیبهره است و شهرداری قمصر ناگزیر بوده تنها با رقمهای سنگین جشنواره را با حضور هنرمندان برگزار و در ابعاد فرهنگی و هنری آن تلاش کند. اما آنچه باید در کنار این جشن و شادی مورد دقت و تأمل قرار گیرد مباحث علمی، اقتصادی و نیز رونق صنعت گردشگری آن است.
بخشدار قمصر در اینباره میگوید: در این جشنواره که دهمین دوره آن را پشتسر میگذارد، تلاش کردیم در ستاد تسهیلات سفر بخش قمصر، موضوع دبیرخانه دائمی جشنواره به مسئولیت شهرداری قمصر را مصوب کنیم تا شهرداری براساس چارچوب مشخص اقدام به تعریف دبیرخانه کرده و با نگاهی همهجانبه موضوعات مختلف علمی، کشاورزی، گردشگری و... در آن دیده شود و دبیرخانه در راستای اساسنامه در طول سال پیگیر این امر باشد.
احمد رضا طحانی افزود: بیتردید منطقه قمصر با سه شهر جوشقان، کامو و قمصر، دارای پتانسیلهای بسیاری در صنعت گردشگری است که موضوع گلمحمدی یکی از آنهاست و خوشبختانه در این سالها در امر سرمایهگذاری بخش خصوصی شاهد پیشرفت قابلقبولی در بخش قمصر بودهایم.
وی خاطر نشان کرد: با پیگیری موضوع هفته فرهنگی قمصر با محوریت گلمحمدی و تصویب آن در شورای برنامهریزی استان، امیدواریم بتوانیم در سالهای آینده جشنواره گل گلاب قمصر را با برنامهریزی مدون و همهجانبه، بهطوری که تمام نیازها و الزامات جشنواره (علمی، فرهنگی، کشاورزی و گردشگری) را طلب میکند برگزار کنیم.
مسئول اداره کشاورزی و زراعی جهادکشاورزی کاشان، معتقد است که جشنواره گل و گلاب دارای هم بار مثبت و هم منفی است. مثبت از این نظر که موجب رونق بازار و کسب و کار میشود ولی منفی از این منظر که رقابت در این بازار بیشتر درون گروهی است و نمیتواند تأثیری بر رونق ملی داشته باشد و اگر قرار باشد همین گلابگیران بخواهند در عرصه جهانی رقابت کنند بیتردید هیچ حرفی برای گفتن ندارند.وی ادامه میدهد: با وجود اینکه ایران سابقه دیرینهای در امر گل دارد اما کشورهایی چون بلغارستان حرف نخست در تهیه اسانس در جهان را میزنند.
سیدمصطفی قمصری، از خردهمالکی بهعنوان بزرگترین معضل پیش روی گلمحمدی و بهطور کلی کشاورزی در این منطقه نام برد و افزود: خرده مالکی پدر اقتصاد کشاورزی را درآورده است درحالیکه این کشور مستعمره نبوده اما شرایط موجود در کشاورزی آن از هر کشور مستعمرهزدهای بهمراتب بدتر است.
مسئول اداره کشاورزی و زراعی جهادکشاورزی کاشان با اشاره به اینکه سیاستهای مقطعی بزرگترین ضربه را به جامعه کشاورزی میزند، خاطر نشان میکند: اگر دولت به جای وامهای خرد و تسهیلاتی که بین همه افراد تقسیم میکند آن را به افرادی که صاحبفکر و توانمند در امر کشاورزی هستند ارائه بدهد تا کشاورزی یکپارچه با مدیریت واحد شکل گیرد و مابقی کشاورزان سهامدار آن شوند، این امر بهمراتب ارزش افزوده بیشتری خواهد داشت و کمک شایانی به کشاورزی منطقه خواهد شد.
وی معتقد است که جشنواره گل و گلاب نباید صرفا به برنامه جشن اکتفا شود. شایسته است موضوعات کشاورزی و علمی کردن این محصول برای رقابت در عرصه بینالمللی مورد توجه قرار گیرد و در این بین همکاری دانشگاه را چونان سالهای گذشته طلب میکند.
سال89 کانون هماهنگی دانش و صنعت گلمحمدی، زیرنظر معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور در دانشگاه کاشان رسمیت گرفت و در موضوع صنعت گلمحمدی و علمیکردن آن دنبال شد که یکی از نتایج آن ساخت دستگاه اسانس توسط پژوهشکده اسانس دانشگاه کاشان بود.
دکتر عبدالرسول حقیر ابراهیمآبادی، مدیر پژوهشکده اسانس و عضو هیأت علمی دانشگاه کاشان درباره بایدها و نبایدهای جشنواره میگوید: بدون شک نفس برپایی جشنواره مثبت و ارزنده است و در جای خود بسیار نیکوست. ولی اگر تمام فرصت جشنواره به شادی پرداخته شود بدون اینکه مخاطب ما بداند که گلمحمدی چیست و فلسفه برپایی جشنواره چیست از نکاتی است که نیازمند یک برنامهریزی دقیق و درست است.
عضو هیأت علمی دانشگاه کاشان در ادامه افزود: دهها نمونه گیاهی در کشور وجود دارد اما جشنوارهای با نام آنها نیست، بنابراین درحقیقت گلمحمدی و ارزشهای این گیاه، رازی نهفته است که این جشنواره فرصت بسیار خوبی برای معرفی آن است. وی ادامه داد: متأسفانه میبینیم حتی دانشجویان ما گلمحمدی را در حد گل و گلاب آن میشناسند و دیگر از عموم نباید انتظار داشته باشیم.
ابراهیمآبادی خاطرنشان کرد: در کنار این جشنواره و حتی در طول سال میتوان کارگاههای آموزشی تخصصی گلمحمدی دایر کرد تا همه بتوانند دانش خود را درباره این محصول ارزشمند اضافه کنند.شهردار قمصر نیز در اینباره معتقد است که نفس جشنواره یک فرصت مناسب برای معرفی و شناسایی است. بیشک برگزاری جشنواره گل و گلاب باید از مباحث علمی و اقتصادی گل و گلاب شروع و در نهایت به جشن ختم شود.
علیاصغر شقایقی افزود: متأسفانه در این سالها تمام نگاهها و توجهات بهطرف جشن رفته و اصل هدف کمرنگ شده است و براین اساس بیشتر حجم و فشار روانی کار جشنواره، بر دوش شهرداری قمصر وارد میشده است.وی اضافه کرد: البته نباید از نظر دور داشت که در سال90 دانشگاه کاشان قدم مؤثری در این خصوص برداشت و نخستین جشن ملی گلمحمدی را برگزار کرد و کانون هماهنگی دانش و صنعت گلمحمدی رسما آغاز بهکار کرد.
با این حساب وقتی دانشگاه کاشان خود دارای کرسی گلمحمدی در کشور است به یقین میطلبد بهطور جدی در این امر ورود پیدا کند و در پایان، مباحث علمی به برگزاری جشن خاتمه یابد و از بهترین محققان، کشاورزان، گلابگیران و گلچینان در امر گلمحمدی تقدیر شود.
وی افزود: با پیگیری بخشداری قمصر برای تصویب هفته فرهنگی قمصر با محوریت گلمحمدی از شورای برنامهریزی استانداری اصفهان، امیدواریم این اتفاق و نیز بهرهبرداری از دبیرخانه جشنواره گل و گلاب قمصر در سال جاری، شاهد شکوفایی و رشد همهجانبه در کار گل و گلاب منطقه باشیم که این اتفاق با فرمایش مقاممعظم رهبری که امسال را سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی نامیدند نیز نزدیک است.