خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه: روز عرفه، نهمین روز از دهۀ مقدّس ذى الحجّة است که قرآن کریم در سورۀ فجر، قسم به آن خورده: «و الفجر و لیالٍ عشر». این دهه و روزهای عرفه و عید قربان، برای خودسازی بسیار مؤثر است. به خصوص توجه به دعاى عرفه امام حسین «ع» برای پیشرفت معنوی انسان مفید است. این دعای شریف، از ذخائر بزرگ شیعه است، ولى متأسفانه آن‌طور که شایسته است، به آن و به خصوص به معانی و تعابیر بلند و سازنده آن توجه نمی‌شود.
دعای عرفه در بین ادعیه و متون عرفانی، درخشندگی خاصی دارد و برای رشد معنوی و سلوک الی الله کارساز است. انسان می تواند عصر روز عرفه با توجه و استفاده از دعای عرفه، راه صد ساله را بپیماید. نظیر اینکه در اتاق تاریک، با زدن کلید برق، همه جا روشن می شود، دعای عرفه، مسیر حرکت به سوی خدا را برای آدمی روشن می‌کند و راه را به او نشان می‌دهد.
اساساً اینکه روز نهم ذى الحجّة را روز عرفه نامیده‌اند، به خاطر آن است که انسان در حج می تواند به مقام علمُ الیقین برسد و اگر قدری جلوتر برود، به مقام عین الیقین و پس از آن به مقام حقُّ الیقین خواهد رسید.
کسی که از فاصله دور، آتش یا دود آن را نظاره می‌کند، می‌داند که آتش سوزنده است، یعنی در این خصوص، به علم‌الیقین رسیده است. آنکه در کنار آتش است و گرما و حرارت آن را با بدن خویش حس می‌کند، سوزندگی آتش را می‌یابد و به مقام عین الیقین رسیده است. امّا مقام حقّ الیقین صرفاً متعلّق به کسی است که درون آتش باشد و با اعماق وجود، سوزندگی آتش را باور نماید.
چنین یقین و باوری، پس از برخورداری از ایمان واقعی، در سایه عمل و عبادت، روزی انسان می‌گردد: «وَ اعْبُدْ رَبَّکَ حَتَّى یَأْتِیَکَ الْیَقینُ»[1]
در پرتو چنین باوری، رابطه انسان با خداوند، نظیر رابطه یک چراغ با نیروگاه برق می‌شود. یعنی مخلوق چنان به خالق لایتناهى وصل می شود که قدرت الهی پیدا می‌کند. خداوند در حدیث قدسی می‌فرماید: بنده من، تو مرا اطاعت کن، آنگاه همان‌طور که من هرچه بخواهم همان می‌شود، تو هم هرچه بخواهی همان خواهد شد.
«یَا ابْنَ آدَمَ ...أَطِعْنِی فِیمَا أَمَرْتُکَ...أَنَا أَقُولُ لِلشَّیْءِ کُنْ فَیَکُونُ أَطِعْنِی فِیمَا أَمَرْتُکَ أَجْعَلْکَ تَقُولُ لِلشَّیْءِ کُنْ فَیَکُونُ» [2]
در روز عرفه، انسان باید به این‌گونه مقام‌ها برسد و در روز عید قربان از خدا عیدى بگیرد. عیدی عید قربان چیست؟ همان‌طور که روزه‌دار در عید فطر، خود خداوند را عیدی می‌گیرد: «الصَّومُ لِی وَ انَا اجزَى بِهِ»[3]، حج‌گزار نیز در روز عید قربان باید خود خداوند را عیدی بگیرد. البته این عیدی، مختصّ حجاج نیست و هرکس و در هر مکانی، می‌تواند به مقام حقّ الیقین برسد و باور او در همه اعضاء و جوارحش رسوخ کند. در این صورت، می‌تواند خود خداوند را عیدی بگیرد و سعادت دنیا و آخرت را روزی خود کند. خوشا به حال این افراد.
...................................................
1. حجر / 99
2. ارشاد القلوب، ج 1، ص 75
3. من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 75
