سازمان بهداشت جهانی پیشبینی کرده است که سالانه 20 میلیون شیوع جدید سرطان در جهان تا سال 2020 اتفاق میافتد و براین اساس 70 درصد بروز انواع سرطانهای جدید در کشورهای در حال توسعه رخ میدهد.
همچنین بر اساس برآوردهای سازمان جهانی بهداشت شمار موارد جدید بیماری از سال 2000 میلادی که حدود 10 میلیون نفر در سال بوده است، در سال 2020 میلادی با یک افزایش 100درصدی به حدود 20 میلیون نفر درسال خواهد رسید.
متخصصان معتقدند که سرطان قابل درمان است و از سرطان میتوان رهایی جست، زیرا بیش از 40 درصد موارد سرطان قابل پیشگیری هستند و یک سوم از بیماران در صورت تشخیص به موقع قابل درمان قطعی هستند. در سایر بیماران، انجام درمانهای حمایتی به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک اساسی میکند.
وضعیت سرطان در ایران
دکتر عبدالله فضل علیزاده نایب رییس انجمن سرطان ایران در هفته مقابله با بیماری سرطان در مورد وضعیت این بیماری در کشور گفت: متاسفانه سرطان در جوامع بشری رو به افزایش است و این ناشی از تغییر روش زندگی و تکنولوژی نوینی است که وارد زندگی انسان شده است.
به گفته وی در ایران سالانه 80 تا 85 هزار موارد جدید سرطان شناسایی میشود که از این میزان سالانه 30 هزار نفر ایرانی جان خود را از دست میدهند.
فضل علیزاده ادامه داد: در حال حاضر سالی 80 هزار بیمار سرطانی نیازمند روشهای درمانی و تشخیصی در کشور هستند که این تعداد بیمار هزینه و بار مالی بسیار زیادی را بر اقتصاد خانوادههای خود و کشور تحمیل میکنند.
نایب رییس انجمن سرطان ایران گفت: بر اساس آخرین بررسیهای انجام شده در کشور سرطان پس از بیماریهای قلبی و عروقی و حوادث جادهای سومین عامل مرگ و میر ایرانیها به شمار میرود.
شیوع افزایش سرطان در ایران
فضل علیزاده با بیان این که در کشور شیوع سرطان در حال افزایش است، گفت: با توجه به عوامل متعدد که زمینهساز بروز سرطان هستند، افزایش سن در جامعه ایرانی یکی از عواملی است که در آینده منجر به شیوع و افزایش سرطان خواهد شد.
به گفته وی هر چه سن بالاتر میرود تغییرات و جهشهای ژنتیکی ایجاد میکند و زمینه را برای ابتلا به سرطان آماده میسازد در واقع با هرم سنی که در کشور وجود دارد انتظار افزایش سرطان در جمعیت کشور وجود دارد.
وی با بیان این که عوامل مهم در ایجاد سرطان تقریبا شناخته شده است گفت: تنها کاری که میتوان برای مبارزه، کنترل و کاهش سرطان اقدام کرد بالا بردن سطح آگاهی و اطلاعات مردم برای شناخت عوامل بروز سرطان و تقویت راههای پیشگیری از آن است.
سرطان شایع در ایران
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: طبق بررسی اداره ثبت سرطان وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی سرطان پوست از شایعترین سرطانها محسوب میشود اما از آن جا که سرطان پوست قابل رویت است سریعتر از سایر انواع این بیماریها در مراحل اولیه قابل تشخیص بوده و مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نخواهد کرد.
فضل علیزاده اضافه کرد: شایعترین نوع سرطان در زنان سرطان سینه است و در مردان شایعترین سرطان پروستات است.
به گفته وی کشندهترین سرطان در ایران سرطان معده است. سرطان معده در میان زنان و مردان از شایعترین سرطانها است. این نوع سرطان با چند عامل ارتباط دارد که واضحترین آنها استفاده از غذاهای دودی و شور به خصوص در مناطق شمالی کشور است.
به گفته وی سرطان معده شایعترین نوع سرطان در کشور است. استان اردبیل به ویژه مشگین شهر کانون اصلی این بیماری در کشور بوده و از 10 سال پیش مطالعات در این زمینه در استان آغاز شده است.
وی اضافه کرد: علاوه بر سرطان سینه، سرطان پوست، سرطان روده، سرطان معده، سرطان مری، سرطان ریه، سرطان مثانه، سرطان پروستات، سرطان کبد و سرطان سیستم خونساز از شایعترین انواع سرطان در کشورمان هستند.
افزایش سطح آگاهی مردم از روشهای اصلی کنترل و پیشگیری سرطان در کشور
نایب رییس انجمن سرطان ایران در این خصوص تاکید کرد: یکی از مهمترین روشهای کنترل و پیشگیری از سرطان افزایش سطح آگاهی و اطلاعات مردم در باره سرطان و عوامل و زمینههای ابتلا به آن است.
