با این حال چندی است که این مفاهیم دگرگون شدهاند و حتی آمدن و رفتن معنای مطلق تقدیر را از دست دادهاند.
این روند مرگ خودخواسته به جایی رسیده است که گروههایی از سالخوردگان استرالیایی به منظور تولید دارویی غیرقانونی برای پایان دادن به زندگی خود در زمان مقتضی، آزمایشگاههای خانگی برپا کردهاند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از سیدنی، یکی از این گروهها با ۲۰ عضو سالخورده خود در این ارتباط موفق به تولید دارویی شده است که دامپزشکان برای بیهوش کردن حیوانات به کار میبرند.
جالب است بدانید که تب این اتفاق زیادی تند است و تاکنون امکانات لازم برای احداث دستکم چهار آزمایشگاه خانگی در شهرهای بزرگ استرالیا تدارک دیده شده است و در مجموع ۸۰۰ سالخورده آماده تولید داروی فوق هستند.
البته کار به همین جا ختم نمیشود و تا جایی ادامه دارد که دهها شهروند سالخورده این کشور در واردات غیرقانونی داروی یاد شده از مرز مکزیک نیز دست دارند.
یکی از تولیدکنندگان غیرقانونی داروی یاد شده در این زمینه میگوید:«که این دارو برای استفاده کسانی که سالها عمر مفید خود را پشت سر گذاشتهاند، باید در دسترس باشد!»
در همین راستا بد نیست به این نکته نیز اشاره کنیم که بر اساس آمار سازمان ملل، امید به زندگی در سالمندان استرالیایی حدود ۷۸ سال در مردان و ۸۳ سال در زنان است.
قصه کهنه اتانازی
اتانازی(مرگ خود خواسته) یکی از مسائل دنیای جدید است که موضعگیری های متفاوتی نیز در مقابل خود ایجاد کرده است.
طبق تعریف شورای اخلاق پزشکی آمریکا،اتانازی یعنی ایجاد مرگ در یک بیمار لاعلاج،با روشی بدون درد و به علت ترحم نسبت به بیماری که رنج و درد غیرقابل تحمل و بدون درمانی دارد.
این در حالی است که در 22 سپتامبر 1996 یک بیمار مبتلا به سرطان در شمال استرالیا اولین کسی بود که با کمک پزشک و به صورت قانونی خودکشی کرد و سرزمینهای شمالی استرالیا نخستین مکان در جهان بود که سال 6991 میلادی مشروعیت مرگهای خودخواسته را تصویب کرد، اما چندی بعد پارلمان فدرال استرالیا به لغو مصوبه یاد شده رای داد.
هم اکنون نیز مطالعات نشان میدهد که در کانادا بیش از 75 درصد مردم در مواردی که احتمال بهبودیشان نمیرود از اتانازی داوطلبانه حمایت میکنند.
تقریباً همین میزان از مردم با اتانازی در بیماریهای قابل برگشت(87 درصد)و نیز با اتانازی در مورد افراد مسن و ناتوانی که احساس میکنند سربار دیگران هستند57درصد)و افراد مسن با ناتوانیهای جزئی(38 درصد) مخالف هستند.
البته کشورهای مختلف جهان،موضعگیری متفاوتی به مسئله اتانازی دارند،به عنوان مثال کانون جنایی کانادا آنرا در زمره خودکشی قرار داده و راهنمایی یا کمک به یک فرد برای آنرا اقدامی شایسته سزاوار کیفری دانسته است.
نهاد انجمن پزشکی سوئیس و کمیته ملی اخلاقیات این کشور،اتانازی را در موارد خاص مجاز میداند. در بلژیک نیز اتانازی مجاز شمرده میشود. هلند این عمل را در صورتی مجاز میداند که امیدی به بهبودی نباشد و ضمناً خود بیمار این درخواست را داشته باشد.
این در حالی است که مخالفان و موافقان اتانازی بارها به بحث با یگدیگر پرداختهاند دلایلی را نیز در دفاع از خود ابراز داشتهاند، مثلاً اینکه از نظر طرفداران آزادی اتانازی،انتخاب زمان و نحوه مرگ از جمله حقوق انسانی است که باعث کاهش رنج بیماران رو به مرگ نیز میشود.
اما مخالفین اتانازی این گونه استدلال میکنند که خودمختاری و آزادی فردی محدود بوده و حق تصمیمگیری فردی نباید به جامعه تعمیم داده شود چرا که پذیرش این مسئله ممکن است موجب افزایش قتلهای سفارشی در جامعه شود،چرا که همه از روی دلسوزی این کار را انجام نمیدهند و تنها گروهی داوطلبانه انجام آنرا میپذیرند.
