یکی از روشهای جراحی زیبایی که در حال رواج است، تزریق ژل برای از بین بردن چین و چروک و ترمیم بخشهایی از صورت است که به دلیل دخالت افراد سودجو و غیرمتخصص در سالهای اخیر تبدیل به یکی از جراحیهای پرخطر شده است، تا جایی که دکتر کلانتر هرمزی، رئیس انجمن جراحان پلاستیک ایران، میگوید: هیچ یک از ژلهای تزریقی در کشور استاندارد نبوده و استفاده از آنها منجر به عوارض فراوانی در سر و صورت میشود.
وی با اشاره به این که این ژلها با نام «ژل پاژ» برای از بین بردن چین و چروک، حجم دادن و شکل دادن سرو صورت و برخی اندامهای بدن استفاده میشود، میگوید: صدمات ناشی از استفاده از این ژلها به صورت آبسه، تورم، عفونت، قرمزی، ناصافی صورت و آویزان شدن (ریختگی) صورت و عوارض متعدد دیگر بروز میکند و لذا توصیه میشود حتی الامکان از ژلهای مذکور استفاده نشده و در صورت نیاز نیز حتماً در این خصوص با جراح پلاستیک مشورت شود.
وی دلیل مردود بودن استفاده از این ژل را چنین عنوان میکند: ژل پاژ مادهای مصنوعی است و چند سالی از تولید آن برای کشورهای بلوک شرق میگذرد که متاسفانه به عنوان یک پرکننده حجمی و با مقادیر زیاد مورد استفاده قرار میگیرد.
در واقع ژلهای موجود در کشور که غالباً به صورت غیرقانونی وارد میشود، تاییدیه بهداشتی ندارد و استفاده از آنها طی دهه اخیر، خسارات جبران ناپذیری را بر افراد متحمل ساخته و منجر به انجام بسیاری از جراحیهای غیرضروری قبل و بعد از تزریق شده است.
دکترغلامحسین غفارپور، مدیرگروه پوست دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز با تاکید بر این که این ژلها از جنس پلی آکریلامید و غیرقابل جذب برای بدن است، میگوید: متخصصان پوست به هیچ وجه از این ژل برای رفع چین و چروک و فرم دادن به چهره استفاده نمیکنند و انجمن متخصصان پوست هم چنین اجازهای را نداده است.
این در حالی است که دکتر مهرداد رضایی، مدیر اطلاعرسانی معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت در رابطه با این ژلها میگوید: پاژ نام تجاری یک نوع از این ژلهاست که نام ژنریک آنها ژل پلی آکریلامیدی است و انواع دیگری را هم شامل میشود و از آنجایی که موضعی است و غیرقابل جذب، در زمره داروها به حساب نمیآید.
دکتر رضایی اضافه میکند: این ژل نوعی پروتز است که نمیتوان نام دارو را بر آن گذاشت و جزء ملزومات دارویی بهشمار می آید، از این رو تاکنون مجوزدادن به آن دراختیار سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت نبوده است و از جانب سازمان تجهیزات پزشکی باید مورد تایید قرار میگرفته است.
گونههایی که میافتند
دکتر کلانتر هرمزی در توضیح کاربرد ژلها در اعمال زیبایی میگوید: ژلهای تزریقی انواع مختلفی دارند که برخی ماهیتاً ژل بوده و بعضی دیگر گرچه ماهیتی متفاوت دارند، اما در زمره ژلها طبقهبندی میشوند، مثلاً هیالورونیک اسید هم که نوعی پروتئین تزریقی است از همین دسته به شمار میآید، با این تفاوت که مصرف آن مجاز و استاندارد است، اما ژل پاژ که در دسته اول است نه تنها از سوی انجمن جراحان پلاستیک بلکه از سوی جمعیت متخصصان پوست نیز مردود است.
دکتر غفاری هم با تایید این موضوع میگوید: هیچ یک از متخصصان پوست از پاژ استفاده نمیکنند چرا که عوارض ناشی از مصرف ژلهای پلی آکریلامیدی مثل پاژ بسیار زیاد است و ماده تزریقی که درحال حاضر برای متقاضیان استفاده میشود همان اسیدهیالورونیک است.
اما دکتر کلانتر هرمزی اذعان میکند: متاسفانه تزریق این ژل توسط افراد غیرمتخصص نظیر پزشکان عمومی و یا سالنهای زیبایی و عمدتاً در ناحیه صورت تزریق میشود و حتی دوزهای مصرفی هم بسیار بالاست و از 20 سیسی تا 200 سی سی نیز بعضاً مشاهده میشود، درحالی که این ماده در موارد بسیار خاص که راههای علمی دیگری وجود ندارد توجیه مصرف داشته و تنها در مقدار محدود و کنترل شده و فقط توسط افراد متخصص باید مورد استفاده قرار گیرد.
وی معتقد است که برای استفاده از این ژل بیمار باید از هفت خوان جراحی بگذرد که این موارد اضطراری نیز شاید تنها در یک درصد موارد باشد.
فراوان، مثل نقل و نبات
رئیس انجمن جراحان پلاستیک ایران، یکی از مشکلات را دسترسی راحت افراد غیر متخصص به ژل پاژ از طریق مراکز فروش تجهیزات پزشکی عنوان میکند و میگوید: تزریق این مواد توسط پزشکان عمومی و یا درسالنهای زیبایی باعث دردسر زیادی برای کسانی که این ژل برای آنها تزریق شده، ایجاد کرده است و از آنجایی که این ژل جذب نمیشود و سنگین است بعد از مدتی از محلی که تزریق صورت گرفته، حرکت میکند و پایین میآید و همچنین ایجاد واکنشهای التهابی و عفونت را موجب میشود که در برخی موارد تا 20 بار جراحی هم برای خارجکردن این ژلها انجام گرفته است، چرا که این ژلها به سهولت خارج نمیشوند.
وی درتوضیح این مطلب میگوید: از آنجایی که در تمام موارد، افراد غیرمتخصص این تزریقها را انجام دادهاند، ژل در لایههای بافتی غیر معمول وارد شده و جای ثابتی نخواهد داشت، بنابراین یک جراح نمیتواند به راحتی آن را خارج کند و در نتیجه در این جراحیها نه تنها وقت و هزینه زیادی از افراد تلف میشود، بلکه انجام جراحیهای متعدد، عارضه بدشکلی اعضای صورت را به وجود میآورد که در نهایت سبب خانهنشینی فرد و منزوی شدن او می شود.