قبل از جدایی هم یک‌بار با «بچه‌های آسمان» به فهرست نامزدهای نهایی راه یافته بودیم و دیگر هیچ. مروری بر نمایندگانی که ایران به اسکار معرفی کرده نشان می‌دهد خیلی وقت‌ها فیلمی را برای اعضای آکادمی ارسال کرده‌ایم که خودمان هم می‌دانسته‌ایم بختی برای موفقیت ندارد؛ خیلی وقت‌ها که مصلحت جای حقیقت را گرفته است؛ خیلی وقت‌ها که به فرستادن یا حتی نفرستادن فیلم برای اسکار به مثابه یک کنش سیاسی نگاه کرده‌ایم. حالا که تکلیف نماینده سینمای ایران برای حضور در اسکار 2014مشخص شده مروری کوتاه داریم بر همه این سال‌ها و فیلم‌هایی که از سوی ایران به اسکار معرفی شده‌اند.
دایره مینا (1356)
پنجمین تجربه داریوش مهرجویی که پس از 3سال توقیف به نمایش عمومی درآمد توانست در جشنواره‌های پاریس و برلین شرکت کند و جوایز متعددی بگیرد. «دایره مینا»، فیلمی واقع‌گرایانه که اقتباسی از داستان آشغالدونی از مجموعه داستان‌های «گور و گهواره» بود و به‌عنوان نخستین نماینده سینمای ایران به اسکار معرفی شد. «سیاه و سفید رنگی» از ساحل‌عاج پیروز بخش فیلم‌های خارجی مراسم اسکار بود.
باد صبا (1357)
مستند «باد صبا» به کارگردانی آلبر‌لاموریس، کارگردان بزرگ سینمای فرانسه به‌عنوان نخستین نماینده سینمای ایران بعد از انقلاب به اسکار معرفی شد؛ فیلمی به سفارش ایران که طبیعت، فرهنگ و سنن زیبای ایران را به تصویر کشیده. فرانسه با «مادام روزا» اسکار را گرفت.
زیر درختان زیتون (1373)
پس از 16سال که ایران هیچ نماینده‌ای به آکادمی اسکار معرفی نکرده بود، به‌نظر می‌رسید «زیر درختان زیتون» کیارستمی که به‌عنوان نخستین فیلم ایرانی، به فستیوال و بخش مسابقه کن راه یافته بود مناسب‌ترین گزینه برای معرفی ایران به آکادمی اسکار باشد؛ هر چند خیلی زود ثابت شد سلیقه فرانسوی‌ها با اعضای آکادمی اسکار تفاوت‌های زیادی دارد. روسیه با «آفتاب سوخته» جایزه این بخش را به‌خود اختصاص داد.
بادکنک سفید (1374)
برنده جایزه دوربین طلایی در چهل و هشتمین جشنواره کن در سال‌هایی که به‌نظر می‌رسید تنها فرمول کیارستمی برای موفقیت جهانی جواب می‌دهد فیلم مناسبی برای حضور در اسکار به نظر می‌رسید. اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان به «خط آنتونیا» از هلند تعلق گرفت.
گبه (1376)
معرفی «گبه» به آکادمی اسکار از سوی مسئولان سینمایی به جای «بچه‌های آسمان» فرصت‌سوزی بزرگی بود که شانس حضور و دیده شدن سینمای ایران در بزرگ‌ترین رویداد سینمایی را گرفت. «کاراکتر» محصول هلند اسکار این دوره را به راحتی از آن خود کرد.
بچه‌های آسمان (1377)
«بچه‌های آسمان» که در پانزدهمین دوره از جشنواره فیلم فجر موفق به کسب سیمرغ بلورین شد به‌عنوان نماینده ایران در آکادمی اسکار حضور داشت و توانست برای نخستین بار در طول سال‌هایی که سینمای ایران در اسکار شرکت می‌کرد جزو 5نامزد نهایی جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی قرار گیرد اما رقیب او یعنی «زندگی زیباست» از ایتالیا اسکار را به‌دست آورد و ایران را ناکام گذاشت.
رنگ خدا (1378)
موفقیت مجید مجیدی در دوره قبل آکادمی اسکار و برتری ساختاری این فیلم نسبت به بچه‌های آسمان و همچنین موفقیت‌ها و کسب جوایز از جشنواره‌ها و فستیوال‌های بین‌المللی ازجمله فستیوال مونترال، جیفونی و... باعث شد تا هیأت انتخاب نماینده سینمای ایران، «رنگ خدا» را بهترین گزینه سینمای کشورمان برای معرفی به آکادمی تلقی و شانس خود را در به‌دست آوردن جایزه اسکار با این فیلم امتحان کنند؛ هر چند که موفقیت دوره پیشین ایران در اسکار تکرار نشد و اسپانیا با «همه‌چیز درباره مادرم» موفق به دریافت اسکار شد.
