در این مدت شهردار تهران نیز بارها بر لزوم ایجاد این همکاری برای بهبود فعالیتهای مدیریت شهری و ارتقای زندگی شهروندان تأکید کرده است. تعاملی که از سوی دولتهای نهم و دهم نهتنها با مدیریت شهری برقرار نشد بلکه عدمانجام وظایف قانونی دولت در قبال شهرداری تهران به محل کشمکشهای این دو نهاد تبدیل شد. اختلافات میان این دو دستگاه تا جایی پیشرفت که وزیر کشور دولت پیشین چند روز بعد از انتخاب محمدباقر قالیباف بهعنوان شهردار تهران، حکم شهرداری وی برای دومین دوره را با تأخیر امضا کرد.
اکنون با گذشت بیش از 6ماه از فعالیت مدیریت شهری جدید تهران قدمهای روشنی در تعاملات دوسویه ایجاد شده، قدمهایی که انتظار میرود در سال جدید مستحکمتر از قبل برداشته شود.
آغاز تعاملات به نفع شهروندان
اگر پیام تبریک وزیر بهداشت به شهردار تهران برای انتخاب مجدد وی را اقدامی عرف در مناسبات سیاسی قلمداد کنیم شاید بتوان دیدار برخی اعضای شورای شهر با وزیر کشور در تاریخ 27شهریور92 را نخستین قدم در برقراری تعامل میان دولت و مدیریت شهری بهحساب آورد.
برخی اعضای شورای شهر در این دیدار ضمن تبریک انتخاب عبدالرضا رحمانیفضلی بهعنوان وزیر کشور، به بیان نظرات و دیدگاههای خود درخصوص چالشهای پیش روی شوراهای شهر و مسائل و مشکلات اداره کلانشهرها ازجمله شهر تهران پرداختند.
چند روز بعد از این دیدار و با گذشت کمتر از یکماه از انتخاب محمدباقر قالیباف بهعنوان شهردار تهران برای سومین دوره، وی با حضور در نمازجمعه 5مهرماه طی سخنان پیش از خطبههای نمازجمعه به تعامل میان دولت و شهرداری تأکید کرد و گفت: شهرداری تهران تلاش خواهد کرد با دولت همکاری و هم افزایی مطلوبتر از گذشته داشته باشد. تهران شهری نیست که آن را بهصورت کشمکش اداره کرد و ما بهدنبال تعامل با دولت هستیم و توقع داریم دولت محترم نیز آماده ایجاد یک جهش بزرگ در تهران باشد، ما آماده مشارکت با همه گروهها هستیم. قالیباف در این سخنان به مردم تهران اطمینان داد که با هماهنگیها و صحبتهایی که با رئیسجمهور شده است در این دوره با همدلی و همافزایی برنامههای سنگینی را با دولت اجرا خواهد کرد.
اما از مهمترین اتفاقات در ماجرای تعاملات دولت و مدیریت شهری که 26آبان 92 در صدر اخبار شهری قرار گرفت، دیدار قالیباف با حسن هاشمی، استاندار تهران است. قالیباف بعد از 8سال حضور در شهرداری تهران برای دیدار با استاندار قدم به ساختمان استانداری گذاشت، دیداری که به تعبیر حسن هاشمی با انجام آن، یخ میان دولت و مدیریت شهری تهران شکسته شد. موضوع حریم تهران اصلیترین مسئله مورد بررسی در این دیدار بود. همچنین تشکیل کمیته مشترک متشکل از مسئولان اداره کل حریم شهرداری تهران و دفتر فنی استانداری تهران از مهمترین نتایج این دیدار بود.
هاشمی همچنین در حاشیه این دیدار و در جمع خبرنگاران اظهار کرد که انشاءالله هم بنده و هم شهردار تهران در جلسات هیأت دولت شرکت خواهیم کرد. این جمله نخستین اظهارنظر مسئولان دولتی درخصوص احتمال حضور شهردار تهران در جلسات هیأت دولت بود؛ هرچند که مشاور ارشد قالیباف عنوان کرد که در این دیدار بهصورت خاص صحبتی در این مورد نشده است.
