شیخ «محمود الکرخی»، فعال قرآنی عراق و داور مسابقات بینالمللی قرآن کریم، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان این مطلب، به تأسیس کمیسیونی بینالمللی برای دستهبندی داوران بینالمللی مسابقات قرآن بر اساس تجربه و مهارتشان اشاره و تصریح کرد: پیشنهاد تأسیس چنین کمیسیونی را به رئیس انجمن جهانی قرآن کریم عراق ارائه کردهایم و خواستار پیگیری آن شدهایم.
وی تشکیل یک کمیسیون عالی بینالمللی مستقر در یکی از کشورها منطقه که مسئولیت انتخاب داوران مناسب برای هر کدام از مسابقات بینالمللی قرآن کریم را بر عهده بگیرد، مهم و ضروری قلمداد کرد و افزود: این کمیسیون علاوه بر ارزیابی داوران میتواند نشستهایی برای آنان برگزار کند و داوران بینالمللی قرآن را سالی یک یا دو بار گردهم آورد و همچنین میتواند دورههایی برای آموزش لحن و صوت برای آنها برگزار کند و در واقع مهارتهای داوران را افزایش دهد.
مهمترین ملاکهای داوری در قضاوت مسابقات بینالمللی قرآن کریم
شیخ محمود الکرخی درباره مهمترین ملاکهای داوری گفت: داور در مقام نخست باید عادل باشد زیرا عدالت علاوه بر اینکه یک امر حرفهای و آییننامهای است، یک واجب شرعی بوده و داور باید بتواند حدود عدالت را رعایت کند.
به گفته وی داور باید دارای درجه بالایی از احساس باشد زیرا علم تجوید و تلاوت به لحن مربوط میشوند و لحن با احساس سروکار دارد و داوری که احساس بالایی داشته باشد، میتواند متسابق را به خوبی ارزیابی کند.
وی همچنین به تخصص داور اشاره و تاکید کرد: داور باید در رشته خود فردی متخصص باشد و از تمام جزئیات آگاهی داشته باشد، همچنین همه داوران در همه رشتهها باید به روایتهای مختلف قرائت قرآن آگاهی داشته باشند زیرا شرکتکنندگان از کشورهای مختلف جهان برای حضور در مسابقات میآیند و از آنجایی که در هر کدام از کشورهای اسلامی قرآن به روایت خاصی قرائت میشود، لذا داوران با قرائتهای متنوعی در سالن مسابقات بینالمللی روبرو میشوند که آشنایی سابق با آنها ضرورت دارد.
این فعال قرآنی عراق در بخش دیگری از این گفتوگو اظهار داشت: مسابقات بینالمللی قرآن کریم نقش بسیار مهمی را در توسعه آموزههای قرآنی و همچنین در آموزش قرآنی ایفا میکند و این مسابقات گردآورنده چهرههای قرآنی وابسته به مؤسسهها و انجمنهای قرآنی سایر کشورهای جهان است؛ بنابراین میتوان آن را به فرصتی نه برای آشنایی افراد بلکه برای آشنایی و وحدت مؤسسات و انجمنهای قرآن جهان قلمداد کرد.
وی افزود: شرکتکنندگان در این گونه مسابقات از بین چهرههای قرآنی هستند که علاوه بر اینکه دارای ویژگیهای اخلاق قرآنی و ادب و متانت قرآنی میباشند، هر کدام وابسته به یک مؤسسه، انجمن و سازمان قرآنی هستند.
الکرخی تصریح کرد: متسابقان با حضور در مسابقات بینالمللی در جلسات و نشستهای مختلف شرکت میکنند که معمولاً ما این نشستها را به عنوان بستری برای آشنایی شخصیتهای قرآنی کشورهای مختلف جهان میدانیم و از این بُعد به آنها مینگریم، اما میتوان هر کدام از متسابقین را نماینده مؤسسه و سازمان قرآنی خاصی دانست و در نتیجه از طریق ایجاد ارتباط بین متسابقین در واقع نه رابطهای شخصی بلکه رابطهای بین دو مرجع قرآنی در دو کشور به وجود آورد که دستاورد چنین نگاهی میتواند ایجاد یک وحدت در میان سازمانها و مؤسسههای قرآنی جهان اسلام باشد.