زمانی برای مستی اسب‌ها (1379)
«زمانی برای مستی اسب‌ها» که توانست جایزه ویژه جشنواره فیلم کودک اصفهان را از آن خود کند و در برخی از فستیوال‌های خارجی ازجمله شیکاگو، کن، ادینبورگ و... بدرخشد و جوایز متعددی را به‌دست آورد نماینده سینمای ایران در این دوره از آکادمی اسکار بود؛ هر چند که با اقبال همراه نشد و نتوانست جزو کاندیداها قرار بگیرد و در نهایت «ببر خیزان، اژدهای پنهان» از تایوان برنده اسکار شد.
باران (1380)
سومین فیلم مجید مجیدی که به‌عنوان نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار معرفی شد برخلاف بچه‌های آسمان و رنگ خدا که در مورد شایستگی‌شان برای نمایندگی ایران اتفاق نظر وجود داشت «باران» فیلمی بود که عده‌ای اعتقاد داشتند هیچ شانسی در اسکار نخواهد داشت. با این همه این فیلم مجیدی هم به پشتوانه نامزدی اسکار بچه‌های آسمان برای اعضای آکادمی فرستاده شد. «سرزمین هیچ‌کس» از کشور بوسنی جایزه اسکار این دوره را به‌دست آورد.
من ترانه 15سال دارم (1381)
فیلمی اجتماعی از رسول صدرعاملی که برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، فیلمنامه و بهترین بازیگر نقش اول زن از بیستمین جشنواره فیلم فجر شد. «من ترانه 15سال دارم» در این دوره با فیلم‌هایی چون «آوازهای سرزمین مادری ام» و «زندان زنان» مورد بررسی هیأت انتخاب سینمای ایران قرار گرفت که در نهایت فیلم صدرعاملی به‌عنوان نماینده به آکادمی اسکار معرفی شد اما این آلمان بود که با «هیچ‌جا در آفریقا» توانست توجه داوران اسکار را جلب کند و برنده اسکار شود.
نفش عمیق (1382)
سومین ساخته پرویز شهبازی بعد از «مسافر جنوب» و «نجوا» توانست نامزد نهایی سینمای ایران در آکادمی اسکار شود .«نفس عمیق» که جایزه فیپرشی از جشنواره پوسان را دریافت کرد، پس از جنجال‌های مطبوعاتی به‌عنوان نماینده کشورمان به اسکار معرفی شد. اسکار این دوره به «تهاجم بربرها» از کانادا رسید.
لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند (1383)
جایزه خرس شیشه‌ای جشنواره برلین و جوایز جهانی دیگر باعث شد هیأت انتخاب «لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند» را به آکادمی اسکار معرفی کنند. اسپانیا با «دریای درون» برنده این دوره از رقابت اسکار بود.
خیلی دور، خیلی نزدیک (1384)
«خیلی دور، خیلی نزدیک»ستایش‌شده‌ترین فیلم سال بود؛ به‌طوری که هم منتقدان آن را ستایش کردند و هم تماشاگرانی که فیلم را دیدند آن را دوست داشتند و بسیاری از شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی از خیلی دور، خیلی نزدیک به‌عنوان نمونه شاخص سینمای دینی نام بردند ولی در نهایت آفریقای جنوبی با فیلم «توتسی» اسکار را از آن خود کرد.
کافه‌ترانزیت (1385)
موضوع فیلم و همچنین حضور بازیگران غیرایرانی باعث شد که برخی نشریات این فیلم را مبلغی برای گفت‌وگوی تمدن‌ها قلمداد کنند. با این حال «کافه ترانزیت» از میان فیلم‌هایی چون «چهارشنبه‌سوری»، «به آهستگی» و «یک بوس کوچولو» به‌عنوان نماینده سینمای ایران راهی آکادمی اسکار شد و بار دیگر ایران نتوانست جزو کاندیداها قرار گیرد و اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی به «زندگی‌دیگران» از آلمان تعلق گرفت.
میم مثل مادر (1386)
ملودرامی از رسول ملاقلی‌پور که توانست نماینده سینمای ایران در هشتادمین دوره از آکادمی اسکار باشد. هرچند شنیده‌ها حاکی از آن بود که انتخاب «میم مثل مادر » منشا احساسی داشته و هیأت انتخاب پس از درگذشت سازنده‌اش با این انتخاب ادای دینی به وی و ساخته‌هایش کرده‌اند. این فیلم با نگاهی تلخ اما واقعی به موقعیت زنانی که در جنگ آسیب دیده‌اند نتوانست در بخش فیلم‌های خارجی اسکار دیده شود و اتریش با فیلم «خائنین» برنده این دوره از آکادمی شد.
