به گزارش ایرنا، دز به عنوان سومین رودخانه پرآب کشور در سال‌های اخیر به دلیل بی‌توجهی دستخوش آلودگی‌هایی شده که حیات این رودخانه را تهدید می‌کند.
به گفته رییس کمیسیون کشاورزی شورای اسلامی شهر دزفول، طبق اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حفاظت از محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی می‌گردد لذا فعالیت‌های اقتصادی و دیگر فعالیت‌ها که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران همراه است ممنوع می‌باشد.
"ماندانا نوین" با اشاره به ماده 291 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مبنی بر ممنوعیت هر عملی که سبب آلودگی محیط زیست شود گفت: منظور از آلودگی محیط زیست پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب، هوا، خاک یا زمین به میزانی است که برای انسان و سایر موجودات زیان‌آور باشد.
وی افزود: رشد بی‌رویه گیاهان آبزی در مناطق مختلف رودخانه دز در سال‌های اخیر به حدی شدت یافته که در بخش‌هایی از این رودخانه آب به رنگ سبز درآمده و اصطلاحاً دچار بیماری اوتروفیکاسیون یا سوپ سبز شده است.
این عضو شورای شهر دزفول پدیده اوتریفیکاسیون را یکی از جدی‌ترین تهدیدهای زیست محیطی اکوسیستم‌های آبی دانست و گفت: اوتریفیکاسیون دلالت بر غنی شدن پیکره آبی به وسیله مواد آلی ورودی و یا روان آب سطحی حاوی نیترات و فسفات دارد که به طور مستقیم رشد جلبک‌ها و دیگر گیاهان آبزی را کنترل می‌کند به بیان ساده‌تر اوتریفیکاسیون یک عکس‌العمل بیولوژیکی است که در پاسخ به ازدیاد ورود مواد مغذی به منابع آبی صورت می‌گیرد.
وی نیتروژن، فسفر، نور خورشید و گاز کربنیک را چهار فاکتور اصلی در بروز این پدیده موثر دانست و گفت: عدم وجود هریک از این موارد موجب محدود شدن پدیده اوتریفیکاسیون می‌شود و رشد آلگها را محدود می‌کند البته کاهش دبی رودخانه دز ناشی از کاهش نزولات آسمانی و افزایش رسوبات در بستر این رودخانه نیز از دیگر عوامل موثر است.
دو عنصر فسفر و نیتروژن عناصر مغذی جهت رشد گیاهان در رودخانه‌ها هستند و از بین این دو عنصر فسفر از نظر مغذی بودن بیشتر مورد توجه است و می‌توان از طریق کنترل فسفر رشد گیاهان را کنترل کرد.
این عضو شورای اسلامی شهر دزفول افزود: فسفر در رودخانه‌ها از منابع خارجی ناشی شده و به شکل معدنی-PO4) 3) جذب جلبک و وارد ساختار ترکیبات آلی می‌شود و وقتی جلبک‌ها می‌میرند در طول عمل تجزیه شدن آنها، فسفر به صورت معدنی آزاد می‌شود.
با این حال به مرور فسفر از طریق تجزیه مواد آلی، رسوب شیمیایی به وسیله آهن، آلومینیوم، کلسیم و مجاورت با ذرات رس ته‌نشین می‌شود لذا برای کنترل اوتریفیکاسیون، فسفر ورودی به رودخانه باید کنترل و کاهش داده شود.
رییس کمیسیون کشاورزی شورای اسلامی شهر دزفول، فاضلاب‌های شهری، صنعتی و کشاورزی را از علل مهم آلودگی آب به نیتروژن نام برد و گفت: فاضلاب خانگی، رواناب سطی، ریزش‌های جوی وباران را در بروز این واقعه موثر دانست.
وی اظهار داشت: اوتریفیکاسیون اثرات مخرب زیادی بر روی اکوسیستم‌های آبی و در نهایت انسان وحیوانات می‌گذارد که این اثرات را می‌توان به صورت اثرات بیولوژیکی و فیزیولوژیکی تقسیم‌بندی کرد.
رییس کمیسیون کشاورزی شورای اسلامی شهر دزفول گفت: یکی از اثرات بیولوژیکی اوتریفیکاسیون این است که کیفیت آب را برای مصارف خانگی، تفریحی و دیگر مصارف خراب می‌کنند ضمن این که جلبک‌ها در روی سطح آب ایجاد کف کرده که این کف مانع نفوذ اکسیژن به آب شده و باعث مرگ ماهی‌ها می‌شود.
وی افزود: بعضی جلبک‌ها نیز مواد سمی آزاد می‌کنند که این امر موجب از بین رفتن ماهی‌ها، حیوانات خانگی و پرندگان می‌شوند.
نوین با اشاره به روش‌های پیشنهادی برای کنترل این پدیده گفت: حذف مواد مغذی از فاضلاب و غیر فعال‌سازی مواد مغذی از جمله این روش‌ها می‌باشد ضمن این که ایجاد تلاطم مصنوعی در رودخانه‌ها، استفاده از ماهی‌های فیتوپلانگتون خوار، جلوگیری از لایه‌بندی آب در آب‌های ساکن، پاکسازی فیزیکی سطح آب از آلگ و استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل جلبک‌ها نیز می‌تواند به عنوان راه‌حل جهت پیشگیری از پدیده اوتریفیکاسیون باشد.
