همین مسئله سبب شده تا مفهوم درآمد پایدار در سال‌های اخیر مورد توجه باشد. اگرچه در شهرهای بزرگ دنیا هم تأمین منابع مالی مورد نیاز یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌هاست، دست‌کم مدیریت شهری حدود 80درصد منابع مورد نیاز خود را از درآمدهای پایدار تأمین می‌کند که 20درصد این درآمد هم از طریق دولت تأمین می‌شود. شهروندان نیز به سهم خود در تأمین مابقی این درآمد پایدار نقش ایفا می‌‌کنند تا از خدمات بهتر شهری بهر‌ه‌مند شوند؛ اگرچه شاید فشارهای اقتصادی سبب شده تا مردم کمتر رغبت به پرداخت سهم خود داشته باشند. این می‌شود که حسین محمدپورزرندی، معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران اعلام می‌کند که سرانه سالانه شهروندان در اداره شهر 300هزار تومان است اما در خوشبینانه‌ترین حالت اکنون شهرداری می‌تواند تنها 30هزار تومان از هر شهروند از محل دریافت عوارض کسب کند.
نیاز به سیستم یکپارچه دریافت عوارض
این مسئله باعث شد تا از رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران بپرسیم که چطور می‌شود شهروندان را برای پرداخت عوارض سالانه ترغیب کرد؟ علیرضا دبیر قبل از پاسخ به این سؤال، عوارض را به انواع مختلفی تقسیم کرد و سپس نتیجه گرفت که اگر دولت و شهروندان سهم خود به‌ویژه در بخش حمل‌ونقل عمومی را پرداخت نکنند، شهرداری به ناچار مجبور می‌شود این سهم را خودش بدهد و توسعه شهر در جاهایی دیگر با عقب‌ماندگی روبه‌رو می‌شود. عوارض نوسازی، کسب و پیشه، پسماند و خودرو انواعی از عوارض بودند که دبیر به آنها اشاره کرد و گفت که بموقع پرداخت‌شدن آنها حتی می‌تواند بیش از آنکه تصور می‌شود اثرگذار باشد و باعث توسعه شهر شود. وی در این زمینه به بحث قیمت بلیت اتوبوس و مترو اشاره کرد و اظهار داشت: طبق قانون باید یک‌سوم هزینه اتوبوس و مترو را خود مردم بدهند و یک‌سوم دیگر را دولت پرداخت کند و یک سوم مابقی را هم شهرداری پرداخت کند اما این در حالی است که مبلغ پرداختی مردم کمتر از یک‌سوم تعیین شده است. دبیر فرهنگ‌سازی برای این منظور را بسیار مهم توصیف و البته اضافه کرد که باید شرایط اقتصادی را نیز درنظر داشت. دبیر در ادامه به‌وجود کاهش درآمدهای پایدار به‌خاطر نبود سیستم یکپارچه دریافت عوارض خودرو پرداخت و گفت:«نبود این سیستم باعث می‌شود که مثلا خودرویی نمره پلاک تهران است و در تهران تردد می‌کند اما مالک آن به‌دلیلی عوارض سالانه آن‌را در شهر دیگری پرداخت می‌کند.»
عدالت‌محوری برای دریافت عوارض
پرویز سروری، رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی نیز در رابطه با این مسئله به همشهری گفت: مهم‌ترین موضوع برای افزایش درآمدهای پایدار فرهنگ‌سازی است. به اعتقاد وی، دولت و مجلس نیز باید همکاری مناسبی با مدیران شهری و شورای شهر داشته باشد؛ مثل کاری که مجلس درخصوص مالیات بر ارزش افزوده انجام داد. این عضو شورای شهر هم اعتقاد دارد که سیستم دریافت عوارض با مشکل روبه‌روست: «نباید کسی که در پایین‌ترین سطح دهک‌های اقتصادی قرار دارد مانند کسی که در بالاترین سطح دهک قرار دارد، یک‌هزینه را بپردازد. از سوی دیگر عدالت در دریافت و ارائه خدمات هم می‌تواند شهروندان را در پرداخت عوارض ترغیب کند.» این سخن سروری در حالی مطرح شد که چندی پیش شورا با بلوک‌بندی شهر تهران سعی کرد در جهت عدالت‌محوری برای مبلغ دریافتی به ازای دریافت عوارض و فروش تراکم از سال آینده گام بردارد.
رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی معتقد است که درآمدهای پایدار بحث تازه‌متولد‌شده‌ای است و متأسفانه شهروندان نمی‌توانند بین مبلغ پرداختی خودشان و ارائه خدمات ارتباط معناداری را ببینند. سروری اظهار امیدواری کرد که دولت فعلی لایحه درآمدی شهرداری را پس از 30سال تعیین تکلیف کند و با مساعدت مجلس، وضعیت شهرداری‌های کشور سامان بگیرد و شهر توسعه متوازنی داشته باشد. وی نقش شورای‌عالی استان‌ها را در این رابطه تأثیرگذار دانست.سروری از برنامه بودجه 93 مجلس برای دولت نیز نگران است؛ چراکه ممکن است برای منابع موجود هم دچار مشکل شود: «با توجه به بودجه مصوب مجلس ممکن است به برخی بخش‌های برنامه 5ساله دوم توسعه شهرداری تهران خلل وارد شود و برنامه طبق پیش‌بینی جلو نرود.»
درخواست تشکیل کارگروه کسب درآمد
غلامرضا انصاری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران اما اعتقاد دارد که به غیر از کسب درآمد از طریق سهم پرداختی شهروندان باید به بحث استفاده مناسب از منابع موجود که مهم‌تر است، پرداخت. وی در این مورد مثال هم زد: «می‌شود با احداث پارکینگ‌های زیرزمینی هم کمی از مشکل جای پارک را حل کرد و بخشی از خدمات خودروها را به زیرزمین برد که کاری بسیار اقتصادی است. در مورد زباله هم باید میزان هزینه جمع‌آوری و بازیافت کاهش یابد و از آن به‌عنوان طلای کثیف بهره لازم را برد.» انصاری در مورد بافت فرسوده هم گفت که باید دنبال راهکارهای جدیدتر بود تا نوسازی آنها با رونق اقتصادی همراه شود. وی درخواست کرد که به این منظور کارگروه مشترکی در شورای شهر و شهرداری تشکیل شود.
