اینها از کلیدیترین مسائلی بود که در جلسه پرسش و پاسخ مناسبسازی معابر با حضور مجتبی شاکری، علی صابری و اقبال شاکری، 3عضو شورای شهر تهران مطرح شد.صابری، عضو روشندل شورای شهر تهران در این جلسه عنوان کرد که بحث مناسبسازی معابر پایتخت به سال 83برمیگردد؛ زمانی که قانون جامع حمایت از حقوق معلولان بهتصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
براساس این قانون تمام وزارتخانهها، سازمانها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظف شدند در طراحی، تولید و احداث ساختمانها و اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی بهنحوی عمل کنند که امکان دسترسی و بهرهمندی از آنها را برای معلولان همچون افراد عادی فراهم کنند. از سوی دیگر شهرداریها نیز موظف شدند از صدور پروانه احداث یا پایان کار برای آن تعداد از ساختمانها و اماکن عمومی و معابری که استانداردهای تخصصی مربوط به معلولان را رعایت نکرده باشند خودداری کنند.
صابری این قانون را دستاورد مناسبی برای حمایت از حقوق معلولان اعلام کرد که البته در عین حال اشکالاتی نیز دارد. وی گفت که ابتدا شهرداری تهران در قالب بخشنامه و شورای سوم شهر نیز در قالب مصوبهای بحث مناسبسازی معابر را در دستور کار خود قرار دادند. وی با بیان اینکه پس از آن ستاد مناسبسازی معابر شهری در شهرداری تشکیل شد، افزود: «متأسفانه این ستاد در سال گذشته تعطیل شد و اکنون دوباره دارد فعالیتش را آغاز میکند. در این میان اصلیترین ایرادی که میتوان بهکار این ستاد گرفت نامشخصبودن جایگاهش در شهرداری است. یعنی معلوم نیست چهکسی دبیر و نایبرئیس این ستاد است.»
این عضو شورای شهر تهران در ادامه مشکلاتی را عنوان کرد که به بخش فرهنگی بحث مربوط بود. بهطور نمونه صابری گفت که طی سالهای قبل سطح پیادهروهای شهر تهران برای تردد معلولان مثلا با موزائیک مناسب شدهاند اما در بسیاری از جاها برای اینکه از تردد موتورسیکلتها جلوگیری شود، میلههایی کار گذاشته که بیشتر برای تردد معلولان مشکلساز میشود. بهنظر وی، باید فرهنگ را به هر شکل شده تغییر داد تا در این رابطه موتورسیکلت به پیادهرو نیاید.
شهر دسترسپذیر پیوست پروژهها
وی در پاسخ به این سؤال که شورای شهر چهارم برای ایجاد شهری دسترسپذیر و مناسب تردد معلولان، سالمندان و در مجموع اقشار خاص چه برنامههایی را در دستور کار قرار داده است، گفت: «به همت کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورا بهدنبال الزامیشدن مناسبسازی در ساختوسازهای شهری هستیم. در عین حال باید مناسبسازی معابر شهر و به تعبیر درستتر شهر دسترسپذیر باید بهعنوان پیوستی در پروژههای عمرانی شهرداری تعریف شود.»
لزوم ایجاد مبحث 23مقررات ملی ساختمان
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران نیز در این نشست نظرات صابری درخصوص الزامات را تأیید کرد و گفت: در 4حوزه حملونقل، ابنیه و معابر، ارتباطات و تجهیزات باید قابلیت دسترسی برای افرادی که بهنحوی قادر نیستند به شرایط معمول از امکانات استفاده کنند فراهم شود. به گفته اقبال شاکری باید در مقررات ملی ساختمان همان پیوستی که به آن اشاره شد نیز آییننامه شود.
یعنی مقررات مشاوره معلولان تعریف و تدوین و مبحث 23 مقررات ملی ساختمان ایجاد شود. بهنظر شاکری آن وقت است که در ساختمانسازی و معابرسازی، معلولان و سالمندان دیده میشوند و سازمانهای دولتی، اشخاص حقیقی و حقوقی مجبورند مقررات مربوط به آنها را صددرصد رعایت کنند. به عقیده وی باید حتی در جزئیترین مسائل مثل شیرآلات هم مقرراتی برای استفاده اقشار خاص دیده شود. وی اضافه کرد: الزامات رعایت حقوق اقشار خاص در حوزه حملونقل عمومی نیز باید بهوجود آید. شاکری ایجاد کارگروه شهر دسترسپذیر در شورای شهر را هم ضروری دانست.
ایجاد شهر دسترسپذیر در 15سال
مجتبی شاکری، دیگر عضو روشندل شورای شهر تهران نیز در این نشست بر تردد راحت و ایمن در شهر تأکید کرد تا حدی که حتی کودکان و نوجوانان بدون همراهی والدین بتوانند به مدرسه رفتوآمد کنند. به عقیده وی هزینههایی که برای این منظور میشود از خیلی از هزینههای دیگر جلوگیری میکند و روحیه را در جامعه بالا میبرد. وی عقیده دارد که باید برای این کار پروژههایی در سطح دانشگاه تعریف شود تا با کار پژوهشی مدلهای مناسبی برای ایجاد شهر دسترسپذیر استخراج شود چراکه شورای شهر بهتنهایی نمیتواند کاری در این زمینه انجام دهد.
این عضو کمیسون فرهنگی- اجتماعی شورای شهر تهران گفت: «اگر ایجاد شهر دسترسپذیر به یکباور تبدیل شود، بهراحتی با تغییراتی میتوان بین 10تا 15سال به آن رسید. باید به شهر دسترسپذیر بهعنوان یکمسئله و نه یکموضوع نگاه کنیم. بعد از این باید آییننامهها تدوین و اجرایی شوند.» به گفته شاکری مناسبسازی و ایمنسازی باید یکپارچه باشد.
به این معنی که همه حوزههای شهری به آن اهمیت بدهند. بهطور مثال اگر در مترو مناسبسازی صورت گرفت، در کوچه و خیابان هم این اتفاق بیفتد. زمانی یک نابینا یا معلول میتواند در یکایستگاه مترو بهراحتی تردد کند باید وقتی از ایستگاه خارج شد، اطمینان داشته باشد که در خیابان هم بهراحتی میتواند تردد کند. البته وی عنوان کرد که بسیاری از پارکها برای عبور و مرور معلولان و سالمندان مناسبسازی شده است.این 3عضو شورا اعلام کردند که برای جدی شدن مسئله شهر دسترسپذیر، ابتدا بهعنوان نخستین گام از مناسبسازی معابر ساختمان شورای شهر تهران کار را شروع خواهند کرد.