در آستانه یک‌ماهگی توافق تاریخی ایران و گروه کشورهای1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) بر سر برنامه هسته‌ای ایران پس از 11سال مناقشه، گروهی26نفره متشکل از سناتورهای دمکرات و جمهوریخواه آمریکا، لایحه تحریمی جدیدی علیه ایران را به کنگره معرفی کردند و برای نخستین‌بار با واکنش فوری و بی‌سابقه کاخ سفید مواجه شدند. 3سناتور تندروی مجلس سنای آمریکا که زمزمه برخی اقدامات ضد‌ایرانی آنها از هفته‌های قبل شنیده می‌شد، روز پنجشنبه هفته گذشته خبر ارائه طرح تحریم‌های جدید علیه ایران را به مجلس سنا دادند؛ خبری که چند ساعت پس از آن با واکنش 10نفر از رهبران کمیته‌های مختلف این مجلس مواجه شد. 10سناتور ارشد آمریکا نیز در واکنش به این طرح، در نامه‌ای به هری رید (رهبر اکثریت سنا)، ضمن هشدار نسبت به اینکه این طرح می‌تواند به مذاکرات هسته‌ای با ایران آسیب بزند، از رید خواستند تا این طرح را رد کند. کاخ سفید نیز پس از آن به دفاع تمام قد از سیاست خارجی خود برآمد و جی کارنی (سخنگوی کاخ سفید) در اظهاراتی کم‌سابقه تأکید کرد که باراک اوباما هرگونه طرح تحریمی علیه ایران را وتو خواهد کرد.
برای نخستین‌بار پس از انتخابات ریاست‌جمهوری 24خرداد ایران، جنگی تمام‌عیار میان مخالفان و موافقان سیاست خارجی رئیس‌جمهور اوباما در قبال ایران آشکار می‌شود. تنها چند روز پس از آنکه حسن روحانی با وعده تنش‌زدایی در سیاست خارجی و حل پرونده هسته‌ای با غرب به‌عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد، واشنگتن نیز برداشتن گام‌هایی در جهت بهکارگیری دیپلماسی در حل پرونده هسته‌ای ایران را آغاز کرد و در این بین چندین مرتبه جان کری (وزیر خارجه آمریکا) و وندی شرمن (معاون وزیر خارجه آمریکا) را به منظور اقناع نمایندگان برای عدم‌تصویب هرگونه طرح تحریم‌های جدید علیه ایران، راهی جلسات مختلف کنگره کرد.
اما تنها اندکی پس از شامگاه تاریخی روز یکشنبه (2آذر) که وزرای خارجه ایران و کشورهای گروه 1+5 به همراه کاترین اشتون دست یکدیگر را در مقابل چشم جهانیان فشردند و خبر از توافقی تاریخی بر سر برنامه هسته‌ای تهران دادند، ساز مخالفان در واشنگتن نیز کوک شد. لابی‌های صهیونیسم به همراه حامیان پروپاقرص خود در کنگره از رهانشدن طناب تحریم‌ها علیه ایران سخن گفتند و خواستار ادامه روند سخت مجازات‌های مالی و بانکی علیه ایران شدند.
در این بین سناتورها رابرت منندز، مارک کرک و چارلز شومر ابتکار عمل را در اقدامات ضد‌ایرانی به‌دست گرفتند و طرح تشدید تحریم‌ها علیه ایران را تدوین و با همراهی 23سناتور دیگر به مجلس سنا ارائه کردند. بررسی سوابق برخی از این 26سناتور نشان می‌دهد که آنها ید طولایی در تدوین لوایح و طرح‌های تحریمی و همچنین مواضع ضد‌ایرانی دارند. در ادامه به اختصار به معرفی و ارائه سوابق سناتورهای برجسته مخالف و موافق سیاست خارجی باراک اوباما (رئیس‌جمهور آمریکا) در قبال ایران می‌پردازیم.
حامیان تحریم
رابرات منندز
رابرت باب منندز (سناتور ارشد مجلس سنای کنگره آمریکا) از ایالت نیوجرسی آمریکاست. وی در ژانویه سال 2006وارد مجلس سنا و در ژانویه سال 2013به‌عنوان رئیس کمیته روابط خارجی سنا انتخاب شد. منندز مدرک کارشناسی خود را در رشته علوم سیاسی و مدرک دکتری خود را در رشته حقوق دریافت کرد و در سال1980به‌عنوان وکیل مشغول به‌کار شد.
