به گزارش ایرنا، این گل زیبای وحشی را می‌توان در چند منطقه از ایران مشاهده کرد از کوه‌های "بهار، پلنگ و جوزک" در استان خراسان شمالی تا ارتفاعات چهارمحال و بختیاری و کهکیلویه و بویراحمد اما دیدن این گل زیبا در کوه و دشت‌های خراسان شمالی که به رنگ‌های زرد و بنفش است از این جهت متفاوت و ممتاز به نظر می‌رسد.
رویش و جلوه‌گری بهاره لاله‌های واژگون در ارتفاعات خراسان شمالی از زیباترین جلوه‌های بکر و طبیعی این خطه است که بیننده را مسحور زیبایی خلقت خداوند می‌کند.
گرچه استان خراسان شمالی از نظر جاذبه‌های گردشگری طبیعی بسیار غنی است اما زیبایی لاله‌های واژگون که بر بلندای کوهسارهای مرتفع و در خنکای مرغزارهای سرسبز این خطه می‌روید چون تابلوی بی‌بدیل دیگر جاذبه‌های طبیعی این خطه را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد.
عمده رویشگاه‌های این گونه کمیاب گیاهی در کوه "خمبی و سرای" در شهرستان گرمه، "دو راهی دشت، کوه بهار، کوه پلنگ و جوزک" در شهرستان مانه و سملقان، کوه "اسدلی" در میانه بجنورد و اسفراین و کوه "تکل قوز" در شهرستان راز و جرگلان شناسایی شده است.
لاله‌های واژگون با همه زیبایی مسحورکننده سر به زیر و تسلیم خود را به نسیم دل‌انگیز بهاری سپرده و با هر نرم بادی از سویی به سویی خم می‌شوند که تماشای آن‌ها بیننده را به افتادگی در برابر ذات احدیت فرا می‌خواند.
کارشناس مسئول بهره‌برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی می‌گوید لاله واژگون از گیاهان علفی پیازدار چند ساله از خانواده سوسنی‌ها با نام علمی "fritillna" است که در مناطق وسیعی از فلات ایران می‌روید.
"حسن نصرتی" گفت: این گل‌ها به دلیل این که مقدار زیادی شبنم در بین گل برگ‌های آن جمع شده و سپس به زمین می‌چکد به "گل اشک" و یا "اشک مریم" نیز موسوم شده است.
عمر این گیاه بسیار اندک است و گلدهی آن بسته به نوع اقلیم مناطق مختلف متفاوت است به طوری که در خراسان شمالی در اوایل فروردین و در سایر مناطق تا اواسط اردیبهشت ماه دیده می‌شود.
تاکنون بیش از 60 گونه مختلف این گونه گیاهی در دنیا و 15 گونه آن در ایران شناسایی شده است.
این کارشناس منابع طبیعی گفت: گونه گرگانی لاله واژگون با ارتفاع 50 تا 80 سانتی‌متر با گل‌های زرد کمرنگ متمایل به لیمویی قابل مشاهده است.
نصرتی به جنبه‌های مختلف ارزش این گونه گیاهی اشاره و بیان کرد: لاله واژگون علاوه بر زیبایی طبیعی و جنبه گردشگری دارای خواص دارویی نیز می‌باشد.
عمده خاصیت دارویی این گونه مربوط به پیاز آن است که در قسمت زیرین یقه گیاه زیر خاک مدفون است و چنان که در منابع آمده، دارویی موثر برای درمان دردهای روماتیسمی و درد مفاصل و پاک‌کننده کبد است.
این گیاه از نظر دارویی در رده گیاهان سمی قرار دارد و مصرف خودسرانه آن می‌تواند مشکل‌ساز شود لذا حتما باید زیر نظر پزشک صورت گیرد.
این گیاه صبغه تاریخی نیز دارد و زمان‌های بسیار قدیم از جنبه‌های مختلف مورد استفاده انسان‌ها بوده و آثاری از آن در نقش ستون‌های سلسله ساسانی در موزه "طاق بستان" در کنار نقش پادشاه ساسانی دیده می‌شود.
کارشناس مسئول بهره‌برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: در میان لاله‌های شناخته شده ایرانی لاله واژگون از شهرت و زیبایی منحصر به فردی برخوردار است و همه ساله تعداد زیادی از مردم در فصل بهار برای تماشای آن به رویشگاه‌هایش سرکشی می‌کنند.
وی در عین حال از برخی تعرض‌ها به عرصه‌های رویش این گونه زیبای گیاهی انتقاد و بیان کرد: چرای عرصه‌های رویش این گونه توسط احشام، برداشت غیرمجاز آن برای عرضه در بازار و تخریب رویشگاه‌ها برای توسعه کشتزارها از مسایلی است که حیات این گونه را تهدید می‌کند.
لاله واژگون خراسان شمالی از نظر ارتفاع و رنگ با لاله واژگون استان‌های چهارمحال و بختیاری و کهکیلویه و بویر احمد متفاوت است و عمدتا با دو رنگ زرد و بنفش کمرنگ در جای جای مناطق خراسان شمالی و عمدتا در ارتفاعات بالای 1500 متر می‌روید.
شناسایی، معرفی و حفظ گل‌های وحشی زینتی می‌تواند نقش موثری در رونق صنعت گردشگری منطقه داشته باشد.
استان خراسان شمالی به دلیل وجود مناطق کوهستانی، عرصه‌های جنگلی و مراتع سرسبز از تنوع کم‌نظیر گیاهی برخوردار است و تاکنون 350 گونه گیاهی در آن شناسایی شده که 50 درصد این گونه‌ها جنبه دارویی و صنعتی نیز دارند.