ریشه نقایص موجود در رقابتهای بینالمللی قرآنی
وی درباره اشکالات و نقصهایی که گریبانگیر سایر مسابقات بینالمللی قرآن کریم است و باید آسیبشناسی شوند، گفت: این اشکالها بر سه نوعند؛ نوع نخست اشکالاتی هستند که به برگزاری مسابقات، نوع استقبال از متسابقین، میزان امکانات و مکان اجرا مرتبط میشوند که به همت برگزارکنندگان در کشور میزبان امکان حل آنها وجود دارد.
وی در ادامه اظهار داشت: داوران، منشأ نوع دوم ایرادات و اشکالات مسابقات بینالمللی قرآن کریم هستند؛ در بعضی مسابقات بینالمللی شاهد هستیم که داوران بر اساس شایستگیهای فردی به نحو خوبی گزینش نشدهاند.
این فعال قرآنی عراق خاطرنشان کرد: نوع سوم اشکالات، به متسابقین مربوط میشود و معمولاً در در صورتی که متسابقین آمادگی لازم برای شرکت در مسابقات بینالمللی قرآن را نداشته باشند، شاهد این نوع ضعف هستیم.
به گفته وی اشکال نوع سوم، تنها با اراده و خواست همه کشورهای شرکتکننده در مسابقات بینالمللی قرآن کریم رفع میشود لذا عزمی بینالمللی را میطلبد و این کشورها باید افرادی را به مسابقات بینالمللی قرآن کریم اعزام کنند که حداقل در رشتههای تجوید، لحن و حسن تلاوت آزمون پس داده و به مقامهایی در کشور خود دست یافته باشند.
ضرورت توجه به انتخاب نمایندگان کشورها برای حضور در رقابتهای بینالمللی
وی در ادامه تأکید کرد: در مسابقات بینالمللی قرآن همه ساله شاهد متسابقینی هستیم که در امور بسیار ساده و جزئی مرتکب اشتباهات بزرگی میشوند و این در واقع یک نقص برای رقابتهای بینالمللی قرآن و برای کشوری که متسابق نماینده آن است، به شمار میآید.
این داور بینالمللی قرآن کریم پیشنهاد داد: نمایندگان کشورها در مسابقات بینالمللی باید پیش از اعزام توسط یک کمیسیون مورد آزمون واقع شوند و تمام تواناییهای آنان سنجیده شود تا اگر در زمینه خاصی دارای ضعف و کمبود است با برگزاری کلاسهایی کمبودهای وی رفع شده و بتواند نماینده کشور خود در مسابقات بینالمللی قرآن کریم در سایر کشورهای اسلامی باشد.
وی به ضرورت دستهبندی مسابقات بینالمللی قرآن کریم بر اساس سطح برگزاری اشاره کرد و افزود: برخی متسابقین در مسابقات ملی کشورهای خود مقام نخست را کسب میکنند و برخی دیگر در مقامهای دیگر قرار میگیرند. معمولاً همه آنها به نوبت، کشور خود را در مسابقات بینالمللی قرآن، نمایندگی میکنند؛ درحالیکه بهترینها باید در مسابقات سطح بالا شرکت کنند و دسته دیگر در مسابقات بینالمللی سطح پایینتر حضور یابند اما چنین اتفاقی نمیافتد.
وی تصریح کرد: کشورهای مختلف نیز ملاک مشخصی در اعزام نمایندگان خود به مسابقات بینالمللی ندارند. بعضا دیده شده است که متسابق دارای رتبه پنجم در یک کشور به قویترین رقابتهای قرآنی جهان اعزام شده و از دیگر سو، رتبه یک همان کشور به مسابقاتی سطح پایین اعزام شده است.