به‌دلیل مواضع منندز درخصوص سیاست خارجی آمریکا از وی به‌عنوان یکی از شخصیت‌های نزدیک به جمهوریخواهان یاد می‌شود؛ در پرونده کاری این سناتورارشد آمریکایی آمده است: منندز به قطعنامه کوزوو که استفاده از نیروی نظامی علیه یوگسلاوی را قانونی می‌کرد، رأی مثبت داد. وی همچنین از مدافعان نخستین و سفت‌وسخت مقابله با برنامه هسته‌ای ایران به شمار می‌رود. وی همچنین به طرح قانونی‌شدن استفاده از نیروی نظامی در مبارزه علیه تروریسم و به‌راه‌افتادن جنگ افغانستان پس از حملات 11سپتامبر رأی مثبت داد.
رابرت منندز از سناتورهای پیشگام در عرصه تهیه و تدوین لوایح و طرح‌های تحریمی علیه ایران است. براساس طرحی که این سناتور در سال2011 به همراه چند سناتور دیگر به کنگره ارائه کرد، افزون بر تحریم بانک مرکزی ایران از سوی آمریکا، مؤسسات مالی خارجی که با این بانک معامله کنند نیز مورد تحریم و مجازات قرار می‌گرفتند.
مارک کرک
مارک استیون کرک (سناتور جمهوریخواه ایالت ایلینوی در مجلس سنای آمریکا) که دکتری خود را از دانشگاه جورج تاون در رشته حقوق دریافت کرد، در سال 2000 با کسب بیش از 51درصد از آرا، کرسی ایالت ایلینوی در مجلس نمایندگان آمریکا را کسب کرد و در سال‌های پس از آن مجددا با کسب آرای لازم در مقام خود ابقا و سپس به سنای آمریکا راه یافت.
کرک یکی از اعضای کارگروه ایران در مجلس نمایندگان آمریکا بود. وی به همراه سناتور منندز در سال2011 طرح تشدید تحریم‌های بانکی و اقتصادی علیه ایران را پیشنهاد کرد. کرک ازجمله نمایندگان ضد‌ایرانی در کنگره آمریکا به‌شمار می‌رود که تاکنون و به‌ویژه پس از انتخابات مناقشه‌برانگیز سال 88 اظهارنظرات جنجالی بسیاری مطرح کرده است. وی در اکتبر سال 2011 (مهرماه90) در یک گفت‌وگوی رادیویی خواستار اعمال مجازات‌های بیشتر اقتصادی علیه ایران شد. کرک همچنین به همراه چند سناتور دیگر کنگره، پیش‌نویس مصوبه‌ای را ارائه کردند که براساس آن خواستار ارسال نماینده ویژه‌ای از ایالات متحده آمریکا برای بررسی امور حقوق بشر و دمکراسی به ایران شدند.
سناتور مارک کرک فروردین‌ماه سال گذشته نیز به همراه 3 سناتور دیگر با ارسال نامه‌ای به هیلاری کلینتون، وزیر خارجه وقت آمریکا ،خواستار تحریم محمود احمدی‌نژاد (رئیس‌جمهور وقت ایران) و 25نفر دیگر از مقامات ایرانی به‌عنوان ناقضان حقوق بشر شدند.
چاک شومر
چاک شومر، سناتور ارشد دمکرات مجلس سنای آمریکا از ایالت نیویورک است که برای نخستین‌بار در ۳ ژانویه ۱۹۹۹ به‌عضویت این مجلس درآمد. شومر تحصیلاتش را در دانشگاه هاروارد ادامه داد و در سال1974موفق به کسب دکتری در رشته حقوق شد. شومر از موافقان تصویب قطعنامه جنگ نظامی علیه عراق و از اعضای کمیته امور آمریکایی- اسرائیلی و یکی از طرفداران پروپاقرص رژیم صهیونیستی در کنگره آمریکاست. وی همچنین یکی از منتقدان سیاست‌های جورج بوش پسر در جنگ عراق بود. شومر در مقاله‌ای در روزنامه وال‌استریت ژورنال در تاریخ سوم ژوئن سال 2008 نوشت که همکاری آمریکا، انگلیس، آلمان، روسیه و چین در اعمال تحریم‌های مشترک اقتصادی علیه ایران می‌تواند به سقوط نظام این کشور منجر شود. سناتور چاک شومر نیز در بحبوحه نوسانات اقتصادی در ایران در سخنانی خطاب به اوباما، گفته بود: مردم ایران آماده قیام همه‌جانبه هستند. با تحریم اقتصادی به‌خصوص در مسئله بنزین، سطح نارضایتی‌ها بالاتر می‌رود و انفجار اجتماعی در جهت تغییر رخ خواهد داد.
