که بین 3 تا 35 درصد شیوع را نشان میدهد اما به طور متوسط بر اساس مطالعات استاندارد این بیماری در کشور ما تقریبا در بین 10 درصد مردم شایع است و به طور کلی در جهان حدود 300 میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند.
ایران از نظر شیوع آسم جزء کشورهای میانه دنیا محسوب میشود اما مسئله مهم این است که این بیماری شایعترین بیماری مزمن در کشور است. بیماری آسم یک بیماری ژنتیکی است که عوامل محیطی بروز آن را تشدید میکند و شهرنشینی، آلودگی هوا، تماس با دود سیگار و مصرف غذاهای آماده همه در بروز این بیماری موثر است.
به گفته کارشناسان، یکی از عوامل مهمی که در بروز این بیماری موثر است مصرف غذاهای آماده و کنسروهاست که متاسفانه عمدتا محتویات این مواد بر روی آن نوشته نشده است. به همین علت هم وزارت بهداشت از این پس نظارت بیشتری را بر این مواد خواهد داشت تا حتما محتویات این مواد بر روی آنها درج شود. به گفته وزیر بهداشت، برای کاهش حجم ابتلا به این بیماری از امسال نظام بیماریابی فعال آسم در شبکه بهداشت و درمان کشور ادغام میشود.
مصرف بی رویه آنتیبیوتیک، ابتلا به آسم را 5 برابر میکند
شایعترین داروهای مصرفی در طب کودکان در ایران، آنتی بیوتیکها هستند که مصرف آنها ۵ برابر استاندارد جهانی است و درصد ابتلا به بیماریهای آلرژیک و آسم را در کودکان 4/5 برابر افزایش میدهد.
آنتی بیوتیکها مواد شیمیایی هستند که رشد باکتریها را کند نموده و آنها را از بین میبرند که در صورت استفاده بجا، با کمک دفاع سیستم ایمنی بدن موجب بهبودی عفونتهای خطرناک و در صورت مصرف نابجا عوارضی چون حساسیتها، مشکلات گوارشی، کبدی و کلیوی ایجاد خواهند کرد.
به گزارش همشهری، معین رئیس انجمن آسم و آلرژی ایران، تغییر سبک زندگی از شیوه روستایی به شهری را، عامل گسترش بیماریهای غیرواگیر و مزمن چون آسم و آلرژی ذکر کرد و گفت: آمار شیوع آسم در کشور ما بین ۵ تا ۱۵ درصد است و 6/5 میلیون نفر در ایران آسم دارند. همچنین سالانه بیش از ۱۵ میلیون نفر در جهان به همین علت دچار ازکارافتادگی میشوند.
وی در خصوص فعالیت بعضی از کلینیکهای آلرژی و تجویز خودسرانه واکسن گفت: تجویز واکسن در این مراکز، علمی نیست و همچنین مواد استفاده شده در این مراکز مطابق با استانداردها نیست و فقط در موارد خیلی محدود که بیمار به یک یا دو ماده آلرژیزا حساس باشد و یا آلرژی بیمار به نیش زنبور یا مواد پنیسیلین باشد، کاربرد دارد و در صورت تجویز خودسرانه ، بیمار دچار آنافیلاکسی یا حتی مرگ میشود.
دکتر معین با اشاره به اینکه آسم در ۹۰ درصد کودکان و ۵۰ درصد بزرگسالان از نوع آلرژیک است و گردههای گل و گیاه، وجود حشرات، محتویات بالشها از پرمرغ و پشم گوسفند، همزیستی با سگ و گربه و آلودگی هوا از مهمترین عوامل بروز آلرژی و آسم میباشند، گفت: بین سلامت مادر، استرس و تغذیه او هنگام بارداری و بیماری آسم در کودک رابطه زیادی وجود دارد.
تحقیقات نشان میدهد، بیماری آسم در مناطقی که کمبود ویتامین D وجود دارد شایع است. ویتامین D تاثیر زیادی در تکامل سیستم ایمنی جنین دارد. بهتر است مادران در طول دوران بارداری شیر کافی نوشیده و از مکملهای غذایی حاوی ویتامین D دریافت کنند تا خطر ایجاد بیماری آسم در کودکشان کمتر شود.
