با این حال، مقامات آمریکایی تأکید کردهاند واشنگتن برنامههای جاسوسی در مکالمات تلفنی در داخل آمریکا و جاسوسی در فعالیت کاربران اینترنت در سراسر جهان را متوقف نخواهند کرد. به گزارش خبرگزاریها، پارلمان اروپا دیروز در جلسهای به بررسی برنامه جاسوسی موسوم به منشور پرداخت که در آن سازمان امنیت ملی آمریکا تمام فعالیتهای کاربران اینترنت را در جهان زیرنظر دارد. تقریباً تمام ناطقان درباره جمعآوری گسترده اطلاعات شخصی اروپاییان ابراز نگرانی عمیق کردند.
اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد که از آمریکا پایبندی محکم نسبت به رعایت حقوق شهروندان اروپا را خواستار خواهد شد. قرار است ویوین ردینگ، کمیسر دادگستری اتحادیه اروپا این موضوع را با شدت و حدت روز جمعه در دیدار با مقامات آمریکایی در دوبلین مطرح کند. این اتحادیه در بیانیهای خاطرنشان کرد که برنامههای جاسوسی آمریکا بهطور بالقوه حق بنیادی حریم و حفاظت از اطلاعات شهروندان اروپا را به مخاطره میاندازد.
در این بیانیه یادآوری شده است که اتحادیه اروپا از آمریکا میخواهد این امر را روشن کند که آیا دسترسی به اطلاعات شخصی در برنامه منشور محدود به موارد معین و براساس ظن مشخص است یا شامل انتقال گسترده اطلاعات میشود. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان که قرار است هفته آینده با باراک اوباما دیدار کند، گفته است این موضوع را در این دیدار مطرح خواهد کرد. پیتر شار، کمیسر حفاظت اطلاعات فدرال آلمان گفته که غیرقابلقبول است که مقامات آمریکایی به اطلاعات شهروندان اروپایی دسترسی داشته باشند. کارشناسان میگویند مقررات حفاظت اطلاعات و حریم شخصی در برخی کشورهای اروپایی ازجمله آلمان بهمراتب محکمتر از آمریکاست. از این رو، اروپاییان که به این امر عادت کردهاند، از افشای دسترسی آمریکاییها به اطلاعات خود خشمگین بهنظر میرسند.
آنتونلو سورو، رئیس سازمان حفاظت اطلاعات ایتالیا نیز گفته که پیامدهای جاسوسی در حریم خصوصی شهروندان اروپا و ایتالیا وی را بسیار نگران کرده است. به گفته وی، جمعآوری اطلاعات با این حجم، کاملاً بیهدف و کلی که فراتر از هرگونه شواهد جرم است، در ایتالیا غیرقانونی است. در فرانسه، شماری از اعضای حزب سوسیالیست مانند فرانسوا کاسته از جاسوسی آمریکا انتقاد کردند. به گفته وی، اطلاعات شخصی ماده اصلی قرن بیست و یکم است و ارزش زیادی دارد. اعتراضهای جهانی به جاسوسی گسترده آمریکا در فضای مجازی به اروپا محدود نبوده و بسیاری از مقامات و سازمانهای مردمنهاد در آفریقا نیز به این موضوع اعتراض کردهاند.
در چند روز گذشته، روزنامه گاردین یک رشته گزارش را درباره 2برنامه بزرگ جاسوسی آمریکا منتشر کرده است. ابتدا درباره ثبت مشخصات تماسهای تلفنی در آمریکا گزارشی منتشر شد، اما هنوز حیرت ناشی از ابعاد این برنامه از بین نرفته بود که این روزنامه از برنامه جاسوسی بهمراتب گستردهتری در سراسر جهان پرده برداشت. این برنامه جاسوسی که منشور نام دارد و توسط سازمان امنیت ملی آمریکا اجرا میشود، تمام فعالیتهای کاربران اینترنت در سراسر جهان را زیرنظر قرار داده است. به بیان دیگر، این سازمان به تمام محتوای ایمیلها، چتها، فایلهای مبادلهشده، تماسهای صوتی و تصویری و جستوجو در موتورهای جستوجوی اینترنت دسترسی دارد.