جان مک‌کین
جان مک‌کین سناتور کنونی ایالت آریزونای آمریکا در مجلس است. وی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۰۸ ایالات متحده آمریکا از حزب جمهوریخواه بود. او در آن انتخابات که روز چهارم نوامبر ۲۰۰۸(13 آبان 1387) برگزار شد، با اختلاف زیادی از باراک اوباما (نامزد حزب دمکرات) شکست خورد. جان مک‌کین از طرفداران سختگیری بیشتر ایالات متحده در برخورد با ایران است؛ تا جایی که تاکنون برخی از اظهارات و مواضع وی درخصوص ایران با انتقاد بسیاری در درون این کشور و حتی مطبوعات آمریکا مواجه شده است. در سال ۲۰۰۶، مک‌کین انتقادات تندی را متوجه حکومت ایران دانست و اظهار داشت: جای تأسف است که هزاران سال تاریخ پرگهر ایران اکنون منجر به تشکیل دولتی شده که نمی‌تواند در میان کشورهای متمدن جایی داشته باشد. مک‌کین در ۴فوریه ۲۰۱۳(15بهمن91)، چندر روز پس از اعلام ارسال موفقیت‌آمیز یک میمون به فضا توسط ایران و ساعاتی پس از اظهارات محمود احمدی‌نژاد مبنی بر اینکه حاضر است با وجود ریسک بالایی که دارد نخستین ایرانی‌ای باشد که به فضا فرستاده می‌شود، در اکانت توییتر خود نوشت: پس احمدی‌نژاد می‌خواهد نخستین ایرانی در فضا باشد. مگر او همین هفته پیش آنجا نبود؟ سخنان توهین‌آمیز مک‌کین واکنش‌های مختلفی را برانگیخت. جاستین اماش (نماینده کنگره آمریکا) این سخنان را نژادپرستانه خواند.
مخالفان تحریم
در ادامه نیز به بررسی سوابق 5نفر از رهبران کمیته‌های مختلف سنای آمریکا که پنجشنبه گذشته در نامه‌ای به رئیس مجلس سنا مخالفت خود را با هرگونه طرح اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران عنوان کرده بودند، می‌پردازیم.
کارل لوین
رئیس کمیته خلع سلاح مجلس سنای آمریکا و ازجمله رهبران امضا‌کننده نامه مخالفت با تحریم‌های جدید کنگره علیه ایران است. وی سناتور ایالت میشیگان است که برای نخستین‌بار در ۳ ژانویه ۱۹۷۹ به‌عضویت این مجلس درآمد. وی مقطع کارشناسی خود را در رشته هنر به پایان رسانده است.
تیم جانسون
رئیس کمیته بانکداری سنای آمریکا و سناتور ایالت داکوتای جنوبی در کنگره است که برای نخستین‌بار در ۳ ژانویه ۱۹۹۷ به‌عضویت این مجلس درآمد. وی ازجمله سناتورهای مجلس آمریکاست که همواره از سیاست‌های اوباما در قبال ایران پشتیبانی کرده و اخیرا با افزایش زمزمه‌های ارائه تحریم‌های جدید علیه ایران، به‌عنوان رئیس کمیته بانکی سنا اعلام کرد که می‌توان بررسی این تحریم‌های جدید را به تعویق انداخت. وی عنوان کرد که مایل است تلاش‌ها در این زمینه را متوقف کند.
دایان فاینشتاین
رئیس کمیته اطلاعات سنا بر کرسی ایالت کالیفرنیا در سنای آمریکا تکیه زده است که برای نخستین‌بار در ۱۰ نوامبر ۱۹۹۲ به‌عضویت این مجلس درآمد. فاینشتاین نیز ازجمله سناتورهای دمکرات و مخالف پیشبرد تحریم‌ها علیه ایران است که طی چند‌ماه اخیر همواره مخالفت خود را با تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران اعلام کرده.
توماس کارپر
رئیس کمیته امور دولتی و امنیت داخلی مجلس سنا از ایالت دلاویر است که برای نخستین‌بار در ۳ ژانویه ۲۰۰۱ به‌عضویت این مجلس درآمد. کارپر نیز در زمره سناتورهای ارشد آمریکاست که در طرح جدید تحریمی سناتورهای آمریکا علیه ایران، توقف هرگونه اقدامات ضد‌ایرانی تا ادامه گزینه دیپلماسی را خواستار شده بود.
باربارا میکولسکی
رئیس کمیته تخصیص بودجه مجلس سنای آمریکا از ایالت مریلند است که برای نخستین‌بار در ۳ ژانویه ۱۹۸۷ به‌عضویت این مجلس درآمد. وی لیسانس خود را در رشته روانشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته امور اجتماعی دریافت کرد. وی ازجمله سناتورهای کنگره آمریکاست که طی 2 نوبت به طرح بهکارگیری نیروی نظامی علیه عراق رأی منفی داد.
