توقف عرضه بنزین پتروشیمی‌ها، اجرای برخی تکالیف معوق وزارت نفت و شرکت‌های خودروسازی برای عرضه تدریجی بنزین پاک، تولید خودروهای یورو4 و بازنگری در استاندارد مصرف سوخت خودروهای بنزینی، آخرین تیر ترکش سیاستگذاران برای خروج کلانشهرها از بن‌بست آلودگی هواست. همچنین کیفیت خودرو و سوخت هنوز محل مناقشه وزارت نفت، خودروسازان و سازمان استاندارد است. دست‌اندرکاران تأمین سوخت با تأکید بر افزایش آلایندگی ناشی از به‌کارگیری این سوخت در خودروهای فاقد استاندارد یورو4 تلاش دارند تا توپ بی‌تدبیری و افزایش آلودگی هوا را به زمین خودروسازان بیندازند و شرکت‌های خودروسازی این اتهامات را رد می‌کنند.
کشمکش‌ها در حالی ادامه دارد که بررسی تعداد و تنوع کیفی ناوگان بنزین سوز کشور بیانگر تأثیر حداقلی عرضه بنزین پاک و تولید خودروهای دارای استاندارد سوخت یورو4 بر کاهش آلودگی هواست. درصورتی که وعده عرضه سراسری بنزین پاک و ضرب‌الاجل خودروسازان برای عرضه همه خودروهای داخلی با استاندارد یورو4تا پایان خرداد‌ماه سال آینده عملیاتی شود 10 تا 20درصد در کاهش آلایندگی هوا مؤثر خواهد بود.میزان آلایندگی با استاندارد بنزین یورو4 به‌ازای هر کیلومتر پیمایش 1.18گرم گاز آلاینده و در خودروهای یورو2.70 گرم است که نشان‌دهنده اختلاف آلایندگی 1.52 گرمی است.
با این روند سهم ادامه تردد خودروهای یورو 2با سوخت یورو4 که دارای عدد اکتان95 و میزان سولفور و بنزن پایین‌تری نسبت به سوخت پاک با عدد اکتان92 است در آلودگی هوا بسیار بالا خواهد بود. درصورت تداوم عرضه بنزین یورو2 با عدد اکتان82 در برخی جایگاه‌ها و یا تردد بیش از 3میلیون خودروی فرسوده کاربراتوری با هر نوع سوختی نیز، امید چندانی به رویت آسمان آبی و هوای پاک در کلانشهرها نیست.
عرضه خودروهای برقی
مشاور خودروی وزیر صنعت با تأکید بر تأثیر عرضه بنزین پاک بر کاهش آلایندگی هوا، معضل اصلی کلانشهرها را تردد خودروهای دارای استاندارد سوخت پایین قلمداد کرده و به همشهری گفت: عرضه سوخت پاک یا یورو4تنها یک راهکار برای کاهش آلایندگی هوای کلانشهرهاست. اکنون بخش عمده‌ای از ناوگان بنزین‌سوز کشور عمری بیش از 5 تا 6 سال دارند و تردد حدود 20میلیون وسیله نقلیه بنزین سوز با استاندارد سوخت پایین عامل اصلی آلودگی هواست. به گفته بیوک علیمرادلو برخی خودروها مانند تندر90 از ابتدا با استاندارد یورو4 عرضه شده و اغلب خودروهای وارداتی به استثنای برخی خودروهای چینی که مطابق با نیاز مناطق مختلف جهان عرضه می‌شود دارای استاندارد یورو4 است. با این شرایط درصورتی‌که خودروهای یورو4 و بنزین پاک عرضه شود کاهش حداکثر 20درصدی آلودگی هوا را شاهد خواهیم بود.
وی تأکید کرد: طبق سند چشم‌انداز 20ساله باید میزان آلودگی هوای کلانشهرها در افق 1404در حد کشورهای اروپایی باشد و برای تحقق این هدف باید استفاده از خودروهای برقی با همکاری وزارت صنعت، خودروسازان و شهرداری‌ها در دستور کار قرار گیرد.
عرضه خودروهای یورو4
درحالی‌که خودروهای دارای استاندارد سوخت یورو4 سهم حداقلی از ناوگان سواری بنزین‌سوز کشور دارند مدیرعامل ایران‌خودرو با بیان اینکه اکنون 60درصد محصولات این شرکت با استاندارد یورو4 تولید می‌شود، گفت: می‌توانیم در مهلت تعیین شده تا پایان خرداد‌ماه سال آینده همه خودروها را با استاندارد سوخت یورو4 عرضه کنیم. به گفته هاشم یکه‌زارع اکنون محصولات 206، ویتارا سوزوکی، ال90و درصدی از محصولات پژوپارس و سمند مجهز به استاندارد یورو4هستند.
در گروه سایپا نیز تیانا، تیبا، مگان و تمام محصولات بم خودرو، کرمان خودرو و مدیران خودرو با استاندارد یورو4عرضه می‌شود. دبیر انجمن خودروسازان نیز از تحمیل هزینه 2میلیون تومانی هر خودرو یورو4 بر مصرف‌کنندگان تأکید و از تأثیر حداقلی عرضه بنزین پاک بر کاهش آلایندگی هوا خبر می‌دهد. به اعتقاد احمد نعمت‌بخش درصورت عرضه بنزین پاک و تولید خودروهای یورو4 تا تیر‌ماه سال آینده آلودگی هوا 13درصد کاهش می‌یابد.
کاهش 20درصدی آلایندگی
یک کارشناس صنعت خودرو تأثیر استفاده از بنزین یورو4در خودروهای دارای استاندارد یورو2را کاهش 20درصدی میزان آلاینده‌ها در مقایسه با بنزین یورو2قلمداد کرده و به خبرنگار ما گفت: استفاده از سوخت پاک یا یورو4بر عملکرد موتور خودروهای دارای استاندارد یورو2تأثیر منفی ندارد. به گفته اصغر جهانگرد، وقتی کیفیت و عدد اکتان بنزین بالاتر می‌رود، ضریب احتراق سوخت در موتور خودروها بهتر می‌شود. همچنین براساس اهداف پیش‌بینی شده استفاده توأم از بنزین پاک و سیستم سوخت یورو4، میزان آلایندگی هوا را تا 20درصد کاهش می‌دهد.