همچنین کودکان مادرانی که دچار استرس، اضطراب و افسردگی هستند 1/3 بار بیشتر به آسم مبتلا میشوند. استرس باعث تغییر رفتار مادران میشود و در سالهای اول زندگی کودک منجر به تغییراتی در سیستم گوارشی او میشود.
معین گفت: تهویه مناسب محیط زیست و استفاده از کف پوشهای چوبی و سرامیک به جای فرش و موکت که محل تجمع گرد و خاک، هیرهها و سایر آلرژیها هستند میتواند در پیشگیری این بیماری موثر باشد. عدم نگهداری حیوانات مودار مثل سگ و گربه و اجتناب از مواد خوشبوکننده و عطریات تند و تیز و عدم نگهداری از گلهای معطر و همچنین اجتناب از محیطهای آلوده به دود سیگار از توصیههای بهداشتی در مورد بیماران مبتلا به آسم است چون این مواد غالبا از محرکهای آسم به شمار میروند.
آزمایشات نشان میدهد عملکرد ریوی کودکان مبتلا به آسم که درست درمان شدهاند و درمان به موقع از داروهای مناسب برای کنترل آسم سبب پیشآگاهی خوب و در بسیاری موارد عملکرد طبیعی ریوی این کودکان خواهد شد .گفتنی است، خاموشی کامل و همیشگی آسم کودکان بستگی به سن شروع علایم و شدت آنها در کودک دارد. تقریبا نیمی از کودکان مبتلا به آسم در سنین بلوغ بدون علامت هستند، اگر چه احتمال بروز مجدد علایم در سنین بزرگسالی از بین نمیرود و احتمال خاموشی کامل علایم در مبتلایان به آسم شدید کمتر است.
علت61درصد مرگ و میرهای بیماریهای تنفسی، قلبی و سرطانها
نتایج تحقیقات در ایران نشان میدهد که افزایش جمعیت خانوار و پایین بودن سطح تحصیلات والدین و همچنین سابقه خانوادگی آسم و در معرض دود سیگار قرار گرفتن به ترتیب از مهمترین عوامل خطر بیماری آسم در کودکان است. براساس این تحقیق تلاش در جهت افزایش سطح بهداشت، تغذیه با شیر مادر و ترک عادت سیگار کشیدن میتواند در فائق آمدن براین مشکل موثر واقع شود.
در کشورهایصنعتی پیشرفته هماکنون شیوع بیماری آسمبالاست، ولیمرگ و میر ناشی از آن پایین است و این رقم در کشورهای غیرپیشرفته برعکس است. به گفته دکتر معین رئیس انجمن آسم و آلرژی، تشخیص و درمان دیر هنگام یا نادرست این بیماری، همکاری نکردن بیماران از دلایل اصلی افزایش مرگ و میر در اثر بیماری آسم در جهان است. رئیس انجمن آسم و آلرژی ایران گفت: متوسط شیوع بیماری آسم در شهرهای بزرگ مانند تهران 35 درصد است، هم اینک 61درصد مرگ و میرهای جهان را بیماریهای مزمن از قبیل بیماریهای تنفسی، قلب و عروق و سرطانها تشکیل میدهد.
دکتر معین، معضلات اساسی در پیشگیری و درمان بیماری آسم را فقدان آموزش آلودگی هوای شهرهای صنعتی و بزرگ، دسترسی نداشتن بیماران دچار فقر اقتصادی به داروهای جدید و تسهیلات و خدمات پزشکی، به روز نبودناطلاعاتکادرهای پزشکی و تخصصی و توجیه نبودن مسئولان وسیاستگذاران سلامت و مسئولان اقتصادی جوامع نسبت به اولویت داشتن پیشگیری بر درمان بیماریهای مزمن از جمله آسم عنوان کرد.
وی گفت: هم اکنون بیماریهای آسم بین کل بیماریهای شایع در جهان رتبه 25را از لحاظ سالهای از دست رفته عمر (ناتوانی ناشی از بیماری) را دارد. بر اساس آمار سازمان بهداشت، جهان هر سال با15 میلیون نفر سال عمر از دست رفته در اثر این بیماری روبروست.