حین عبور از مجرای زایمانی و با قدم گذاردن به عرصه وجود، ناگزیر با انواع باکتریها و ارگانیسمهای بیماریزا روبهرو میشود که فقط یک راه مطمئن برای محافظت در مقابل آنها دارد و آن هم تغذیه با شیرمادر است.دکتر ناهید عزالدین زنجانی، متخصص کودکان به مناسبت هفته تغذیه با شیر مادر به همشهری گفت:شیرمادر حاوی انواع عناصر ضدعفونی اعم از عوامل اختصاصی نظیر لنفوسیتها و آنتیبادیها و عوامل غیراختصاصی است که شیرخواران را در مقابل بسیاری از بیماریهای عفونی ازجمله اوتیتمیانی، باکتریمی، مننژیت ناشی از هموفیلوس آنفلوآنزا و عوارض عفونی بیماریهایی نظیر آنتروکولیت نکروزان محافظت میکند. شیرمادر شیرخواران و کودکان را در مقابل بیماریهای اسهالی و عفونتهای حاد تنفسی محافظت میکند و مرگومیر ناشی از آنها را کاهش میدهد.
او افزود: تغذیه انحصاری با شیرمادر، امکان ابتلا به عفونتهای حاد تنفسی را تا 5 برابر و احتمال مرگ ناشی از این بیماریها را تا 4برابر کاهش میدهد. مطالعات نشان میدهد احتمال مرگومیر ناشی از عفونتهای گوارشی و بیماریهای اسهالی در بین شیرخواران جوانی که بهطور انحصاری از شیرمادر تغذیه میکنند تا 52 برابر کمتر از آن دسته از شیرخوارانی است که از شیر مصنوعی (خشک) تغذیه میکنند.
دکتر عزالدین گفت: تغذیه باشیرمادر خیلی کمتر موجب چاقی کودک میشودو بهشدت از احتمال بروز هیپوترمی نوزادان میکاهد. شیرمادر بهدلیل محدودیت مواد دفعی ناشی از متابولیسم آن برای نوزادان کاملاً قابل تحمل بوده و برای نوزادان نارس و کم وزن بهترین تغذیه است. جذب مواد مغذی موجود در شیرمادر ازجمله جذب چربیها، پروتئین، کلسیم وآهن فوق العاده مطلوب و مشکلات ناشی از روئیدن دندانها و نیز پوسیدگی دندان در کودکانی که از شیرمادر تغذیه میکنند بهمراتب کمتر است. سندروم مرگ ناگهانی شیرخوار در بین کودکانی که شیرمادر میخورند بسیار کمتر است.
در کودکانی که با شیرمادر تغذیه میشوند احتمال ابتلا به بیماری بد خیم لنفوم 6 بار کمتر از کودکانی است که شیر مصنوعی میخورند. همچنین احتمال بروز دیابت نوجوانی، بیماری کرون، کولیت اولسروو بعضی از بیماریهای کبدی در آنان بسیار کمتر از کودکانی است که از شیر مصنوعی تغذیه میکنند. دکتراحمد رضا فرسار متخصص کودکان و معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در اینباره به همشهری گفت: امکان ابتلا به سرطانهای پستان، تخمدان و دهانه رحم در مادرانی که فزرندان خود را با شیر مادر تغذیه میکنند کمتر از مادرانی است که فرزندان خود را با شیرمصنوعی تغذیه میکنند.
علاوه براین، تحقیقات علمی نشان میدهد امکان ابتلا به بیماریام اس در زنانی که فرزندان خود را با شیر خود تغذیه میکنند کمتر است. او افزود: بیماریهای عفونی، اسهال و استفراغ، بیماریهای گوارشی، دیابت نوجوانی، آسم وآلرژی در کودکانی که با شیر مادرتغذیه میشوند کمتر است و علاوه براین، کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، از نظر بهره هوشی و ارتباطات اجتماعی در وضعیت مطلوبتری قرار دارند.
دکتر فرسار گفت: تغذیه نوزاد با شیرمادر باید بلافاصله بعد از تولد آغاز شود بهگونهای که مادر و نوزاد باید در تماس پوست به پوست و چشم به چشم هم قرار گیرند و تا هنگامی که نوزاد تمایل به شیر خوردن را در خود نشان میدهد ادامه یابد. دکتر فرسار با بیان اینکه مادر و نوزاد باید بلافاصله بعد از تولد در کنار هم قرارگیرند، گفت: متأسفانه بیمارستانها و زایشگاهها به دلایل اقتصادی از این تماس اولیه خودداری میکنند و به همین دلیل خانوادهها باید با بیمارستانی که نوزاد آنها قرار است در آنجا متولد شود شرط کنند که این مهم حتما رعایت شود در غیراین صورت زایمان را در بیمارستان و یا زایشگاه دیگری که برنامه دوستدار مادر و کودک در آنجا رعایت میشود انجام دهند.
دکتر فرسار بابیان اینکه کودک باید تا 6ماه اول تولد فقط ازشیر مادر تغذیه کند، گفت: مادران باید از دادن شیشه شیر و پستانک به کودک خودداری کنند چرا که در این صورت روند شیردهی به خطر میافتد. از طرف دیگر دادن ترنجبین، خاکشیر، بارهنگ، عرق نعنا و نمونههایی از این قبیل همه با تداوم شیردهی منافات دارد و سلامت کودک را به خطر میاندازد.اوگفت: ثابت شده است اگر همه بچهها با شیر مادر تغذیه شوند، سالانه از مرگ 7میلیون مرگ بچه زیر 5سال در دنیا کاسته خواهد شد.