میدان‌داری شرکت‌های روابط عمومی آمریکایی در میانمار

به گزارش کاوشگران روابط عمومی، سخن گفتن از توسعه در ادبیات گفتاری و نوشتاری کشور چیز جدیدی نیست. بسیاری از متخصصان ابعاد گوناگون موضوع را به تفصیل تشریح کرده اند.

در همین رابطه رد پای این امر را در حوزه های مرتبط با ارتباطات اجتماعی ، از قبیل روزنامه‌نگاری روابط عمومی ، بازاریابی و تبلیغات، نیز می توان تا حدودی مشاهده کرد.

مشاهده این رد پا البته در مورد روابط عمومی چندان پررنگ نیست، زیرا روابط عمومی در ایران به طور عمده با روابط عمومی سازمانی (آن هم ناقص، غلط و غیر علمی) شناخته می شود.

همان گونه که نگارنده در همه نوشته ها و سخنرانی های خود تاکید کرده روابط عمومی در عرصه بین المللی امروز ابعادی بسیار بسیار گسترده تر از وجود یک واحد سازمانی در یک دستگاه اداری پیدا کرده است و در قالب صنعتی فراگیر، اهمیتی چون تنظیم روابط بین کشورها را در بر می گیرد.

فعالیت روابط عمومی بین المللی در ورای مرزها، حتی از چارچوب شناخته شده دیپلماسی عمومی فراتر می رود و با به کار گیری تکنیک های این رشته، در راه استحکام قدرت سیاسی حکومت ها، گام بر می دارد.

برای آن که ببینیم وضعیت فوق چه گونه رقم می خورد، مورد کشور میانمار (برمه) و تحولات اخیر روابط عمومی بین المللی را در آن جا به عنوان یک مطالعه موردی، مورد بررسی قرار می دهیم.

میانمار - کلیات

کشور برمه که در سال 1948 اسقلال خودش را به دست آورد و در سال 1989، به میانمار تغییر نام داد در منطقه جنوب شرق آسیا واقع شده وبا کشورهای چین، تایلند، هندوستان، لائوس و بنگلادش مرز مشترک دارد.

نقطه عطف تحولات سیاسی میانمار به سال 1990 و انتخابات پارلمانی آزاد آن کشور باز می گردد؛ انتخاباتی که پس از سی سال حکومت خودکامه نظامیان برگزار می شد و در جریان آن حزب اتحاد ملی برای دمکراسی به رهبری خانم AUNG SAN SUU KYI ، توانست 392 کرسی از مجموع 489 کرسی را به دست آورد.

نظامیان حاکم بر کشور علی رقم این پیروزی فوق العاده، با نپذیرفتن آن، با اعمال انواع فشارها و خشونت ها ، تا سال 2011 ، در قدرت ماندند.

در طول این سال ها ، شمار زیادی از فعالان سیاسی و روزنامه نگاران به زندان افتادند، هیچ گونه فعالیت مدنی صورت نگرفت و خانم آنگ سان سو کی هم که در سال 1991 ، برند ه جایزه نوبل در رشته صلح شده بود، به زندان خانگی رفت .

دیکتاتوری نظامیان همچنین انزوا و تحریم های بین المللی شدیدی را علیه میانمار ، در پی آورد.

شدت فشار انزوا و تحریم ها، سرانجام رژیم نظامی را وادار به تسلیم کرد و در مارس 2011 حکومت آن ها منحل و نیز دوره اصلاحات شروع شد.

با شروع اصلاحات ، خانم سو کی از زندان خانگی رهایی پیدا کرد ،متجاوز از 200 زندانی سیاسی آزاد شدند، اتحادیه های کارگری تشکیل و حق اعتصاب گرفتند و سانسور رسانه ها تا حد قابل توجهی رخت بر بست.

کشور میانمار متعاقبا در زمینه روابط بین المللی از انزوا بیرون آمد به طوری که هیلاری کلینتون ، وزیر خارجه وقت آمریکا پس از پنجاه سال، در دسامبر 2011 به میانمار رفت و یکسال بعد، در نوامبر 2012 باراک اوباماهم سفری به آنجا داشت.

در طول این مدت، نخست وزیران وقت و اسبق بریتانیا، نخست وزیران استرالیا و سوئد همراه رئیس کمیسیون اروپا هم با رئیس جمهوری میانمار و خانم سوکیدیدارهایی داشتند.

در کنار تحولات یاد شده، با برگزاری انتخابات پارلمانی میان دوره ای، خانم سو کی ، به پارلمان راه یافت.

ذخایر ارزشمند طبیعی

میانمار کشوری است کمتر توسعه یافته، با 60 میلیون نفر جمعیت و مساحت آن اندازه فرانسه است، ضمن آن که به لحاظ ذخایر معدنی، در آن نفت، گاز و سنگ های قیمتی، استخراج نشده غنی وجود دارد. طبق یک اظهار نظر، بیش از 30 سال از زمانی که از معادن آن کشور، استخراجی به عمل آمد، می گذرد.