اما این تعاملات و برگزاری جلسات مشترک میان این دو دستگاه، در کمتر از یکماه با حضور وزیر راه و شهرسازی در جلسه علنی شورای شهر قوت گرفت. آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نخستین وزیر از دولت یازدهم بود که در جلسه 12آذر شورای شهر حضور یافت. حضور او در این جلسه به تعبیر برخی، نخستین قدمی بود که برای تحقق مدیریت یکپارچه شهری برداشته شد. عدمتحقق مدیریت یکپارچه شهری و نگرانی از گسترش شهر تهران و همچنین مشکلات بافت فرسوده پایتخت ازجمله مهمترین مسائلی بود که آخوندی در این جلسه به آنها اشاره کرد.
شهرداری تهران، وزارت بهداشت و قوه قضاییه نیز در 5دیماه92 تفاهمنامهای با هدف تأمین سلامت آحاد جامعه، دستیابی به اهداف چشمانداز 1404و پوشش همگانی سلامت امضا کردند. 3روز بعد از امضای این تفاهمنامه، وزیر کشور با حضور در نشست شهرداران، روسای شوراهای اسلامی و مراکز استانها بر لزوم تحقق مدیریت یکپارچه شهری تأکید کرد و آن را از اولویتهای این وزارتخانه دانست. قالیباف نیز در این نشست تغییر رویکرد دولت نسبت به مدیریت شهری را راهحل بسیاری از مشکلات عنوان کرد.
حضور وزیر نیرو در جلسه علنی 17دی شورای شهر و حدود یکماه بعد حضور نخستین وزیر در این پارلمان، نقطه امیدی بر ادامه این تعامل بود. وی در این جلسه به همکاری با مسئولان شهری برای حذف سوخت فسیلی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تأکید کرد و همکاری با مدیریت شهری را منجر به ایجاد نتایج اقتصادی مطلوب پیشبینی کرد.
معصومه ابتکار نیز سومین عضو هیأت دولت بود که در اول بهمنماه در جلسه علنی شورای شهر حاضر شد. او که به تعبیر خودش در این روز به خانه پیشین خود بازگشته بود مشکلات زیستمحیطی شهر تهران را مورد بررسی قرار داد. وی همچنین به چگونگی تعامل با مدیریت شهری برای حل این مشکلات پرداخت.
حدود 50روز بعد از نخستین دیدار شهردار و استاندار تهران، دومین دیدار آنها در 15بهمنماه انجام شد. دو طرف در این دیدار مسائلی نظیر مدیریت بحران، توسعه مترو، جمعآوری متکدیان خیابانی و رفع مشکل شهرکهای اقماری تهران را موضوع گفتوگوی خود قرار دادند. در پایان این نشست بود که قالیباف و هاشمی تصمیم گرفتند دیدارهای خود را بهصورت فصلی ادامه دهند و اکنون باید منتظر سومین دیدار آنها در فصل بهار بود.
اتفاقی نو در تعامل دولت و شهرداری
اما یکی از مهمترین اتفاقات میان مدیریت شهری و دولت، دعوت از رئیس شورای شهر و شهردار تهران برای حضور در جلسه هیأت دولت بود. اتفاقی که در چهار دوره گذشته ریاستجمهوری کشور رخ نداده بود و انتقادهای بسیاری نیز برای روسای دولتهای پیشین از بابت نادیده گرفتن حق مدیران شهری بهدنبال داشت.
30بهمنماه92 احمد مسجدجامعی و محمدباقر قالیباف در جلسه هیأت دولت حضور یافتند. حضوری که زمزمههای آن با آغاز فعالیت شورای چهارم به گوش میرسید و رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار خود با مسئولان شهری، تعامل سازنده میان دولت و مدیران شهری را مورد تأکید قرار دادند مسئلهای که به گفته ایشان توصیه همیشگی بوده که در برخی برههها به آن عمل نشده است. به گفته برخی اعضای شورای شهر این تعامل توسعه پایتخت را با شتاب بیشتری همراه خواهد کرد. بیژن زنگنه نیز سومین وزیری بود که ششم اسفندماه در صحن شورای شهر حضور یافت. وعده امیدوارکننده پرداخت هزینه واگنهای جدید متروی تهران از طریق پول نفت، از مهمترین اظهارات وی در شورای شهر بود.