آب؛ آتش بیار معرکه جنگ‌های جدید

اگر همیشه برای جنگ‌ها و لشکرکشی‌ها پای نفت در میان بود در چند سال آینده آب مسئله‌ای خواهد بود که شاید شدیدترین درگیری‌ها در دنیا را رقم بزند. القاعده، حملات تروریستی، نبردهای فرقه‌ای و ناآرامی‌های خیابانی را فراموش کنید؛ دهه آینده زمان دشوار جنگ آب‌است. سازمان ملل متحد گزارش داده که وضع مصرف آب در جهان اگر همینطور پیش برود تا سال ۲۰۲۵، ۱۸۰۰ میلیون نفر از مردم جهان در کشورها یا مناطقی زندگی می‌کنند که با بحران مطلق کمبود آب مواجه هستند.

دوسوم مردم جهان تا ۱۰ سال آینده برای دسترسی به آب سالم دغدغه و دشواری دارند و دیگر آب خوردن برایشان آسان نیست. همین حالا هم اوضاع به هیچ عنوان خوب نیست. کمبود و بحران آب که حالا پیش‌بینی شده شاید خطری بیشتر از تروریسم را در دنیا به‌وجود آورد، غیراز دلایل طبیعی مانند گرمایش زمین، به‌خاطر افزایش نقش آب در تولید انرژی و استفاده نادرست از منابع آبی به وجود آمده است. 96.7 درصد کل آب‌های کره زمین که روی نقشه‌ها آبی‌رنگ هستند شور و تنها مابقی آن شیرین هستند. عکس‌های ماهواره‌ای جدید که ناسا دریافت کرده نشان می‌دهد که منابع زیر زمینی آب همچنان در حال کمتر شدن هستند. وقتی ذخایر روز مبادا تمام شوند آبی که همیشه در ضرب‌المثل‌ها برای خاموشی شعله‌ها معروف بود تبدیل به آتش بیار جنگ میان ملت‌ها خواهد شد.

1.2میلیارد نفر از مردم جهان همین حالا به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند. خاورمیانه، شمال آفریقا و جنوب آسیا همه نقاطی هستند که پیش‌بینی بحران آب درباره آنها هر روز به واقعیت نزدیک‌تر می‌شود. در یک دهه گذشته منابع آب زیرزمینی ۷۰ درصد سریع‌تر از دهه ۱۹۹۰ پمپاژ و استفاده شده‌اند. به گزارش گاردین، سازمان‌های امنیتی آمریکا در پیش‌بینی‌های خود نسبت به‌احتمال درگیری‌های گسترده و حتی حملات تروریستی به‌خاطر منابع آب هشدار داده‌اند.

در گزارش سال ۲۰۱۲ رئیس سازمان اطلاعات ملی آمریکا که زیرمجموعه آن ۱۶ نهاد اطلاعاتی فعالیت می‌کنند اعلام کرده بود که سوء مصرف آب و کمبود منابع آن در نقاط مختلف جهان به‌صورت بالقوه می‌تواند عامل جنگ و حملاتی باشد که امنیت ملی آمریکا را در معرض خطر قرار خواهد داد. هر چند با آمدن نام بحران آب همه یاد مناطق دورافتاده آفریقا می‌افتند اما کشوری مانند آمریکا هم با مشکلات گسترده‌ای در این رابطه دست و پنجه نرم می‌کند. همین چند وقت پیش بود که با کاهش شدید منابع زیرزمینی آب در ایالت کالیفرنیا فرماندار این ایالت اعلام کرد که باید مصرف در این منطقه حداقل ۲۰درصد کاهش پیدا کند.

در گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا با توجه به کاهش شدید آب در دجله و فرات، ایران، ترکیه، عراق، اردن پیش‌بینی شده که کشورهای مختلف جهان مانند آمریکا طی ۱۰سال آینده با مشکلات آب دست و پنجه نرم می‌کنند که تنش‌ها در مناطق مختلف دنیا را بیشتر می‌کند و علاوه بر درگیری کاهش همکاری کشورها با یکدیگر را رقم می‌زند. با وجود همه تلاش‌های صورت گرفته هنوز هیچ نظام و سازمان جدی‌ای برای تنظیم مصرف منابع آبی در میان کشورها وجود ندارد و برخی حتی با پیش‌بینی جنگ میان کشورها پیشنهاد تشکیل نیروهای کلاه سبز(معادل نیروهای حافظ صلح کلاه آبی سازمان ملل) را داده‌اند.

کاهش آب می‌تواند علاوه بر این با کاهش تولید غذا و انرژی مناطق و دولت‌های مختلف را دچار مشکلات کند. جنگ آب یک موضوع تخیلی برای آینده دور نیست؛ از همین حالا نشانه‌های تنش‌ها و اختلاف‌ها درباره این مسئله به خوبی دیده می‌شود. شاید بهترین نمونه در این رابطه در سال گذشته میلادی اختلاف میان مصر و اتیوپی بر سر آب نیل بود که 2کشور را حتی تا آستانه یک درگیری نظامی پیش برد.

امارات که با افزایش جمعیت روبه‌روست به‌دنبال دست‌پیدا کردن به منابع آب بیشتر است و به همین‌خاطر شیخ محمد بن زاید النهیان، ولیعهد ابوظبی به تازگی اعلام کرد که آب برای این کشور حالا از نفت هم مهم‌تر است. مقام‌های اردن که دچار مشکلات زیاد کمبود آب است هشدار داده‌اند که جنگ آب می‌تواند حتی خونبارتر از بهار عربی باشد. گزارش‌ها نشان می‌دهد که رژیم صهیونیستی ۳برابر فلسطینی‌ها از منابع آب استفاده می‌کنند و به همین‌خاطر نحوه استفاده از منابع آبی یکی از اختلاف‌های همیشگی تشکیلات خودگردان با این رژیم بوده است. ۱۰ سال دیگر را دوره سرنوشت برای جهان قلمداد کرده‌اند. علاوه بر درگیری‌های داخلی کشورها همه نگران جنگ بین کشورها بر سر منابع آب هستند تا حالا دیگر آب حتی بدتر از نفت آتش بیار جنگ در جهان باشد.