درواقع سگ‌های معمولی خانگی، تنها با چند هفته آموزش، توانایی چگونگی تشخیص و شناسایی افراد مبتلا به سرطان ریه و سینه را از افراد سالم فرا می‌گیرند.
شناسایی زودهنگام سرطان می‌تواند در شانس زنده ماندن بیماران کاملاً مؤثر باشد و محققان امیدوارند که از این پس، این موجودات مفید، بتوانند ابزار مهمی در تشخیص سریع سرطان باشند.
این تحقیقات همچنین نشانگر آن است که سگها می‌توانند در حدود یک تریلیون نوع از علائم شیمیایی را شناسایی و از هم تشخیص دهند. تحقیقات پیشین نیز، توانایی آموزش سگها در تشخیص سرطان پوست با بو کشیدن زخم موجود در پوست را تایید کرده بود.
این موضوع که بیماران مبتلا به سرطان ریه و سینه یک‌سری علائم شیمیایی از تنفس خود خارج می‌کنند به خوبی روشن شده بود؛ تشخیص سرطان به وسیله بوکشیدن سگها هم موضوعی است که سال‌هاست مورد بحث قرار داشته ولی در 2-3 سال اخیر تحقیقات فشرده‌ای به طور جدی این روش تشخیصی را برای ارزیابی بهتر تأثیرات آن مورد بررسی قرار داد.
محققان می‌گویند سلول‌های سرطانی تولیدات زائد متابولیکی بیشتری از سلول‌های عادی ایجاد می‌کنند که تفاوت میان این تولیدات متابولیک بسیار زیاد است، به طوری که حتی در مراحل ابتدایی ابتلا به سرطان سگها به وسیله حس شامه تیز خود می‌توانند آن را تشخیص دهند. در حال حاضر محققان از روش تعلیمی جایزه - غذا 5 سگ خانگی را برای این امر آموزش دادند.
البته شناخت بیماریها به وسیله بو، یکی از روشهای بسیار قدیمی است چنان که رومیان باستان، برای تشخیص نارسایی کبدی، بویی را شناسایی کردند که اصطلاحاً به آن feto hepaticus می‌گفتند.
این در حالی است که امروزه مشخص شده است که بسیاری از بیماریها دارای بوهای مشخصی هستند؛ برای مثال در مورد دیابت «بوی استونی شیرین» و در مورد عفونت‌های استرپتوکوکی بوی تعفن خاص آن قابل ذکرند. امروزه این اصول قدیمی با آخرین تکنولوژی روز همگام شده‌اند تا دری به سوی تشخیص بهتر و کارآمدتر بیماریها، بگشایند.
محققان دانشگاه رم، طی طرحی تحقیقاتی، یک بینی الکترونیکی یا به عبارتی e- nose طراحی کرده‌اند که این دستگاه بیماران مبتلا به سرطان ریه را در بیمارستان فورلانینی، به کمک استشمام بوی تنفسی آنها با موفقیت شناسایی کرد. e-nose در واقع یک سنسور کامپیوتری است که قادر به تفکیک و تشخیص بوهاست. تکنولوژی دستگاه اساساً یکسان است و چه در تشخیص سرطان ریه و چه در تشخیص عفونت استرپتوکوکی یکسان عمل می‌کند.
این سیستم به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است که قادر به شناسایی خصوصیات خاص شیمیایی است و همچنین می‌تواند کمپلکسی از بوهای مختلف را تفریق کرده و تشخیص دهد. مثلاً در بازدم بیماران مبتلا به سرطان ریه، ترکیبات آلکانی و بنزنی وجود دارد که این ترکیبات توسط این بینی الکترونیکی شناسایی می‌شوند.
بینی الکترونیکی طراحی شده در این دانشگاه بر اساس شناسایی کلیه این خصوصیات شیمیایی برنامه‌ریزی شده است. این دستگاه هیچ خطری برای بیمار ندارد و بسیار سریع عمل می‌کند به گونه‌ای که قادر به تشخیص سرطان ریه در عرض یک دقیقه است.
جالب است بدانید که کل این تکنولوژی براساس بویایی بی‌نظیر سگ طرح ریزی شده است و از آنجایی که نگهداری یک سگ سرطان یاب در یک کلینیک عملی نیست به نظر می‌رسد روزی دستگاه e-nose عملاً همین کار را انجام دهد.
در همین راستا تیم تحقیقاتی دانشگاه رم، در حال بررسی ارتباط بین اسکیزوفرنی با بوی پوست بیماران مبتلا هستند. البته لازم به ذکر است که این تکنولوژی با وجود تمام مزایای مذکور، هرگز جای آزمایش‌های خون و ... را که به طور قطعی می‌تواند بیماری را تشخیص دهد، نمی‌گیرد بلکه یک ابزار تشخیصی است که در کنار سایر موارد به خدمت گرفته می‌شود.
