مذاکراتی از این دست بی‌سابقه نیست. در جریان مذاکرات 2+6 که درباره افغانستان بود نیز نمایندگان ایران و آمریکا و سایر کشورها درباره افغانستان گفتگو کرده‌اند. در مذاکرات بن در آلمان که پس از حمله آمریکا به افغانستان انجام شد نیز ایران حضور داشت.
گرچه مقامات و همراه آنان رسانه‌های آمریکایی همیشه سعی می‌کنند از ایران چهره‌ای منفی و خشن به نمایش بگذارند اما مذاکرات پیشین ایران درباره افغانستان و مذاکره فردا درباره عراق حاکی از آن است که ایران تا چه حد در برقراری و حفظ صلح و ثبات در منطقه مؤثر است.
اما باید در نظر داشته باشیم که آمریکا به دلیل نقش مثبت ایران در منطقه درخواست مذاکره نکرده است، بلکه آمریکا چاره دیگری نداشته است.
در این باب چند نکته حائز اهمیت است.
1- بهار سال گذشته زلمای خلیل‌زاد سفیر وقت آمریکا در بغداد خواستار مذاکره با ایران شد. این دیده در واشنگتن طرفداران و مخالفان یافت که مخالفان با مذاکره چیره شدند و مذاکره انجام نشد.
2- آذرماه سال گذشته گزارش بیکر-همیلتون نیز مذاکره با ایران و سوریه را مورد تأکید قرار داد که باز هم با مخالفت جنگ‌طلبان حاکم در واشنگتن روبرو شد.
3- پس از یکسال آمریکا چندی پیش رسماً درخواست مذاکره با ایران را مطرح کرده است و این در حالی است که آمریکا حتی با انگلیس درباره عراق مذاکره نمی‌کند، بلکه به انگلیس دستور می‌دهد. یادمان نرود که معاون بلر نخست‌وزیر انگلیس، وی را سگ دست‌آموز آمریکا خوانده است.
4- آمریکا در 60 سال اخیر همیشه در خاورمیانه یکجانبه‌گرا بوده است و هیچگاه نقش‌آفرینی هیچ قدرت منطقه‌ای و جهانی و هیچ سازمان بین‌المللی را درخاورمیانه برنتافته است.
5- هنری کیسینجر سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی که هرگونه مذاکره با ایران را مترادف با مشروعیت دادن به جمهوری اسلامی ایران می‌دانست از سال 2006 تاکنون بارها بر لزوم مذاکره با ایران تأکید کرده است. این حقیقت دارد که مسئله برعکس شده است. آمریکا برای جلب مشروعیت به مذاکره با ایران نیاز دارد.
6- آمریکا در افغانستان و عراق یک بازنده کامل است. در افغانستان، طالبان و بن‌لادن و القاعده و مواد مخدر همچنان به قوت خود باقی است و در عراق، آمریکا به‌عنوان یک دولت اشغال‌گر به ناقض حقوق بشر، که جنایات جنگی مرتکب می‌شود، معرفی می‌شود. آمریکا نه تنها اعتبار، مشروعیت و همه داعیه‌هایی که در 60 سال اخیر درباره حقوق بشر، دمکراسی و... را باخته است حتی در شرایطی نیست که بتواند به قدرت نظامی خود نیز مباهات کند: قدرت نظامی آمریکا تا حد «قدرت تخریب» تنزل یافته است.
7- تمام دغدغه آمریکا در این مرحله خروجی از عراق است که «هزیمت» تلقی نشود و هیچیک از دولت‌های عرب (تکی یا جمعی) قادر نیستند نه به عراق و نه به آمریکا کمک کنند.
8- ایران همانقدر که نسبت به کمک مردم عراق اشتیاق دارد، هرگز مایل به کمک به حل مشکلات آمریکا در خاورمیانه نیست. از اینرو ایران حاضر نشده است به دلیل مخالفت با سیاست‌های آمریکا، از همراهی با ملت عراق سرباز زند.
9- ایران به‌عنوان یک کشور منطقه‌ای و به دور از هر اغراقی، به‌عنوان تنها کشور منطقه‌ای در خاورمیانه، ظرفیت نشستن در یک میز با آمریکا و تلاش برای صلح و ثبات در منطقه را یافته است. این ظرفیت هیچگاه برضد ملتهای مسلمان نخواهد بود.
10- آمریکا به‌عنوان یک دولت اشغال‌گر در عراق وظایفی دارد که باید اجرا کند، آمریکا در عراق از سلاح‌های ممنوعه استفاده می‌کند، بازداشت‌های طولانی مردم عراق، قتل و جنایت برضد مردم عادی حفظ بخشی از آن چیزی است که مردم از رسانه‌ها مطلع می‌شوند. بسیاری از عراقیها، از سؤتغذیه، فقدان آب آشامیدنی سالم، بی‌برقی و فقدان بهداشت مرگ خاموشی را تحمل می‌کنند. ایران در کنار مسئولان عراقی فردا گفتنی‌های بسیاری دارند که اگر لجاجتی در میان نباشد می‌تواند شرایط را برای ملت عراق سهل کند.
11- کسی چیزی از آمریکا نخواهد خواست. چیزی برای آمریکا در خاورمیانه نمانده است.
