این بسته تلاشی است برای پاسخ دادن به اعتراضهای کمسابقهای که اخیرا سراسر ترکیه را در برگرفته و روزهای ناگواری را برای اردوغان رقم زده است. بخش مهمی از اصلاحات پیشنهادی نخستوزیر ترکیه برداشته شدن منع حجاب در مؤسسات و مراکز دولتی و عمومی این کشور بهحساب میآید که حزب عدالت و توسعه از مدتها پیش بهدنبال آن بوده است. براساس این اصلاحات که گروههای حقوق بشر مدتها خواستار آن بودند زنان در این کشور به غیراز ارتش، پلیس و دستگاه قضایی میتوانند حجاب اسلامی داشته باشند و روسری بهسر کنند.
نخستوزیر ترکیه در نشستی که با حضور مقامهای ارشد این کشور و رسانهها برگزار شد با اشاره به اینکه این اصلاحات حاصل نخستوزیری او از سال ۲۰۰۳ تاکنون است گفت: این یک لحظه تاریخی برای ترکیه است؛یک مرحله مهم. علاوه بر حقوق زنان، اقلیتهای ترکیه ازجمله کردها یکی دیگر از مهمترین محورهای اصلاحات جدید مدنظر اردوغان هستند. براساس بسته پیشنهادی، بهدست آوردن حداقل ۱۰ درصد آرای کل کشور برای ورود احزاب به پارلمان کاهش پیدا میکند یا بهصورت کلی برداشته میشود؛ مسئلهای که میتواند ورود احزاب کوچک کرد و گروههای اقلیت این کشور به پارلمان را رقم بزند. براساس قوانین فعلی، تنها احزابی که حداقل 10درصد کل آرای کشور را کسب کرده باشند اجازه ورود نمایندگان خود به پارلمان را پیدا میکنند و به همینخاطر بسیاری از احزاب کرد تاکنون نمیتوانستند در انتخابات به پیروزی برسند.
اردوغان در سخنرانی مهم خود در طرحی که او آن را «بسته دمکراتیزه کردن» خواند، اعلام کرد که آموزش در مدرسههای خصوصی این کشور به زبانهایی غیراز ترکی ازجمله کردی آزاد خواهد شد. سیاستمداران احزاب کرد سالها بهدنبال مجوز آموزش به زبان کردی بودهاند. علاوه بر این ممنوعیت استفاده از حروفی که در زبان کردی کاربرد دارند اما در ترکیه اجازه استفاده از آن وجود نداشت برداشته میشود. همچنین شهرهای این کشور اجازه خواهند داشت که اسامی کردی به جای نامهای ترکی داشته باشند. براساس اصلاحات جدید مجازات اهانت در این کشور هم که مرتبط با مذهب، ملیت یا اقلیت، زبان، رنگ، جنسیت و افکار سیاسی باشد از یک سال به 3 سال حبس افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین برگزاری تجمعها آزادی بیشتری خواهد داشت و میتواند تا نیمهشب ادامه پیدا کند.
جنجال ارتباط با پکک
رجب طیب اردوغان هر چند در سخنرانی خود بارها اعلام کرد که بسته اصلاحات او ربطی به مسئله پکک ندارد اما بسیاری آن را مرتبط با توافق صورت گرفته میان دولت او و پ ک ک میدانند. اعلام اصلاحات از سوی اردوغان مدتی پس از آن صورت گرفت که مقامهای پکک تهدید کردند که خروج خود را از خاک ترکیه بهخاطر عمل نکردن دولت این کشور به تعهداتش معلق خواهند کرد.
درماه مارس عبدالله اوجالان، رهبر پکک پس از چند هفته مذاکره با نمایندگان دولت ترکیه، آتشبس تاریخی اعلام کرد که به 3دهه جنگ میان دو طرف خاتمه داد. در همان زمان گفته شد که توافق آتشبس و خروج نیروهای پکک از خاک ترکیه با قبول اصلاحات قانون اساسی ترکیه برای حقوق کردها بهدست آمده است؛ هر چند اردوغان میگوید که این اصلاحات ارتباطی با مسئله کردها ندارد اما به عقیده بسیاری انجام آن میتواند راه را برای آتشبس دائم میان دو طرف هموار کند.