وزیر آموزش و پرورش با طرح بحث سرانهای شدن بودجه مدارس در پی این است که حقوق معلمان توسط مدیران مدارس پرداخت شود. بر این اساس بودجهای که باید برای مدارس هزینه شود در اختیار مدیران مدارس قرار میگیرد. وی معتقد است: این کار افزون بر اینکه موجب افزایش انگیزه مدیران میشود، هزینهکرد مدیران نیز متناسب با نیازهای مدرسه خواهد شد.
تنها در نیمدرصد مدارس
آموزش و پرورش سعی کرد تا این طرح در بودجه سال 93گنجانده شود اما نمایندگان عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ضمن مخالفت با اجرای سراسری این طرح، تصویب کردند تا تنها در نیمدرصد مدارس این طرح بهصورت آزمایشی اجرا شود. اجرای سراسری طرح سرانهایشدن بودجه مدارس شعار و مانور تبلیغاتی است و اجرای این طرح در آموزش و پرورش به فربهتر شدن این دستگاه میانجامد.
این نظر جبار کوچکینژاد، یکی از اعضای کمیسیون آموزش مجلس درباره طرح پرداخت حقوق معلمان توسط مدیران مدارس است. او معتقد است وقتی مدیر حقوق معلمان را پرداخت میکند، خودش هم باید احکام آنها را صادر کند، این در حالی است که مدیران مجتمعهای آموزشی آقابالا سر مدیران مدارس هستند و هنوز نتوانستهاند با معلمان مدارس تحت مدیریتشان ارتباط مطلوبی برقرار کنند.
مقرر شده آموزش و پرورش درباره این طرح آییننامهای را تدوین و ارائه کند تا اگر ویژگی خاصی داشت بهصورت آزمایشی در برخی مدارس اجرا شود. این جمله را عبدالوحید فیاضی، دیگر عضو کمیسیون آموزش مجلس و مدیرکل پیشین آموزش و پرورش استان مازندران بیان کرد.عطاءالله سلطانی، رئیس کمیته آموزش و پرورش مجلس نیز به نسیم گفته پرداخت حقوق معلمان توسط مدیران مدارس باید دقیقاً مطالعه و بررسی شود. اجرای بدون پشتوانه علمی تبعات منفی بهدنبال خواهد داشت و تاکنون معلمان استقبالی از این طرح نکردهاند.
مخالفت صریح معلمان
در همین حال بسیاری از معلمان در گفتوگو با همشهری ضمن اعلام نارضایتی از طرح پرداخت حقوق توسط مدیران مدارس، نظراتشان را نیز مطرح کردند. آیا همه مدیران صلاحیت ارزیابی کار معلمان را دارند؟ چه تعهدی وجود دارد که مدیران به درستی کار معلمان را ارزیابی کنند؟ این پرسشهای یکی از معلمان دارای مدرک کارشناسی ارشد از وزیر آموزش و پرورش است. یکی از معلمان تهرانی معتقد است توانایی و شایستگی ارزیابی کار معلمان کار هر مدیری نیست و هر مدیری به صرف مدیر مدرسهبودن از فاکتورهای لازم برای ارزیابی کار سایر همکاران خود در مدرسه برخوردار نیست.
ارزیابی کار مدیران مدارس بر عهده چهکسی است؟ آیا شورایی از معلمان برای نظارت بر کار مدیران مدارس تشکیل میشود تا مانع اعمال سلیقه مدیران شود؟ اینگونه طرحها تنها بر اوضاع آشفته این وزارتخانه دامن میزنند و بیسروسامانی را تشدید میکنند. این را معلمی با 25سال سابقه میگوید. معلم دیگری میگوید هنوز این طرح اجرا نشده مدیران برخی مدارس آن را اهرمی برای فشارآوردن به معلمان تلقی میکنند و موجب ایجاد دلهره و دلنگرانی بین معلمان شده است. من در 2مدرسه کرج(استان البرز) تدریس میکنم، کدام مدرسه حقوق مرا پرداخت خواهد کرد؟ ارزیابی مدیر کدام مدرسه ملاک پرداخت حقوق است؟ زیرا هر مدیری براساس سلیقه خودش معلمان را ارزیابی میکند.
مدیران مدارس با برخی معلمان رابطه خوبی دارند و برای مثال در دادن مرخصی و ارزشیابی سالانه، روابط دوستی خود را تأثیر میدهند. اگر این طرح اجرا شود یا باید مجیزگوی مدیر مدرسه باشیم یا اینکه جزو نیروهای مازاد معرفی خواهیم شد. همچنین معلم جرأت انتقاد یا ابراز عقیده در برابر نظر مدیر مدرسه را نخواهد داشت. این جملات را معلم فیزیک یکی از دبیرستانهای شهرری میگوید.
چه ضرورتی دارد؟
وزیر سابق آموزش و پرورش در واکنش به طرح پرداخت حقوق معلمان توسط مدیران مدارس معتقد است: پرداخت حقوق معلمان توسط مدیران مدارس آیا براساس نتایج مطالعات علمی است؟ این کار چه ضرورتی دارد؟ آیا هدف از این طرح خصوصیسازی آموزش و پرورش نیست؟ در این طرح معلم و مدرسه کالا فرض شدهاند. حاجیبابایی که معتقد است این طرح مقدمهای بر خودگردانی مدارس دولتی است، خطاب به وزیر آموزش و پرورش گفت: آیا این عمل توهین به مقام معلم و مغایر با سیاستهای کلی نظام مبنی بر حاکمیتیبودن آموزش و پرورش نیست؟
برخی ابهامات دیگر طرح
یکی از ابهامات این طرح مربوط به پرداخت پاداش فرهنگیان بازنشسته است. با اجرایی شدن این طرح پاداش فرهنگیان بازنشسته را چهکسی برعهده میگیرد؟ شاید معلمان سرگردان شوند، وزارتخانه بگوید پاداش را مدیر بدهد و مدیر هم بگوید باید وزارتخانه بدهد. ابهام دیگر اینکه ممکن است مدیر مدرسه برای صرفهجویی برخی هزینهها را کاهش دهد که موجب کاهش کیفیت آموزش شود. نکته بعدی آن است که در کشور بیش از 105هزار واحد آموزشی وجود دارد که درصورت اجرای این طرح باید برای هر واحد آموزشی عامل ذیحسابی تعیین شود. افزون بر آن هر سال حدود 30درصد مدیران بازنشسته شده یا تغییر میکنند و باید تفویض اختیار شود.