آواز گنجشک‌ها (1387)
کسب جایزه خرس نقره‌ای بهترین بازیگر مرد از جشنواره برلین در کنار داشتن کارگردانی مطرح میان اعضای آکادمی اسکار باعث شد تا هیأت انتخاب، «آواز گنجشک‌ها» آخرین ساخته مجید مجیدی را از میان فیلم‌هایی چون «فرش ایرانی»، «به همین سادگی» و «اتوبوس شب» به‌عنوان نماینده سینمای کشورمان معرفی کنند. با این حال آواز گنجشک‌ها نتوانست موفقیت «بچه‌های آسمان» را برای سینمای ایران تکرار کند و در نهایت جایزه بهترین فیلم خارجی به کشور ژاپن برای فیلم «عزیمت» رسید.
درباره الی (1388)
نقدهای تحسین‌آمیز و در نهایت موفقیت‌هایی در سطوح ملی و جهانی ازجمله کسب خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی در برلین حضور«درباره الی»را در مراسم اسکار قطعی کرد. مضمون انسانی و رعایت استانداردهای جهانی «درباره الی» در کنار بازخوردهای مثبت و داشتن پخش‌کننده خارجی از عواملی بودند تا هیأت انتخاب، این فیلم را با اتفاق نظر از میان فیلم‌هایی چون «بی پولی»، «بیست» و «تردید» که رقبای چشمگیری به‌حساب نمی‌آمدند برگزینند. هرچند موفقیت‌های جهانی درباره الی نتوانست پیش زمینه‌ای برای موفقیتش و حتی کاندیدا‌شدن در مراسم شود و بار دیگر ایران، شانس دیده‌شدن در بزرگ‌ترین رویداد سینمایی جهان را از دست داد و اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان به «راز چشم‌هایش»از آرژانتین تعلق گرفت.
بدرود بغداد (1389)
درام جنگی «بدرود بغداد» ساخته مهدی نادری در یک روند نامتعارف و کاملا متفاوت از سال‌های گذشته، 8روز پیش از پایان مهلت معرفی نماینده سینمای ایران در یک جلسه 2نفره میان جواد شمقدری و علیرضا سجادپور انتخاب و به آکادمی اسکار معرفی شد. این انتخاب باعث شد تا گزینه‌های مناسب‌تری چون «عیار 14»، «به رنگ ارغوان» و «طلا و مس» شانس شرکت در آکادمی اسکار را از دست بدهند. جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان هشتاد و سومین دوره اسکار به کشور دانمارک برای فیلم «در دنیای بهتر» رسید.
جدایی نادر از سیمین (1390)
«جدایی نادر از سیمین» با کسب جوایز مختلفی ازجمله خرس طلای بهترین فیلم، خرس نقره بهترین بازیگر زن و مرد از جشنواره بین‌المللی برلین و همچنین کسب جایزه گلدن‌گلوب این یقین را برای اهالی سینما ایجاد کرده بود که می‌تواند در اسکار نیز بدرخشد. با وجود گزینه‌های دیگری چون «آلزایمر»،«جدایی» با اتفاق نظر به‌عنوان نماینده کشورمان به هشتاد و چهارمین دوره از آکادمی اسکار معرفی شد. پنجمین اثر اصغر فرهادی با داستانی درام و همچنین ویژگی‌های خاص روایت و کارگردانی تبدیل به فیلمی ارزشمند و تحسین‌برانگیز شد؛ فیلمی که توانست در 2 بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان و بهترین فیلمنامه کاندیدای دریافت اسکار شود و در نهایت پس از سال‌ها طلسم ناکامی‌های حضور ایران در اسکار را بشکند و اسکار بهترین فیلم را از آن خود کند.
یه حبه قند (1391)
درسالی که بحث سینمای ملی بیش‌از سال‌های گذشته رواج پیدا کرده بود، بسیاری از کارشناسان و منتقدان اعتقاد داشتند که «یه حبه قند» یکی از بهترین مصادیق سینمای ملی است. به همین دلیل هیأت انتخاب، این فیلم را به آکادمی اسکار معرفی کردند اما وزارت ارشاد اسکار را تحریم کرد.جایزه این دوره به «عشق» از اتریش تعلق گرفت.
گذشته (1392)
نامزد دریافت نخل طلای کن به عنوان محصول سینمای فرانسه، به واسطه شناسنامه ایرانی کارگردان و چندتن از عوامل اصلی‌اش توانست به عنوان نماینده کشورمان به اسکار2014 معرفی شود. رقابت اصلی میان «گذشته» و «دربند» در جریان بود و در نهایت فیلم فرهادی به دلیل بخت بیشتری که برای موفقیت داشت انتخاب شد.
