رسیدن میزان مطالبات معوق بانکی به مرز 80هزار میلیارد تومان هم باعث شده تا بانکها سختگیری بیشتری از خود نشان دهند، حال آنکه حجم بالایی از این مطالبات معوق مربوط به بنگاههای بزرگ وابسته به دولت یا نهادهای عمومی است. با محمد مهدی رئیسزاده، رئیس کمیسیون سرمایهگذاری و تأمین مالی اتاق تهران گفتوگو کردهایم.
- در سالهای اخیر به استناد مفاد قانون بودجه مبنی بر همکاری بانکها جهت تقسیط بدهی بانکی فعالان اقتصادی، انتظارات و وعدههای بسیاری مطرح شده است. ارزیابی شما از اجرای این الزام قانونی چیست؟
اخیرا در اتاق تهران با مسئولان بانک مرکزی در ارتباط با اجرایی نشدن مفاد ناظر بر وضعیت مطالبات معوق بانکی و مجوز قانونی بانکها برای تقسیط این بدهیها جلساتی برگزار شده و آنها قول دادهاند تا موضوع را بررسی و از طریق ابزارهای نظارتی بانک مرکزی با برخی بانکها که همکاری نمیکنند، برخورد شود.
- ماجرای ستاره دارکردن بدهکاران بانکی چیست؟
براساس قوانین و مقررات چنانچه شخصی از سیستم بانکی تسهیلات دریافت و 18ماه در بازپرداخت این تسهیلات تأخیر داشته باشد، بدهی انباشت شده جزو مطالبات معوق و بیش از آن جزو مطالبات مشکوکالوصول قلمداد میشود. وفق مقررات اسامی اشخاص دارای مطالبات معوق بالای 50میلیون تومان را در سامانهای ثبت میکنند که با درج 3ستاره، شخص یادشده از دریافت هرگونه خدمات بانکی محروم خواهد شد.
- اعتراض فعالان بخش خصوصی به این تصمیم شبکه بانکی چیست؟
ستاره دار کردن بدهکاران ارزی و ریالی بانکی اقدام جدیدی نبوده و نیست، اما مشکل اینجاست که برخی بانکها اقدام به ستاره دار کردن اشخاصی کردهاند که از منابع حساب ارزی تسهیلات گرفتهاند و مشمول مصوبه قبلی مبنی بر محروم کردن بدهکاران دارای مطالبات معوق نمیشود و ستارهدارکردن بدهکاران بهحساب ارزی خلاف قوانین و مقررات بانکی است و برخی بانکهای عامل چنین اقدامی کردهاند و بانک مرکزی در این زمینه دخالتی نداشته است.
- آیا این اعتراض با مسئولان بانک مرکزی در میان گذاشته شده است؟
بله همین اخیرا نامهای از سوی رئیس اتاق تهران برای رئیسکل بانک مرکزی ارسال شده تا در ارتباط با این اقدام برخی بانکها پیگیری لازم انجام گیرد و اسامی بدهکاران بهحساب ارزی که ستارهدارشده و از دریافت خدمات بانکی محروم شدهاند، از سامانه بدحسابها خارج شود چرا که عمده این بدهکاران بنگاههای تولیدی هستند که بهواسطه رکود اقتصادی نتوانستهاند مطالبات بانکی را برگردانند.
- اما اخیرا رئیسکل بانک مرکزی وعده داده تا شرایط آسان تری برای بدهکاران به سیستم بانکی را اعمال کنند؟
درست است و واقعیت این است که رویکرد آقای سیف، حمایت از بخش تولید و بنگاههای اقتصادی است ولی وقتی مصوبهای مثل قانون بودجه توسط برخی بانکها نادیده گرفته میشود، این نگرانی وجود دارد که بخشنامههای بانک مرکزی هم در اجرا به مشکل برخورد کند. مهم این است که رئیسکل بانک مرکزی بخشنامههای لازمالاجرا را به شبکه بانکی ابلاغ کند و سازوکارهای نظارتی برای اجرای این بخشنامهها هم درنظر گرفته شود.