گزارشهای گاردین نشان میدهد این سازمان به سرورهای 9شرکت بزرگ خدمات اینترنتی این کشور ازجمله گوگل، یاهو، مایکروسافت و فیسبوک دسترسی دارد، بهطوری که 98درصد اطلاعات استخراجی از 3شرکت اول بهدست میآید. گاردین همچنین نوشته تمرکز این برنامه بر فعالیتهای اینترنتی در ایران و در نوبت دوم در پاکستان است. در ابتدا معلوم نبود گزارشهایی که روزنامه انگلیسی منتشر میکند، مبتنی بر افشاگری کیست تا اینکه دوشنبهشب این روزنامه نوشت گزارشهایش بر پایه اطلاعاتی است که یک تحلیلگر سابق اطلاعات در این سازمان در اختیار آن گذاشته است.
ادوارد اسنودن که 29سال سن و سابقه کار در سیا و سازمان امنیت ملی دارد گفته که با طیب خاطر اطلاعات این برنامهها را افشا کرده است تا مردم آمریکا و جهان بدانند چگونه زیرنظر قرار دارند. وی که این اطلاعات را در مصاحبه با خبرنگار گاردین در هنگکنگ افشا کرده، فعلاً ناپدید شده است. برخی منابع میگویند وی درصدد درخواست پناهندگی از دولت ایسلند است. وی گفته است حتی اگر خود را معرفی نمیکرد، دستگاه اطلاعاتی آمریکا حتماً وی را شناسایی و پیدا میکرد.
مقامات آمریکایی میگویند وزارت دادگستری در حال تحقیق درباره این امر است که آیا افشاگریهای اسنودن متضمن عنوان مجرمانه است یا خیر. این در حالی است که خبرنگاری که با اسنودن مصاحبه و این گزارشها را در گاردین منتشر کرده ، میگوید افشاگریهای بیشتری در راه است. گلن گرینوالد افزود که در خلال هفتهها و ماههای آینده افشاگریهای بیشتری منتشر خواهد شد. به گفته وی، اسنودن اسنادی را ارائه کرده است که میتوان گزارشهای زیادی را براساس آن نوشت. از سوی دیگر، یک عضو کنگره آمریکا اقدام اسنودن را خیانت توصیف کرده است. جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید هم گفت درزکردن اطلاعات حساس و طبقهبندیشده که باعث آسیب منافع امنیت ملی آمریکا میشود، مشکلی جدی است. این در حالی است که برخی اعضای کنگره با ابراز نگرانی نسبت به ابعاد بیسابقه این جاسوسی خواستار بررسی آن شدهاند. ازجمله سناتور انگس کینگ گفت ما بدترین دشمن خودمان هستیم.
وی افزود که در حال بررسی این امر است که چگونه میتوان حجم اطلاعاتی را که سازمانهای جاسوسی میتوانند از شرکتهای اینترنت و تلفن بگیرند، محدود کرد. به گفته وی، وجود این حجم عظیم اطلاعات در اختیار دولت نگرانکننده است. از سوی دیگر، خبرگزاریها گزارش کردند مأموران اف بیآی روز دوشنبه به سراغ پدر اسنودن در یکی از شهرهای ایالت پنسیلوانیا رفتند. پیشتر ادوارد اسنودن نسبت به امنیت اعضای خانواده خود ابراز نگرانی کرده بود. افشاگری اسنودن در زمانی رخ میدهد که بردلی منینگ سرباز ارتش آمریکا به اتهام انتقال حجم عظیمی از اسناد طبقهبندیشده به سایت ویکیلیکس در حال محاکمه است و دادستانها درصدد محکومکردن وی به حبس ابد هستند. برخی مقامات آمریکایی میگویند اهمیت اطلاعاتی که اسنودن افشا کرده است، بهمراتب بالاتر از اطلاعات فاششده توسط منینگ است.