پس از جنگ جهانی دوم که موزه‌های اروپا به‌شدت تخریب شدند، ایکوم جهانی در حاشیه یکی از سازمان‌های وابسته به سازمان ملل به‌منظور بررسی خسارت‌ها و ساماندهی موزه‌ها تشکیل شد و اکنون 61سال از تشکیل ایکوم گذشته و 147کشور جهان ازجمله ایران با پیوستن به ایکوم جهانی دفاتر ایکوم را در کشورشان دایر کرده‌اند.
روز جهانی موزه‌ها در وضعیت زرد
همزمان با روز جهانی موزه‌ها در هفته میراث فرهنگی که مصادف با 28اردیبهشت‌ماه است، ایران روز جهانی موزه را جشن می‌گیرد تا با برگزاری کارگاه و نشست، شعار این سال ایکوم که «مجموعه‌های موزه‌ای برقراری پیوندها» است را تحقق بخشد.
روزجهانی موزه‌ها در ایران در حالی برگزار می‌شود که برخی موزه‌های کشور تعطیل شده‌اند. برخی دیگر تنها یک کارمند دارند و برخی نیز پس از سال‌ها هنوز راه‌اندازی نشده‌اند. این روز در حالی در ایران جشن گرفته می‌شود که موزه‌های کشور با مشکلات بودجه‌ای و ناتوانی در جذب بازدید‌کننده دست‌وپنجه نرم می‌کنند. سیداحمد محیط طباطبایی جانشین کمیته موزه‌های ایران (ایکوم) در پاسخ به سؤالات همشهری درخصوص کاستی‌های موزه‌ای ایران و همچنین مشکلات موزه‌ها همزمان با روز جهانی موزه‌ها می‌گوید: موزه داری که در موزه‌اش یک کارمند وجود دارد معلوم است که نمی‌تواند کاری کند.
او مشکلات موزه‌ها و موزه دارها در ایران را جدی می‌داند و معتقد است که درآمد موزه‌ها به‌طور کامل باید در اختیار خود موزه‌ها قرار بگیرد تا آنها به حل مشکلات خود بپردازند. محیط طباطبایی می‌گوید: درآمد موزه‌ها به‌طور کامل به خزانه دولت می‌رود و سازمان میراث فرهنگی سالانه تنها 20درصد از درآمد موزه‌ها را به‌خود موزه‌ها اختصاص می‌دهد درحالی‌که باید تمامی درآمد موزه‌ها به‌خود موزه‌ها اختصاص بیابد. او اما معضلات دیگر موزه‌ها در ایران را ورود موزه دارها به موضوع درآمدزایی با انجام فعالیت‌های جدا از موزه داری اعلام می‌کند. به گفته محیط طباطبایی، درآمدزایی با موزه داری تفاوت زیادی دارد و نمی‌توان به بهانه درآمدزایی هر فعالیت ناهمخوان با موزه داری در موزه‌ها داشت.
جانشین ایکوم ایران به همشهری می‌گوید: نکته مهم در درآمدزایی موزه‌ها این است که واگذاری فضاهای موزه‌ای باید به بخش خصوصی و توسط خود موزه‌ها انجام شود نه از طریق مزایده در خارج از موزه‌ها!
او معتقد است که فضاهای هر موزه باید جزئی از موزه‌ها باشند درحالی‌که اکنون مشاهده می‌شود در برخی از موزه‌ها واگذاری فضاهای موزه‌ای به نهادهای اقتصادی واگذار شده است.
آیین‌نامه برزمین‌مانده
براساس برنامه پنجساله سوم و چهارم تمامی نهادهای دولتی و عمومی موظف شدند بخشی از بودجه خود را برای حفظ و معرفی میراث فرهنگی اختصاص بدهند که مفهوم آن احداث موزه در هر یک از نهادهای کشور است. سازمان میراث فرهنگی نیز باید پیگیر این موضوع می‌شد.
آنطور که محیط طباطبایی می‌گوید: 2آیین‌نامه به‌عنوان آیین‌نامه اموال منقول تاریخی و فرهنگی ابلاغ شد که آیین‌نامه دوم مربوط به حمایت از مالکین اموال فرهنگی بود که اگر اجرا شده بود باید امروز موزه‌های زیادی در کشور وجود می‌داشت. اداره اموال فرهنگی سازمان میراث فرهنگی نیز می‌بایست بر اموال فرهنگی در تمام کشور نظارت می‌کرد. اجرای این آیین‌نامه در طول سال‌های قبل متوقف شد. البته کارهایی هم انجام شد ولی هیچگاه سر و سامان نیافت. به گفته محیط طباطبایی در سال 84نیز آیین‌نامه تاسیس موزه‌های خصوصی تدوین شد که به موجب آن تشکیلات اداره کل اموال فرهنگی - تاریخی باید تشکیل می‌شد که نشد.
رفع نقایص موزه‌ها پس از اجرای آیین‌نامه‌ها
جانشین کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم) ابراز امیدواری کرده است که اداره کل اموال فرهنگی- تاریخی در دولت جدید ایجاد شود، محیط طباطبایی اما تأکید می‌کند که ابتدا باید آیین‌نامه اموال منقول تاریخی و فرهنگی اجرا شود و پس از آن به رفع نقایص بعدی موزه‌ها اقدام کرد. او می‌گوید: طبق همان آیین‌نامه بود که وزارت اطلاعات زندان توحید را به موزه عبرت تبدیل کرد و وزارت نیرو موزه آب را راه انداخت و براساس همان آیین‌نامه با پیگیری‌های انجام شده قرار است امسال در مجموعه آبادان و مسجد سلیمان و تهران موزه‌ها و سایت موزه‌های نفت ایجاد شود.
