امروز 23مهر مصادف با 15اکتبر روزجهانی عصای سفید است؛ روزی که برای پاسداشت احترام به نابینایان در سراسر جهان به نام آنان نامگذاری شده‌است.
نابینایان و کم بینایان اگر‌چه در راهیابی به دانشگاه از موفقیت نسبتا خوبی برخوردارند اما با مشکلات ریز و درشتی دست و پنجه نرم می‌کنند که به گلایه‌های دائمی آنها تبدیل شده است؛ گلایه‌هایی که در انتظار توجه و حل شدن مانده‌اند.دکتر محمد کمالی دانشیار دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت:
بزرگ‌ترین چالش برای گروه‌های معلولان مورد غفلت قرار گرفتن در همه‌‌چیز است؛ یعنی اینکه افرادی که تصور می‌کنند سالم هستند در حال اداره جامعه‌اند و گروه‌های دارای معلولیت را معمولا مورد غفلت قرار می‌دهند. این غفلت نه‌تنها در برنامه‌ریزی که به تبع آن در اجرای برنامه‌ها هم دیده می‌شود. به این ترتیب ما با یک جامعه‌ای روبه‌رو می‌شویم که افراد دارای معلولیت نه‌تنها دیده نمی‌شوند بلکه تا حد امکان از حضور در جامعه باز داشته می‌شوند، حتی در بحث انتخابات مجلس با پدیده‌ای روبه‌رو می‌شوید که حضور نابینایان را در میان کاندیداها ممنوع کرده است یا سیستم حمل‌ونقل عمومی فقط برای افراد عادی تعریف شده و جایگاهی برای نابینایان و سایر معلولان جسمی دیده نشده است. در آموزش و پرورش هم همین سیاست حاکم است و بر اثر فشارهای وارده یک سازمان آموزش و پرورش استثنایی ایجاد می‌کنند که به معلولان سرویس بدهند.
دکتر کمالی که سال‌هاست در زمینه توانبخشی با گروه‌های مختلف معلولان کار کرده است توضیح داد: در کشور ما مشکل نگرش به مسائل معلولان وجود دارد، وگرنه از نظر قانونی به اندازه کافی در این زمینه غنی هستیم چرا که در قانون اساسی برای احقاق حقوق بین معلولان و سایر افراد هیچ تفاوتی قائل نشده است. در سند چشم‌انداز هم حقوق برای همه افراد جامعه تعریف شده و در برنامه‌های توسعه کشور هم همه افراد حقوق یکسان دارند. ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که اسناد بالادستی بین افراد معلول و غیرمعلول تفاوتی قائل نشده‌اند.
مسئولانی که نگرش منفی نسبت به معلولان دارند بزرگ‌ترین مشکلات را در این زمینه رقم می‌زنند. به‌عنوان مثال وزیرسابق آموزش و پرورش 40هزار نیرو در این وزارتخانه استخدام کرد اما حاضر نشد سهم 3درصدی معلولان را که یک هزار و 200نفر بود به آنها بدهد و دیدیم که با اصرار هر‌چه تمام‌تر به هدفش دست پیدا کرد و معلولان را از دستیابی به مشاغلی که حقشان بود، بازداشت. هیچ‌کس هم از این آقا نپرسید که چرا حق معلولان را خورده است؟ بنابراین من معتقدم که مشکل ما قوانین و اسناد بالادستی نیست. ما قانون جامع حمایت از حقوق معلولان در کشورمان داریم. این قانون بسیار مترقی است اما به این قانون عمل نمی‌شود. مشکل این است که ما به قانون پایبند نیستیم و تا وقتی قانون‌گریزی در کشور رایج است معلولان ما نمی‌توانند از حقوقشان برخوردار شوند.
گروه‌های حمایت‌کننده از معلولان درباره خواسته‌های این گروه از دولت‌ها حرف‌های زیادی برای گفتن دارند. سهیل معینی، رئیس انجمن باور، ناامنی در محیط‌های شهری را مهم‌ترین مشکل حضور اجتماعی نابینایان قلمداد کرد و گفت:ایمن‌سازی محیط‌های شهری برای تردد افراد نابینا مهم‌ترین خواسته‌ای است که جمعیت نابینا و کم‌بینای کشور به آن‌نیازمندند. واقعیت این است که هرگونه مشارکت اجتماعی این افراد مستلزم حضور در محیط‌های شهری است و مهم‌ترین دغدغه‌ای که برای این حضور در سراسر جهان وجود دارد بحث ایمنی در تردد است. در آیین‌نامه جدید ماده 2قانون جامع حقوق معلولان ریاست ستاد مناسب‌سازی فضاهای عمومی بر عهده وزیر کشور است. ما می‌خواهیم که این ستاد تشکیل جلسه دهد و به این امر رسیدگی کند.