وسوسههای وحشتناک اتانازی
اینکه اختیار انسان تا چه حد است و اصولاً مفهوم اختیار چیست، موضوعی است که در ادیان گوناگون متفاوت است، اما بیشتر صاحب نظران بر این عقیدهاند که آنچه در مذاهب گوناگون به اختیار نسبت داده میشود این است که مرگ و تصمیمگیری برای آن از حیطه اختیار افراد فراتر است و اصولاً مرگ اختیاری پایههای دینی-اخلاقی ندارد.
یکی از سرسختانهترین مخالفتها با اتانازی را ،چندی پیش پاپ بندیکت شانزدهم به مناسبت مراسم عشای ربانی، ابراز کرده بود. چنان که در این ابراز مخالفت ، پاپ اظهار امیدواری میکند که ایام پرهیز و روزه مسیحیان به ژرف کردن آگاهی درباره نقش کهنسالان کمک کند و از کهنسالان خواسته شود تا در جامعه و کلیسا نقشی را برعهده گیرند.
پاپ که خود80 سال دارد معتقد است: «مراقبت و توجه به کهنسالان، به خصوص زمانی که آنها با لحظات دشواری رو به رو هستند باید از دغدغههای اصلی دینداران به ویژه جوامع و کلیساهای غربی باشد. وی در مورد پیشنهاد طرح اتانازی می گوید: فرمان «قتل نکنید» حتی زمانی که فرد با بیماری و ضعف جسمانی روبهرو شده و این ضعف، توانایی وی را از این که متکی به نفس باشد کاهش می دهد لازم الاجرا است. وی در پیام خود اتانازی را محکوم کرده و تاکید می کند که سالخوردگان را باید به عنوان منابع با ارزش جامعه در نظر گرفت نه همچون باری بر دوش جامعه.
رهبر کاتولیکهای جهان افرود: این امر ضروری است که مردم در باره این عقیده که احترام به افراد کهنسال در هر شرایطی واجب است آگاهی یابند. از این رو، پاپ در پیام خود خواست تا کهنسالان از حمایت اقتصادی و قانونی برخوردار شوند که این امر باعث شود آنها خود را از جامعه مستثنی نکنند.
چندی پیش، اسقف اعظم «پل «جوزف کوردز»، رئیس شورای پاپی نیزتصدیق کرده بود: ارتباط این پیام با اتانازی بسیار روشن است چرا که پاپ در پیام خود آورده است، در نتیجه پیشرفت علم و طب، انسان جامعه امروز از عمر طولانیتری برخوردار است و از تبعات این امر میتوان به افزایش تعداد سالخوردگان اشاره کرد. اسقف اعظم اشاره کرده که چگونه تعداد سالخوردگان در سالهای اخیر افزایش و تعداد جوانان کاهش یافته است.
در نتیجه درصد اندکی از جوانان باید بار سنگین کهنسالان را بر دوش گیرند. این امر برای من واضح است که عدم تعادل تازه، هزینه اجتماعی مراقبت از سالخوردگان به جمعیت شاغل جوان تر صدمه میزند.
این امر ممکن است میان دو گروه تنشهایی ایجاد کند و یا منجر به نزاع میان نسلها شود.
وی از حرفهای خود نتیجهگیری میکند: نباید به سیاستمداران اجازه داد تا وقار انسان را برای منفعت سیاسی قربانی کنند. وقار انسان غیر قابل لمس است، چرا که وقار موهبتی از طرف خداوند به انسان است.
در همین راستا اسقف آندر ماتین لئونارد، کارشناس پرسشهای مربوط به اتانازی از استان نامور بلژیک- نیزمعتقد است:«اتانازی نباید با استفاده از تجویز محصولات مسکن با هدف از بین بردن درد اشتباه شود، حتی اگر مصرف این محصولات منجر به کوتاه شدن زندگی شود.»
این اسقف بلژیکی همچنین به پاراگراف نهم توصیه نامه 8141 که توسط شورای اروپا در سال 9991تصویب شد اشاره میکند که به طور قطع اتانازی برای بیماریهای غیرقابل علاج، میل شخصی که دچار چنین بیماری شده برای مرگ نمیتواند توجیه خوبی برای انجام هرگونه عملی باشد که منجر به مرگ وی شود.
این اسقف در نتیجهگیری صحبتهای خود با اشاره به پیام پاپ و رویکردهای انسان دوستانه میگوید: «بگذارید امیدوار باشیم، نه تنها در دین مسیحیت کاتولیک، بلکه تمام مکاتب فلسفی انسان دوستانه از وسوسههای وحشتناک اتانازی در امان بمانند.»