اما بیش از نصف آنها، حتی یک بار هم در مورد سرطان پوست چک نشدهاند و ۲۳درصدشان هرگز بخاطر تغییرات در خال یا لکههای پوست به پزشک مراجعه نمیکنند.
این در حالی است که مدتی قبل اخباری مبنی بر کم اثر بودن ضدآفتابها، که همیشه یکی از عوامل مهم پیشگیری از سرطان پوست به شمار می آمده اند، منتشر شد؛ اینکه دیگر به کرمهای ضد آفتاب به عنوان مهمترین عامل دفاع در برابر اشعههای زیان آور خورشید، اطمینان نکنید و در عوض، با پوشاندن پوست خود با لباس و کلاه از این اشعهها دور بمانید.
رویترز دو هفته قبل خبری را از قول محققان کلینیک پوست بیمارستان تریملی سوییس منتشر کرد و در برخی رسانه های داخلی هم این خبر بازتاب یافت، مبنی بر این که تاکنون به گونهای مستدل و با مدرک اثبات نشده است که استفاده از این کرمها پوست را در مقابل ملانوما که مرگبارترین نوع سرطان پوست است، حفظ میکند.
با این حال تمام تلاش متخصصان داخلی و خارجی درچند سال اخیر در راستای تشویق مردم به استفاده از محصولات ضد آفتاب برای مقابله با اثرات زیان بار ناشی از اشعه مضر نور خورشید بوده است و خبرهایی از این دست ممکن است سبب شود تا افراد، موضع گیری های جدیدی نسبت این محصولات پیدا کنند.
دکتر کامران بلیغی، عضو هیئت علمی پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره می گوید: بر اساس یک تحقیق، نمیتوان تعداد زیادی از مطالعات و بررسی هایی که دردفاع از ضد آفتاب وجود دارد و در آنها تحقیقات جدیدی، حتی مربوط به سال 2007 هم به چشم میخورد، نقض کرد. بنابر این بدون تردید توصیه ما متخصصان پوست، همچنان بر مصرف ضد آفتاب توسط افراد قبل از قرارگرفتن درمعرض نورخورشید، است.
دکتر غلامحسین غفارپور، مدیر گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی ایران هم با تاکید برلزوم استفاده ازضد آفتاب ها برای کسانی که درمعرض تابش نورخورشید هستند، می گوید: استفاده از کرم ها و محصولات ضد آفتاب قادراست تا 92درصد از اثرات زیان بار نورخورشید بکاهد، اما نکته مهمی که دراین زمینه وجود دارد، مقدار و دفعات مصرف از این محصولات است.
وی اضافه میکند: میزان استفاده از این کرمها در هر بار مصرف باید یک ربع تا نیم ساعت قبل از ورود به فضای بازو به اندازه یک بند انگشت و چیزی حدود 2 گرم باشد که اغلب مردم کمتر از این مقدار را استفاده میکنند، یعنی از نظر مقدار باید بدانیم که مثلا یک قوطی 30گرمی کرم ضدآفتاب اگر فقط برای صورت مورد استفاده قرار گیرد، جمعا باید طی 15بار استفاده تمام شود که اگر به میزان استاندارد یعنی 3 یا 4 باردر روز مورد استفاده قرار گیرد، این زمان به نصف تقلیل مییابد. اما متاسفانه چیزی که ما شاهد آن هستیم این است که افراد گاهی تا 6 ماه از یک کرم ضد آفتاب استفاده می کنند.
دکتر حسین طباطبایی دبیر انجمن متخصصین پوست ایران نیز نظر دکتر غفارپور را تائید میکند و می گوید: به خاطر صرفه جویی اقتصادی و یا آگاهی نداشتن نسبت به میزان استفاده از کرمهای ضد آفتاب معمولا افراد این کرمها را بصورت لایهای نازک و بصورت یکبار در روز استفاده میکنند که از نظر علمی قابل قبول نیست.
قیمت مهم نیست
دکترایرج قربانی، داروساز با بیان این که محصولات ضد آفتاب، تنها شامل کرم ها نمیشود، میگوید: ضد آفتابها بر حسب این که پایه این محصولات را کدام ترکیبات شامل می شود، دارای تفاوتهایی هستند تا جایی که امروزه به تناسب نوع پوست های مختلف از نوع مایع و ژل تا انواع رولی و سخت را شامل می شوند.
وی در خصوص تفاوت انواع ایرانی و خارجی به این نکته اشاره می کند که بنا به گفته اکترمتخصصان پوست نکته مهم در انتخاب ضدآفتاب مناسب SPFآن است که باید در حدود 15 تا 30 باشد و نوع ایرانی و خارجی آن تنها درقیمتها متفاوت هستند.
البته وی این نکته را هم متذکر می شود که: در مورد محصولات ضد آفتاب مثل رنگ موها که اقلیم در فرمولاسیون آنها موثراست و تاثیر ویژه ای در انتخاب آنهادارد، چه بسا انواع ایرانی به دلیل درنظرگرفتن اقلیم مخصوص به ایران، مفیدترباشند. بنابر این به صرف گران تر بودن یک محصول خارجی نمی توان برتری برای آن قائل شد.
دکترغفارپور معتقد است که برای افرادی که درشهرهایی نظیرتهران زندگی می کنند استفاده دو باردرروز از این محصولات کفایت می کند و تنها به کسانی که مجبوربه کار با قرارگرفتن مداوم درآفتاب هستند، تا 4 مرتبه نیز تجدید این کرم ها توصیه می شود.
وی با بیان اینکه یکی از نکات قابل توجه در مورد انتخاب ضد آفتابها متناسب بودن آنها با پوست است میافزاید: افراد دارای پوست خشک باید از ضد آفتابی که از مقداری چربی برخوردار است استفاده کنند و در مقابل افراد دارای پوستهای چرب از ضد آفتابی که چربی آن کمتر است استفاده کنند.
آفتاب به قیمت جان
در عین حال متخصصان هشدار میدهند که اگر ناچارید بین ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر و در شدیدترین تابشهای خورشید به خارج از منزل بروید علاوه بر استفاده از محصولات ضد آفتاب، کلاه لبهدار هم بر سر بگذارید.
به گفته متخصصان، کسانی هم که مایلند دراین ایام، حمام آفتاب بگیرند نباید به اشتباه، فقط کرم ضد آفتاب بمالند و با خیال راحت مدتی بسیار طولانی در مقابل اشعه خورشید بمانند. بلکه استفاده از پارچههایی با بافت فشرده و در حالت خشک، بهتر از پارچههای با بافت شل و یا کشی و خیس، جلوی پرتوهای فرابنفش را میگیرند.
دکتر طباطبایی همچنین معتقد است: بهترین روش محافظت از پوست در برابر آفتاب، علاوه بر استفاده از کرمهای ضدآفتاب، استفاده از پوششهای طبیعی مانند کلاه لبه دار، عینک، سایهبان و لباس روشن است و با توجه به جذب انرژی گرما توسط رنگهای سیاه و تیره بهتر است در فصل تابستان از پوششهای روشن و ترجیحا از رنگ سفید استفاده شود.
با قرار گرفتن در فضای آزاد و در معرض نور خورشید به منظور محافظت بیشتر از پوست باید به فواصل دو و حداکثر سه ساعت از کرمهای ضد آفتاب استفاده شود.