وضعیت فوق در کنار لزوم توجه به نوسازی زیر ساخت ها در حوزه هایی از قبیل مخابرات، برق ، ساختمان ،کشاورزی ، انرژی ، امور مالی و گردشگری، بازار پر سود بالقوه ای را برای فعالیت شرکت های آمریکایی ایجاد می کند تا سهم بزرگی در توسعه همه جانبه میانمار داشته باشند.

روابط عمومی در کنار سایر حوزه های اقتصادی

در این میان از جمله حوزه هایی که شرکت های آمریکایی برای توسعه همه جانبه میانمار، وارد عمل شده اند، روابط عمومی است.

طبق خبری که خبرگزاری جهانی تخصصی روابط عمومی PRNEWSWIREروز اول اکتبر2013 (نهم مهر 1392) روی خروجی خود فرستاد، شرکت روابط عمومی آمریکایی QORVIS COMMUNICATIONS با شراکت یک شرکت دیگر آمریکایی که مشاور اقتصادی است، به نام OMNI ADVISORS LLC ، در قردادی با دولت میانمار ، باز سازی روابط عمومی آن کشور را بر عهده خواهد داشت.

خبری که مربوط به این رویداد انتشار یافت به مبلغ قرارداد اشاره نمی کند ولی می گوید قرار است استانداردهای طلایی روابط‌عمومی، در همه زمینه‌ها ی تخصصی آن و نیز همه فعالیت‌های تحت پوشش، به اجرا در آید.

قراردادی نو علی رغم وجود دو شرکت داخلی فعال

شرکت روابط عمومی QORVIS COMMUNICATIONS در حالی چنین قراردادی را با دولت میانمار منعقد کرد که در داخل آن کشور دست کم دو شرکت روابط عمومی، فعال بوده‌اند.

دو شرکت یاد شده را یکی شرکت SPARK COMMUNICATIONS و دیگری شرکت VERO PUBLIC RELATIONS ، تشکیل می‌دهند.

شرکت اول به عنوان کارگزار روابط عمومی بسیاری از برندهای مشهور جهانی از قبیل خط هوایی امارات، خط هوایی KLM، داروسازی ABBOTT، کارت اعتباری VISA و عروسک باربی عمل می‌کند و شرکت دوم که حوزه فعالیت منطقه‌ای دارد، به عنوان شرکت روابط‌عمومی سال 2012 از سوی موسسه ارزشیابی شرکت های روابط عمومی جهان به نام HOLMES ، در منطقه آسیای جنوبی شناخته شد.

***

خبر فوق غیر از بحث مربوط به روابط عمومی توسعه از دو جنبه دیگر نیز قابل توجه است که عبارتند از فعالیت های گذشته شرکت های روابط عمومی آمریکایی در میانمار و پیشینه به شدت مرموز شرکت روابط عمومی QORVIS COMMUNICATIONS ، در عرصه داد و ستدهای پنهان مناسبات بین المللی یا دگرگونی های سیاسی داخلی کشورها.

سوابق مشابه گذشته

در مورد نخست ماجرا به سال 1998 و دوران حکومت دیکتاتوری نظامی‌ها بر می‌گردد که دنیا چهره مطلوبی از دولت میانمار را در ذهن نداشت.

از همین رو بود که طبق گزارش همان سال واشینگتن پست، دولت وقت میانمار دست نیاز به سوی یک شرکت روابط عمومی آمریکایی به نام JEFFERSON WATERMAN INTERNATIONAL ، دراز کرد تا برای تغییر چهره نامطلوب آن کشور در افکار عمومی جهان، گام بردارد؛ شرکتی که به ANN WROBLESKI ،دستیار سابق وزیر خارجه آمریکا در کنترل مواد مخدر، تعلق داشت.

از این که شرکت روابط عمومی فوق چه اقداماتی انجام داد و به چه نتیجه‌ای رسید، اطلاعاتی در دست نیست.

نقش آفرینی در داد و ستدهای سیاسی

در مورد دوم شرکت QORVIS COMMUNICATIONS ، از سال 2000 که تاسیس شده تا به حال چه در قالب پیمانکار اصلی و چه در قالب پیمانکار فرعی روابط عمومی برای دولت های عربستان سعودی ، سریلانکا ، بحرین ، یمن ، گینه استوایی، فیجی ، سازمان آزادی بخش فلسطین و اسرائیل ، فعالیت کرده است.

مجله آمریکایی TIME در سال 2002فاش کرد که قرارداد QORVIS COMMUNICATIONS با عربستان در آن سال افزون بر 200 هزار دلار در ماه بود که به منظور تبلیغات ضد اسرائیلی، مصرف می‌شد.

در همین زمینه از ارقام 55 هزار دلار در ماه از سوی کشور گینه استوایی، 40 هزار دلار در ماه از سوی بحرین، یک میلیون دلار در سال از سوی سازمان آزادی بخش فلسطین و 13 میلیون دلار در سال از سوی اسرائیل، سخن رفته است.

شرکت QORVIS COMMUNICATIONS در پشت پرده رویدادهای که تغییرات رژیم ها را در کشورهای مصر، لیبی، تونس رقم زد، نقش مهمی ایفا کرد.