1 - پشیمانی، نشانه خطاپذیری انسان. میتوانی بگویی: هرکس عاقل است نیاز به پیغمبر ندارد؟ عقلا خیلیهایشان پشیمان میشوند. اینها که پشیمان میشوند، عاقل هستند؟یک تصمیم میگیرند، بعد میفهمند که اشتباه کرده اند. اگر عقل بشر کامل بود، نیازی به پیغمبر نداشت. پیغمبران معلم بشر هستند. «یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُم» (آل عمران/164) به چه دلیل به پیغمبر نیاز داریم؟ چون خیلی از چیزها را نمیدانیم.
2 - نیاز انسان به موعظه و هشدار. چون غافل هستیم به هشداردهنده نیاز داریم. بچهای که بازیگوش است باید دستش در دست مادرش باشد. چون مسئول هستیم، باید تکلیف خودمان را بدانیم. انبیا آمدند گفتند، تکلیفت چیست. چون قابل رشد هستیم، الگو لازم داریم.
3 - جهل انسان به آینده خود و جهان. انسان دوست دارد آینده خودش را بداند. چون ما از آینده و علم غیب خبر نداریم، نیاز داریم به کسی که از علم غیب خبر داشته باشد. خاک بودیم،گندم شدیم،گندم نطفه شد، نطفه نوزاد شد. انسان کامل شد. دوباره میمیریم و خاک میشویم. خدایا اگر بنا بود ما را خاک کنی، مگر از اول خاک نبودیم؟ «أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناکُمْ عَبَثا» (مؤمنون/115) یک کوزهگر حاضر نیست کوزهای را که ساخته است بشکند.
4 - جهان امروز؛ جهان بیعدالتی و نقض حقوق بشر. انسان منهای نبوت، انسان امروزی است. دستش در دست سازمان ملل است و سازمان ملل ابزاری در دست سلطهگران. حق وتو یعنی چه؟ یعنی همه کشورها نماینده بفرستند، چیزی را تصویب کنند، یک مرتبه آمریکا میگوید: نه. به چه دلیل یک کشور 200میلیونی حق 6میلیارد را بخورد؟ تازه اینها حقوقدانان بشر هستند که آنجا جمع شدهاند. در جاهلیت پدر، بچهاش را میکشت. در دنیای تمدن مادر بچهاش را میکشد. سقط میکند. آن زمان با شمشیر یکییکی میکشتند. حالا با بمباران، صد تا صد تا میکشند. رحمت به گور جاهلیت! هرچه تمدن بیشتر میشود انسان وحشیتر میشود، چون دستش در دست انبیا نیست. ما فکر میکنیم همین که لیسانس شدیم دیگر نیاز به موعظه نداریم. اتفاقاً تحصیلکردگان بیشتر به موعظه نیاز دارند، چون ممکن است غرور بگیردشان. ما اشتباه میکنیم که حجتالاسلام دیگر نیازی به موعظه ندارد. همه ما نیاز به موعظه داریم و انبیا واعظ هستند. «أَعِظُکُم» (سبأ/46) پیغمبر میگوید: آمدم شما را موعظه کنم.
5 - نیاز بشر به قوانین حق و جامع. بشر نمیتواند قانون حق وضع کند. بشر منافع خودش و حزبش و کشورش را درنظر میگیرد. بشر فطرتاً دنبال حق است ولی نمیتواند قانون حق و جامع درست کند.
6 - هستی برای بشر، بشر برای خدا. یک چیز دیگر هم بگویم. هستی برای بشر آفریده شد: «خَلَقَ لَکُم» (بقره/29)، «سَخَّرَ لَکُم» (ابراهیم/32)، «مَتاعاً لَکُم» (مائده/96) ابر و باد و مه و خورشید برای بشر است. پس هستی برای ما آفریده شده است. ما برای چه آفریده شدیم؟ میگوید: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ» (ذاریات/56) میخواستم بنده خدا شوید. بنده خدا نه اینکه فقط نماز بخوان. یعنی کارهای شما رنگ الهی داشته باشد. اگر دست بشر را در دست غیرمعصوم بگذاریم، ظلم به بشریت است.