وی اضافه کرد: برای پیشگیری در سطوح مختلف فردی، اجتماعی و کشوری نیاز به سرمایهگذاری، حمایتها و همکاری بخشهای مختلف حوزه سلامت در کشور هستیم.
به گفته وی 30 درصد سرطانها در کشور را میتوان پیشگیری کرد و با اصلاح برخی رفتارها و دوری از عوامل خطر و تغییر سبک زندگی میتوانیم عوامل زمینهساز و ابتلا به سرطان را کنترل کنیم.
ضرورت غربالگری و تشخیص زودرس سرطان در کشور
وی با بیان این که بسیاری از سرطانها تنها با معاینه پزشکی و آزمایشات تکمیلی تشخیص داده میشوند، غربالگری روشی برای تشخیص زودرس بیماری در افراد بدون نشانه با هدف کاهش میزان گسترش بیماری و مرگ ومیر ناشی از آن انجام میشود.
فضل علیزاده گفت: عمدهترین سرطانهایی که با معاینه و آزمایش غربالگری در مرحله اولیه قابل تشخیص است مانند سرطان پستان، سرطان دهانه رحم و سرطان روده بزرگ و پروستات است.
وی گفت: در حال حاضر غربالگری سرطانها در جهان انجام میشود اما در ایران هنوز غربالگری و معاینات دورهای سرطانها به طور جدی انجام نمیشود.
به گفته وی برای پیشگیری از سرطانها ضروت انجام غربالگری از مهمترین اقداماتی است که باید در کشور مورد توجه جدی مسئولان نظام سلامت واقع شود و در این زمینه برنامههای جامع کنترل سرطان در کشور به طور دقیق و جدی پیگیری شود.
وی یاد آور شد: در حال حاضر برخی از سرطانها از جمله سرطان سینه و سرطان های زنان سرطان روده قابل انجام است، اما هزینه مالی غربالگری برای همه قشرهای جامعه امکانپذیر نیست.
به گفته وی اگر برنامهها را به سمت غربالگری و سرمایهها را صرف غربالگری بیماران نماییم قطعا هزینههای درمان سرطان در کشور کاهش خواهد یافت.
پیشگیری سرطان
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره راهکارهای پیشگیری از سرطان گفت: بسیاری از سرطانها قابل پیشگیری هستند و با رعایت کردن نکات بهداشتی و زندگی سالم میتوان بسیاری از علل بیماری سرطان و خطرات آن را شناخت.
به گفته وی سه اصل اساسی در پیشگیری از سرطان را میتوان جلوگیری از چاقی، عدم استعمال دخانیات و تغدیه سالم نام برد.
رژیم غذایی مناسب داشته باشید
وی ادامه داد: حدود 30 درصد از سرطانها با رژیم غذایی در ارتباط هستند، تغذیه درست و اصولی و سرشار از میوهجات و سبزیجات مختلف انسان را در برابر سرطانها محفوظ نگه میدارد.
وی توصیه کرد: غذاهای پرچرب، غذاهای سرخ کردنی، کبابی، غذاهای نمک سود، فست فودها را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
آلودگی هوا عامل سرطان دستگاه تنفسی
وی همچنین درخصوص عوارض آلایندههای هوا بر سلامت انسانها گفت: آلایندهها و ذرات معلق هوا موجب تحریک راههای هوایی، بروز حملات قلبی، سکته مغزی، مرگ زودرس، تشدید حملات آسم، اختلال در کنترل دیابت، تشدید بیماریهای قلبی عروقی و وخیم شدن بیماری در افراد مبتلا به برونشیت میشود.
وی هشدار داد: اخیرا مطالعاتی انجام شده نشان داده است که آلودگی هوا یکی از عوامل موثر بروز سرطان دستگاه تنفسی است. آلایندههای ناشی از سوخت ناقص خودروها و کارخانجات که در هوا منتشر میشوند میتواند زمینه را برای بروز سرطان مهیا کنند.
هزینه درمان سرطان
نایب رییس سرطان ایران با بیان این که هزینههای درمان سرطان در کشور بسیار بالاست گفت: متاسفانه هزینه درمانهای سرطان با توجه به تکنیکهای مدرن و دستگاههای درمانی و تشخیصی وهمچنین داروها برای بیماران و جامعه هزینه زیادی را تحمیل میکند.
به گفته وی برای تهیه داروهای یک دوره بیماران سرطانی باید بیش از دهها میلیون تومان هزینه کرد.
فضل علیزده با بیان این که بیمهها هزینه درمان و داروهای بیماران سرطانی را به طور کامل تحت پوشش و حمایت قرار ندادهاند بودند گفت: خوشبختانه طی ماههای اخیرا بسیاری از از داروهای بیماران سرطانی و شیمی درمانی تحت پوشش حمایت بیمه قرار گرفته است.
روز هشتم تا 15 بهمن ماه هفته ملی مبارزه با سرطان در کشور نامگذاری شده است.