این داور بینالمللی قرآن درباره ملاکهای شرکت در مسابقات بینالمللی برای متسابقین نیز خاطرنشان کرد: شرکتکننده در درجه نخست باید دارای اعتماد به نفس بالا باشد، زیرا اعتماد به نفس بالا برای شرکت در مسابقات بینالمللی بسیار ضروری است و نقش مهمی در ادای متسابق دارد.
وی افزود: متسابق پس از اینکه با اعتماد به نفس بالا در مسابقات بینالمللی حاضر شد، نباید به فکر برنده شدن باشد و باید بداند که شرکت در یک فضای قرآنی و آشنایی با چهرههای قرآنی خود یک پیروزی بزرگ است.
وی به آگاهی متسابق در تجوید و صوت اشاره و تاکید کرد: متسابق هر چه دارای سطح آگاهی بالاتری باشد، قطعاً سطح مسابقات بالاتر خواهد بود.
الکرخی درباره رتبهبندی مسابقات بینالمللی قرآن کریم گفت: برتری مسابقات قرآنی مالزی برای همگان نمایان است؛ زیرا این کشور تجربه بسیار طولانی در برگزاری مسابقات بینالمللی قرآن دارد و دیگر مسابقات جهان اسلام نیز در سطح پایینتری نسبت به مسابقات مالزی برگزار میشوند.
اهمیت یکسانسازی آییننامه داوری در سطح همه کشورهای اسلامی
وی در پاسخ به سؤالی درباره یکسانسازی آییننامه داوری در سطح همه کشورهای اسلامی اظهار داشت: موضوع آییننامه داوری معمولاً موضوع مورد مناقشه داوران در همه مسابقات بینالمللی قرآن است و همیشه در همه مسابقات مسائلی وجود دارد که در دیگر آییننامههای داوری نیست، بنابراین برای داور غیر واضح هستند.
وی با اشاره به اینکه هر کدام از کشورها آییننامه داوری مخصوص به خود دارند، افزود: علاوه بر اینکه برخی قواعد داوری مخصوص کشور میزبان است و داور با آنها آشنا نیست، موضوع دیگر این است که معمولاً برخی قواعد داوری با نامهای متعددی معرفی میشوند؛ بنابراین حتی داورانی که با آنها آشنا هستند، آنها را با نام دیگری میشناسند.
وی تصریح کرد: همه این مشکلات به خاطر وجود آییننامههای متعدد داوری است که اگر بتوان از طریق مشورت میان داوران قرآنی به یک آییننامه یکسان دست یافت، بدون شک همه این مشکلات حل خواهد شد.
این داور بینالمللی مسابقات قرآن به مشارکت بانوان در فعالیتهای قرآنی اشاره و تاکید کرد: حضور زنان در فعالیتهای قرآن بسیار ضروری است به ویژه اینکه زنان در زمینه حفظ قرآن کریم باید حضور فعالتری نسبت به آقایان داشته باشند.
به گفته وی زنان نسلهای آینده را پرورش میدهند و مربی فرزندان ما هستند، و حفظ قرآن توسط آنان میتواند منعکسکننده آثار تربیتی مهمی باشد. همچنین مادرانی که حافظ قرآن هستند، راحتتر میتوانند به کودکان خود در حفظ قرآن کریم کمک کنند.
شیخ محمود الکرخی، داور عراقی مسابقات بینالمللی قرآن کریم در پایان به ضرورت پرداختن به رشتههایی مانند تفسیر قرآن کریم اشاره و خاطرنشان کرد: مسابقات قرآنی معمولاً در دو رشته حفظ و قرائت برگزار میشوند و دیگر رشتههای محتوایی و مفهومی به فراموشی سپرده شدهاند که این امر باعث پنهان ماندن استعدادهای سرشار در این رشتهها شده است که با فعال شدن این رشتهها در سطح بینالمللی میتوان استعدادهای موجود در این زمینه را کشف و حمایت کرد.