بهناز برق‌گیر با دیدن بوتههای این گیاه در باغ مادربزرگش، آن را مورد بررسی و مطالعه قرار داده است. بخشهایی از گزارش این مطالعه را بخوانید:
جایی در لابهلای کوههای البرز، 10 کیلومتر بعد از شهر آلاشت، جادهای کوچک و خاکی در دل درهای زیبا وجود دارد که به «سواد رودبار» میرسد. روستایی کوچک با خانههای قدیمی خشتی و چوبی که مادربزرگم در آن زندگی میکند. چندوقت پیش، پس از یک سال به ییلاق رفتم. با دیدن بوتههای زیاد و زیبای گل‌گاوزبان در باغ تعجب کردم و از مادربزرگم پرسیدم: «اینها خودشان درآمدهاند یا آنها را کاشتهاید؟» مادربزرگم پاسخ داد: «آخرین‌باری که به صحرا رفتم، چند بوته را با ریشه کندم و این‌جا کاشتم. گل گاوزبان یک گیاه وحشی است و خودش رشد میکند.»
تصمیم گرفتم با دیدن این گیاه زیبا دربارهی آن اطلاعاتی به دست بیاورم؛ از مادربزرگ پرس‌وجو کردم و در اینترنت هم چرخی زدم. گل گاوزبان در نواحی شمالی کشور میروید. این گیاه از اردیبهشت تا شهریور گل میدهد. برگهایش ساده، سبز رنگ و پوشیده از پرزهای زبر و خشن است. گلها به رنگ بنفش و صورتی هستند که به رنگهای آبی و سفید هم ممکن است دیده شوند. گلها کمی به گل انار شباهت دارند، اما کوچکترند و نوع مرغوب آن دمبرگ سفید و گلبرگ بنفش دارند. ارتفاع ساقه به 60 سانتیمتر میرسد و پوشیده از خار است. این گیاه علفی یک ساله، سرشار از کلسیم، پتاسیم و ویتامین ث است.
از گلبرگ و سرشاخههای گل‌دار گل گاوزبان استفادهی دارویی میشود. این گل را به‌صورت تازه و خشک مصرف می‌کنند. آن را هم در سالاد می‌ریزند و هم دم می‌کنند. برگها را هم میتوان مثل اسفناج پخت. گل گاوزبان یکی از غنیترین منابع اسیدهای چرب امگا6 است و برای درمان سرماخوردگی، تسکین سرفه، ورم حفرههای بینی، گرفتگی صدا، آرامش اعصاب و... بسیار مفید است.
بهناز برق‌گیر، 14 ساله
خبرنگار افتخاری هفته‌نامه‌ی دوچرخه از تهران
