کارشناسان براین باورند که اگرچه بروز این توفان در کشور ما یک پدیده نادر و بی‌نظیر بوده است اما از این پس باید چشم به راه این میهمان ناخوانده باشیم و برای مقابله با آن از آمادگی کافی بهره‌مند شویم چراکه مسلما این آخرین حضور گونو در ایران نبوده است.
دکتر عزیزی معاون پژوهشی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، در این زمینه به همشهری می‌گوید: از نظر کلی برای مناطقی مانند ایران وقوع این پدیده بسیار نادر است چون موقعیت کشور ما و آرایش خشکی‌ها در این منطقه به سادگی اجازه ایجاد چنین سیستمی را نمی‌دهد اما با توجه به تغییرات اقلیمی و گرم شدن کره زمین امکان تکرار این پدیده به هیچ وجه منتفی نیست هرچند در حال حاضر پیش‌بینی مسیر چنین توفانهایی برای مقابله با آثار مخربشان از اهمیت بسزایی برخوردار است.
دکتر عزیزی با بیان اینکه سایکلونهای حاره‌ای با توجه به سرعتشان به سه دسته سیستم کم‌فشار حاره‌ای ( سرعت کمتر از 17متر بر ثانیه)، طوفان حاره ای ( سرعت بین 17 و 32 متر بر ثانیه) و هاریکان ( با سرعتی بیش از 32 متر بر ثانیه) طبقه بندی می‌شوند، می‌گوید: با این حساب گونو یک هاریکان به شمار می‌آید چون سرعت آن در حوالی عمان و در بخش‌هایی از ایران 200 کیلومتر بر ساعت معادل 55 متر بر ثانیه بود که با این سرعت، ارتفاع موج‌های حاصل از آن بین 6/2 تا 8/3 متر و میزان خسارت ناشی از آن زیاد ارزیابی می‌شود.
هرچه‌قدر گونو و سایکلون حاره‌ای برای ما ایرانی‌ها واژه‌هایی نامانوس به شمار می‌آیند، مردمی چون ساکنان جنوب آمریکا و اهالی جنوب شرق آسیا میزبانان هرساله این پدیده‌های طبیعی هستند.
دکتر مجید حبیبی نوخندان، رییس مرکز ملی اقلیم شناسی ایران با اشاره به اینکه سایکلونهای حاره‌ای در نقاط مختلف جهان به اسامی مختلفی چون هاریکان در امریکا، گونو در هندوستان و طایفون یا تورنادو در ژاپن خوانده می شوند، به همشهری می‌گوید: ویژگی حائز اهمیت این پدیده این است که فصل مشخص و نظم خاصی برای شکل گیری ندارد و اصل و منشاء آن به صورت پدیده‌های تصادفی است اما از مهمترین عوامل مؤثر در تشکیل آن افزایش دمای آب سطح اقیانوسهاست.
وی ادامه می‌دهد: مخزن انرژی این توفانهای حاره ای در نتیجه آزاد شدن گرمای میعان است که آن را به سمت جلو حرکت می دهد اما رفته رفته که سیستم به سمت خشکی می‌رود، به دلیل اصطکاک در سطح خشکی‌ها، گذشت زمان، نبود انرژی کافی از طریق تبادل با محیط، خشکی محیط و نبود رطوبت برای تقویت آن، قدرت و دوام و همچنین سرعت توفان کم می شود.
سایکلونهای حاره‌ای هرچند در مناطقی از اقیانوس آرام و اقیانوس هند پدیده‌ای شایع به شمار می‌روند اما شرایط تشکیل این سیتم‌ها پیچیدگی خاصی دارند: حداقل دمای آب باید 26 درجه سانتی‌گراد باشد. در 10 کیلومتری از سطح دریا باید هوا کاملا گرم باشد و تا فاصله 6 کیلومتر از سطح دریا باید هوا مرطوب باشد. ضمن اینکه در بالای چنین منطقه‌ای لازم است یک منطقه واگرا برای تخلیه بخار متصاعد شده از آب وجود داشته باشد. از سوی دیگر سرعت باد در لایه‌های مختلف باید همگن باشد تا سیستم توانایی رشد و توسعه داشته باشد.
دکتر عزیزی با ارائه این توضیحات می‌افزاید: در حوالی خط استوا بین عرضهای 5 درجه شمالی و 5 درجه جنوبی نیروی کریولیس (نیروی ناشی از حرکت وضعی زمین ) نزدیک به صفر است و سیکلونهای حاره‌ای تشکیل نمی‌شوند چون سیستم در چنین شرایطی توان چرخش ندارد.
دکتر حبیبی نوخندان تاثیر نیروی کریولیس بر سیکلون حاره‌ای را اینچنین توضیح می‌دهد: هسته مرکزی این پدیده، چشم توفان نام دارد که در آن فشار بسیار کم، هوا آرام و بادها بسیار ضعیف هستند و رفته رفته به سمت اطراف توفان، فشار به صورت شعاعی تغییر می‌کند. نیروی کریولیس باعث می‌شود تا مرکز سیستم کم‌فشاری خود را حفظ کند و هوای اطراف به دور این مرکز کم‌فشار گردش کنند و این موجب بقای سیستم می‌شود.
اما به گفته رییس مرکز ملی اقلیم‌شناسی ایران، تقویت، جابجایی و تغییر مسیر سایکلونهای حاره‌ای از جمله مواردی هستند که به اندازه شکل‌گیری اولیه این پدیده‌ها دارای اهمیت هستند.
همچنانکه مسیر اولیه گنو به سمت غرب بود اما به مرور با عبور از جنوب هندوستان با توجه به تغییر دمای محیط و وجود سیستمهای فعال در منطقه نظیر بادهای موسمی، مسیر آن به سمت شمال غربی تغییر یافت و سواحل ایران را تحت تاثیر قرار داد.
اما چرا این بار گنو راه خود را به سمت ایران کج کرد و آیا احتمال تکرار این حادثه وجود دارد؟
دکتر حبیبی در پاسخ به این سئوال می‌گوید: افزایش دمای کره زمین در اثر افزایش گازهای گلخانه‌ای از مواردی است که ممکن است منجر به افزایش توفان های حاره‌ای شود.
از سوی دیگر مسائلی از این دست وابسته به مجموعه‌ای از پدیده‌های طبیعی است و ما نمی‌توانیم به صورت کامل زمان وقوع این پدیده‌ها را پیش‌بینی کنیم. اما با توجه به تغییرات اقلیمی و افزایش دمای هوا مسلما این آخرین باری نیست که ما با گنو برخورد می‌کنیم.
در این میان نکته با اهمیت آن است که هنگامی که طوفان می‌خوابد ما نخوابیم و با فرهنگ‌سازی لازم مردم را متقاعد کنیم که هشدارهای هواشناسی را جدی بگیرند و در هنگام بروز چنین پدیده‌هایی با مسولان همکاری لازم را داشته باشند.
